O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi qurilish fakulteti «muxandislik kommunikasiyalari qurilishi» kafedrasi

5-mavzu: Termodinamik jarayonlar. Izobar, izoxor va izobar jarayonlar Adiabat jarayon. Politrop jarayon va uning taxlili

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA‘LIM VAZIRLIGI QURILISH FAKULTETI «MUXANDISLIK KOMMUNIKASIYALARI QURILISHI» KAFEDRASI

ISSIQLIK TEXNIKASI

Fan o’qituvchisi: Abdulkhaev Zokhidjon

2-MA’RUZA. IDEAL GAZ QONUNLARI

Reja:

1.Termodinamik jarayonlar

2.Izobar, izoxor va izobar jarayonlar

3.Adiabat jarayon. Politrop jarayon va uning taxlili.

Termodinamik jarayonlarni o‘rganish yo‘llari

• 
  Termodinamik jarayonlarni o‘rganish yo‘llari
  
• 
  Termodinamikaning birinchi qonuni issiqlik miqdori, ichki energiyaning o‘zgarishi va tashqi kuchlarga qarshi bajarilgan foydali ish o‘rtasidagi munosabatni belgilaydi. Jismga uzatilayotgan yoki undan olib ketilayotgan issiqlik miqdori jarayonning turiga bog‘liq bo‘ladi.
  
• 
  Asosiy termodinamik jarayonlar quyidagilardan iborat:
  
• 
  O‘zgarmas hajmda kechadigan izoxorik jarayon.
  
• 
  O‘zgarmas bosimda kechadigan izobarik jarayon.
  
• 
  O‘zgarmas temperaturada kechadigan izotermik jarayon.
  
• 
  Tashqi muhit bilan issiqlik almashmagan holda kechadigan adiabatik jarayon.
  
• 
  Yuqoridagi termodinamik jarayonlarni umumlashtirgan politrop jarayon.
  
• 
  Politrop jarayonda tizimning issiqlik sig‘imi o‘zgarmas bo‘ladi.
  

Barcha jarayonlarni o‘rganishda umumiy uslub qo‘llanilib, uning mohiyati quyidagidan iborat:

• 
  Barcha jarayonlarni o‘rganishda umumiy uslub qo‘llanilib, uning mohiyati quyidagidan iborat:
  
• 
  Jarayonning pѵ va Ts diagrammadagi egri chiziq tenglamasi keltirib chiqariladi;
  
• 
  Ishchi jismning holat parametrlari orasidagi bog‘lanish aniqlanadi.
  
• 
  Quyidagi formulalar orqali ichki energiyaning o‘zgarishi aniqlanadi: