O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti psixologiya va ijtimoiy fanlar fakulteti

Kuchli taraflari
Kuchsiz taraflari
1.	Bolaning yashash joyi mavjud. Kiyim bilan to’liq ta’minlangan.	Ovqatlanishiga kelishmovchilik tufayli e’tiborsiz.
2.	Vaqti-vaqti bilan tibbiy, stomotologik yordam ko’rsatib turadi.	Bolaning osoyishtaligi ta’minlanmagan. Bola bilan tarbiyachi-ona o’rtasida kelishmovchilik bo’lgan.
3.	Bolaning bilimga bo’lgan qiziqishini qondira oladi, aqliy rivojlanishi uchun sharoit yaratib bergan.	Hissiy bog’langanlik yo’q.
4.		Bolaning xulqini boshqara olmaydi va uning hatti-harakatini chegaralay olmaydi.
5.		Oilaviy munosabatlarning bir maromda kechishini ta’minlay olmaydi.

Mehribonlik uylarida bolalarga nisbatan zo’ravonlik va ehtiyotsiz munosabatlarining oldini olish chora-tadbirlari.Tarbiyachi-onavabolaningkuchlivakuchsiztaraflarianiqlangandanso’ngo’rtadagimuammonibartarafetishchora-tadbirlarini ishlab chiqdim.
Tarbiyachi-ona eng avvalo o’rtadagi kelishmovchilikka barham berishi kerak. Chunki oilaviy muhitning shu darajaga kelib qolishiga o’zi ham sababchi. Boladan xafa bo’lgan taqdirda ham ovqatini o’z vaqtida berishi kerak. Bolaning osoyishtaligini ta’minlashi, shaxsiyatiga tegadigan gaplar gapirishni yo’qotishi kerak. Bola va ona o’rtasidagi hissiy bog’langanlikni shakllantirishi kerak. Bolaning xulqini boshqara bilishi va uning salbiy hatti-harakatlarini chegaralashi kerak. Bolaning tarbiyachi-onani talablarini o’z vaqtida qilmasligiga sabab, tarbiyachi-ona talab qilgan-u, lekin uning qilinishini nazorat qilmagan. Bergan topshirig’ini o’z vaqtida nazorat qilsa, bu muammoni ham bartaraf etish mumkin. Bundan tashqari bolaga muammolarini mustaqil hal etishni o’rgatish kerak. Bu borada “Bolalar shaharchasi”da bir qancha chora-tadbirlar ishlab chiqilgan va amalga oshirilmoqda. Tarbiyachi-onalarni pedagogik salohiyatini oshirish maqsadida “Onalar maktabi” uslubiy birlashma yig’ilishi tashkil etilgan. Ushbu uslubiy yuirlashma yig’ilishida bolalarga nisbatan shafqatsiz va befarq munosabatdan himoyalash maqsadida hamda tarbiyachi-onalarni zo’ravonlik holatlari bo’yicha turli xil viktorina, savol-javob, zanjir o’yini kabi br qancha mashg’ulotlar o’tkaziladi. Bolalarni shafqatsiz va befarq munosabatdan himoyalash va zo’ravonlik turlari haqida tarbiyachi-onalarga ma’lumot beriladi va o’quv mashg’ulotlari o’tkaziladi. Ya’ni, zo’ravonlikning jismoniy, jinsiy, ruhiy, ehtiyotsiz munosabat, ekspluatasiya kabi turlarga bo’linib, ularni ichiga quyidagilar kirishi, jismoniy zo’ravonlikka urish, tishlash, kuydirish, bo’g’ish yoki cho’ktirish, zahar va noto’g’ri dori berish, turtkilash, shafqatsiz jazolash, jinsiy zo’ravonlikka jinsiy extiyojlarni qondirish uchun bolalardan foydalanish, zo’rlash, bola bilan jinsiy munosabatda bo’lish, ruhiy zo’ravonlikka so’kish, bemehrlik, kamsitish, qo’rqitish, haqorat qilish, ehtiyotsiz munosabatga uy-joy, oziq-ovqat, kiyim-kechak, dori-darmonga bo’lgan ehtiyojlarni qondirilmasligi, e’tiborsiz, qarovsiz qoldirish, ekspluatasiya turiga bolalar mehnatidan me’yorilan ortiq foydalanish, bola bajara olmaydigan ishlarni buyurish kabilar kirishi tushuntiriladi. Bunday holatlar nisbatan shafqatsiz va befarq munosabat natijasida salbiy asoratlar qolishi, ya’ni o’z-o’ziga bahoning pastligi, odamlardan qochish, tungi qo’rquv, o’z joninga qasd qilish haqida o’ylash, fobiya, xavfsirash, duduqlanish, kishilar bilan yaqin aloqada bo’lmaslik, uyquni buzilishi, aybdorlik, uyat hissi paydo bo’lishi tushuntiriladi. “Onalar maktabi” uslubiy birlashma yig’ilishida zo’ravonlik, zo’ravonlik turlari, zo’ravonlikni oldini olish yo’llari haqida tushuntirish ishlari olib boriladi.