O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti sug’urta nazariyasi va amaliyoti

 Sug‘urta sohalari va klasslari 
O‘zbekiston Respublikasining sug‘urta faoliyati to‘g‘risidagi yangi 
qonunchiligida sug‘urta sohalari va turlariga ham tushuntirishlar berib o‘tilgan. 
Unga ko‘ra sug‘urta quyidagi sohalarga bo‘linadi: 

---

81 
hayotni sug‘urta qilish (jismoniy shaxslarning hayoti, sog‘lig‘i, mehnat 
qobiliyati va pul ta’minoti bilan bog‘liq manfaatlarini sug‘urta qilish, bunda 
shartnoma bo‘yicha sug‘urtaning eng kam muddati bir yilni tashkil etadi hamda 
sug‘urta pullarining sug‘urta shartnomasida ko‘rsatib o‘tilgan oshirilgan foizni o‘z 
ichiga oluvchi bir martalik yoki davriy to‘lovlarini (annuitetlarni) qamrab oladi); 
umumiy sug‘urta (shaxsiy, mulkiy sug‘urta, javobgarlikni sug‘urta qilish 
hamda hayotni sug‘urta qilish sohasiga taalluqli bo‘lmagan boshqa sug‘urta 
turlari). 
Sug‘urta tavakkalchiliklari yoki ular guruhlarining va ular bilan bog‘liq 
majburiyatlarning umumiy xususiyatlariga muvofiq sug‘urta sohalari sug‘urta 
turlariga (klasslariga) bo‘linadi. Sug‘urta turlari (klasslari) O‘zbekiston 
Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilanadi. 
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2002 yil 27 noyabrdagi 
413-sonli «Sug‘urta xizmatlari bozorini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari 
to‘g‘risida»gi qarorining 1-ilovasida sug‘urta faoliyatining klassifikatori berilgan 
bo‘lib, unga muvofiq hayotni sug‘urta qilish sohasi 4 ta klassga va umumiy 
sug‘urta sohasi 17 ta klassga ajratilgan.
Hayotni sug‘urta qilish sohasi o‘z tarkibiga quyidagi klasslarni oladi: 
Klass 
tartib 
raqami 
Klassning 
nomi 
Mazmuni va sug‘urta qilish shartlari bo‘yicha 
talablar 
I klass 
Hayot 
va 
annuitetlar 
Quyidagi hollarda sug‘urta summalari to‘lash bo‘yicha 
sug‘urtalovchining majburiyatlarini nazarda tutuvchi, 
bir yildan ortiq muddatga amal qiluvchi hayotni 
sug‘urta qilish turlari jami: 
- sug‘urta qilinuvchining sug‘urta muddati tamom 
bo‘lgungacha yoki sug‘urta shartnomasida belgilangan 
yoshgacha yashashi; 

---

82 
- sug‘urta qilinuvchining vafot etishi; 
shuningdek 
sug‘urta shartnomasi amal qilishi 
davridagi joriy to‘lovlar (annuitetlar), III klass bundan 
mustasno 
II klass