O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi qarshi davlat universiteti «kasbiy ta’lim»

1-jadval
S va m konstantalar qiymatlarining Sr–Pr ga bog‘liqligi.

Konstanta	10^-3-5^.10^2	5^.10^2–2 ^.10^7	2 ^.10^7–10^13
S M	1,18 0,125	0,54 0,250	0,135 0,333

Yuqoridagi tenglamani quyidagi konkret hollar uchun quyidagicha yozish mumkin:

1. 
   Gorizontal quvurlar uchun (103 Gr ^. Pr108_ _ )
   

Nu=0,5 (Gr ^. Pr)^0,25(Pr / Prg) ^0,25 (6)

2. 
   Vertikal sirtlar (quvurlar, yassi qattiq jismlar)uchun:
   

a) laminar oqishda (103 Gr ^. Pr109)
Nu=0,76 (Gr ^. Pr)^0,25(Pr / Prg) ^0,25 (7)
b) turbulent oqishda (Gr ^. Pr109)
Nu=0,15 (Gr ^. Pr)^0,33(Pr / Prg) ^0,25 (8)
Yuqoridagi tenglamadan issiqlik berish koeffitsiyentini о‘rtacha qiymatini hisoblashda quyidagilarga alohida e’tibor berish zarur:

1. 
   Tenglamalar, Pr0,7 bо‘lgan suyuqliklar uchun tо‘g‘ridir.
   
2. 
   Kriteriyalar tarkibiga kirgan barcha fizik konstantalar suyuqlikning о‘rtacha temperaturasida olinadi.
   
3. 
   Pr soni suyuqlikning о‘rtacha temperaturasi bо‘yicha olinadi. Gazlar uchun Pr=const, Pr/Prg=1 bо‘ladi.
   
4. 
   Gr ^. Pr10-3 bо‘lsa, Nusselt soni deyarli о‘zgarmaydi va 0,5 ga teng bо‘ladi, ya’ni .
   

Demak, bunday sharoitda issiqlik almashinuvi faqat issiqlik о‘tkazuvchanlikka bog‘liq bо‘ladi.
Ba’zi hollarda tabiiy konveksiya chegaralangan fazoda (deraza oynalari oralig‘i, devor qatlami va shunga о‘xshash) rо‘y beradi.

Cheklangan fazodagi issiqlik berish.

Cheklangan fazoda issiqlik berish suyuqlikning tabiatiga, uning temperaturasi, bosimiga, cheklangan fazoning shakli va о‘lchamlariga hamda sovuq va issiq sirtlarining о‘zaro joylashishiga bog‘liqdir. Cheklangan fazoda suyuqlikning о‘ziga xos erkin harakati 4-5–rasmlarda tasvirlangan.

3–rasm. suyuqlikning vertikal 4–rasm.suyuqliknin gorizontal

tirqishlardagi tabiiy sirkulyatsiya tirqishlardagi tabiiy xarakati
a–keng tirqish; b–tor tirqish