O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi r. D. Do‘smuratov

Statistik qonuniyatlar - ommaviy ijtimoiy ma’lumotlarni umum-
lashtirish yo‘li bilan aniqlanadigan qonuniyatlarni o‘rganilishini tushu-
namiz. 
Dinamik qonuniyatlar - faqatgina alohida hodisalarda ro‘y bera-
digan qonuniyatlarni o‘rganilishini tushunamiz. 
Yuqoridagi ko‘rib chiqilgan ommaviy-ijtimoiy hodisalar statistika 
fani bilan ham chambarchas bog‘liq bo‘lib, bu bog‘liqlikni quyida ko‘rib 
chiqamiz: 
Birinchidan, iqtisodiy hodisalar o‘rganiladi. Bunda, eng avvalo bu 
yerda moddiy ne’matlar ishlab chiqarish ko‘zda tutiladi, ya’ni: statistika 
iqtisodiy hodisalar miqdorini, ijtimoiy taraqqiyot negizi-iqtisodiy qonun 
va qonuniyatlarni aniq vaqt va joy sharoitida qanday miqdoriy 
bog‘lanish va nisbatlarda yuzaga chiqayotganligini  o‘rganadi. Bu 
o‘rinda u ishlab chiqaruvchi kuchlar va ishlab chiqarish munosabatlarini 
bir butunligida olib tekshiradi. 
Ikkinchidan, madaniy va ta’lim-tarbiya sohadagi hodisalar 
o‘rganiladi. Statistika ularni ham miqdor jihatdan o‘rganadi. Jumladan, u 
madaniy-ma’rifiy munosabatlarning, o‘quv yurtlarining, maktab, 
bog‘cha, kutubxona va hokazolarning rivojlanishini o‘rganadi. 
Uchinchidan, siyosiy va mafkuraviy hodisalar o‘rganiladi. Bunda 
barcha bo‘lib o‘tgan va bo‘layotgan qurultoylar, sessiyalar, saylovlar, 
ulardagi qatnashchilar soni, ovozlarning taqsimlanishi kabilar ana shun-
day hodisalar turkumiga kiradi.  
To‘rtinchidan, tabiiy hodisalar o‘rganiladi. Bunda tabiiy ofatlar, 
ya’ni: zilzila, suv toshqinlari, do‘l yog‘ishi, yong‘in, portlash kabilar ana 
shunday hodisalar turkumiga kiradi. 
Bundan tashqari, statistik qonuniyatning namoyon bo‘lishi ulkan