O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat pedagogika instituti pedagogika va san’at fakulteti «umumiy psixologiyа»

Yoshlarning ma’lumotlilik darajasi – yangilanish davrida muxim omil bo‘lib, agar usmir yoki uspirinda ilk yoshlikdan kitobga, bilimga mexr tarbiyalanmagan bo‘lsa, agar uning bilim va tushunchalari doirasi tor bo‘lsa, u soglom goyani nosoglomdan, dunyoviylikni daxriylikdan, ziyoni jaxolatdan farklay olmaydi.
Oila – xakikiy ma’naviyat uchogi, mafko‘raviy tarbiyaning omili va shart – sharoiti.
Ijtimoiy ustanovkalar – yangicha tafakkur va dunyokarashni shakllantiruvchi va uzgartiruvchi ijtimoiy psixologik mexanizm.
Ijtimoiy ustanovkalar – shaxsning atrof – muhitida sodir bo‘layotgan ijtimoiy xodisalarni, ob’ektlarni, ijtimoiy guruxlarni ma’lum tarzda idrok etish, kabo‘l kili shva ular bilan munosabatlar urnatishga ruxiy ichki xozirlik sifatida odamdagi dunyokarashni uzgartirishga alokador kategoriya.
Elementar ustanovkalar (set) – oddiy, kundalik extiyojlar asosida ko‘pincha ongsiz tarzda xosil bo‘ladigan ustanovkalar. Ularni uzgartirish uchun moddiy shart – sharoitlarni va odamdagi extiyojlar tizimini uzgartirish kifoya.
Ijtimoiy ustanovkalar (attitud) – ijtimoiy vaziyatlar ta’sirida ijtimoiy ob’ektlarga nisbatan shakllanadigan ustanovkalar. Ularni uzgartirish uchun ijtimoiy shart – sharoitlar va shaxsning ularga nisbatan baxo va munosabatlari tizimini uzgartirish kerak.
Bazaviy ijtimoiy ustanovkalar – ular shaxsning umumiy yunalishini belgilaydi, xayotiy yunalishlari moxiyatidan kelib chikadi, ularni uzgartirish e’tikod va dunyokarashlarni uzgartirish demakdir.
Qadriyatlar tizimi – ular avlodlararo mulokot jarayonining maxsuli sifatida jamiyatda kadr – kimmat topgan narsalarga nisbatan ustanovka.
Obyektivlashish – kaytarilgan va natijada inson ongida uzok muddat saklanayotgan obrazningvaziyat paydo bo‘lganda uz kuchi va mavjudligini ko‘rsatishi.
Sinergiya – «sinergetlar» so‘zi grekcha synergetes – «xodimlar», «sheriklar» so‘zidan olingan bo‘lib, sinergiya – synergia xamkorlikdagi, xamjixatlikdagi xarakat ma’nosini bildiradi. Ya’ni, inson va uning psixologiyasini o‘rganish va unga ta’sir ko‘rsatishda gumanitar fanlarning xamkorlikda rivojlanishi yoki Ushbu fanlar maksadlarinig mushtarak uygunlashuvi shaxs iktidori va kobiliyatlarini rivojlantirishning ishonchli vositasi sifatida karaladi.
Akmeologiya – grekcha asme – «chukki, yukori pogona, gurkiratuvchi kuch» ma’nolarini bildiradi va uning predmetini insonning uz – o‘zini rivojlantirish va uzligini anglashning yukori darajalariga yetishga urgatuvchi fanlar majmui tushuniladi.
Psixologiya – grekcha «psyche» - jon, rux va «logos» - ta’limot, ilm suzlaridan iborat bo‘lib, inson ruxiy dunyosiga alokador barcha xodisalar va jarayonlar uning predmetini tashkil kiladi.