O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi qarshi davlat universiteti

Yassioyoqlik sabablari 2 guruhdan iborat: 

1. Tug`ma sabablar. 

2. Hayotda orttirilgan: bolalik davrida raxit bilan kasallanish 

tufayli  suyaklar  rivojlanishidagi  buzilishlar,  uzoq  vaqt  poshnasiz 

poyabzal (shippak, keda, krasovka kabilar) da yurish. 

Oyoqlar  shakli  normal  bo`lgan  odam  tik  turganida  sonlari-

ning ichki yuzasi, tizza va boldir-tovon bo`g`imlari bir-biriga tegib 

turadi. 

-odam  tik  turganida  tizza  bo`g`imlari  bir-biriga  tegib  tursa-

yu,  boldir-tovon  bo`g`imlari  orasida  bo`shliq  bo`lsa-  “X”  simon 

oyoq shakli deyiladi. 

-  odam  tik  turganida  boldir-tovon  bo`g`imlarining  ichki 

yuzasi    bir-biriga  tegib  tursa-yu,  tizza  bo`g`imlari  orasida  bo`shliq 

bo`lsa – “O” simon oyoq shakli deyiladi. 

Oyoqlar  shaklini  bunday  buzilishlari  oyoq  suyaklarining, 

ayniqsa, boldir suyaklarining egrilanishi natijasida yuzaga keladi. 

Oyoqlar  shaklining  buzilish  darajasini  aniqlash  va  baholash 

uchun  oyoqlar  orasidagi  bo`shliqlar  santimetr  lenta  yoki  lineyka 

yordamida o`lchanadi: 

- “X” simon oyoq shaklli odam tirk turgan vaziyatida ikkala 

oyoqlarning ichki oshiqlari orasidagi bo`shliq kengligi o`lchanadi; 

-  “O”  simon  oyoq  shaklli  odam  tirk  turgan  vaziyatida  tizza 

bo`g`imlari  orasidagi  bo`shliq  kengligi,  ya`ni  o`ng  va  chap  son 

suyaklarining  pastki  bo`rtgan  qismlari  o`rtasidagi  bo`shliq  o`lcha-

nadi. 

43 

74 

---

  

2. O`quv-trenirovka jarayonini takomillashtirish masalalari; 

3. Katta hajmda mashg`ulot bajargandan keyin shug`ullanuv-

chilar  kuch-quvvati,  nafas,  yurak-tomir  funksional  holatining  tikla-

nish vaqti aniqlanadi va baholanadi.