O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi termiz davlat universiteti geografiya kafedrasi

 
Sharqiy Afrika: O'lka ekvatorning har ikkala tomonida joylashgan Afrika 
platformasining eng xarakatchan tektonik jixatdan eng aktiv qismi xisoblanadi. 
O'lka g'arbda tog'lik Kongo botig'i bilan sharqda Hind okeani sohili janubda 
Zambezi daryosining kuyi oqimi shimolida esa Gudolf ko'lidan o'tadi. Bu o'lkaning 
katta qismi janubiy yarimsharda joylashgan. Iqlimining tarkib topishda ekvator 
yaqinida bo'lganligidan tashqari nisbatan katta Relyefning kasb balandligi hamda

---

74 
Hind okeanining ta'siri sezilarli bo'ladi. Harorat balandlikka ko'tarilgan sari pasayib 
boradi. Tog'liq xududlarda 2000 m dan balandda qor yog'ishi va 3500 m balandlikda 
doimiy muzliklarning mavjudligi bilan ajraladi. Zambezi daryosi va Hind okeaniga
quyiladigan daryolar o'lka baland tog'laridan boshlanadi. Tog' Relyefining xilma-
xilligi iqlimning o'lkaga turlicha ta'sir etishi tuproq va o'simlik dunyosining xilma-
xil bo'lishiga olib keladi. Savonna siyrak urmonlar 1200 m balandlikda sernam 
o'rmonlar 3000 m balandlikda o'tloqlar tarqalgan. Hayvonlardan fillar maymunlar 
jirafalar karkidonlar,zebralar,antilopa va buyvonlar keng tarqalgan. Daryo 
xavzalarida timsoh va begimotlar uchraydi.
 
Sharqiy Afrika : Materikning suvayirg'ich platolaridan janubda Kongo va 
Zambezi daryolari havzalari orasida joylashgan hamda Atlantika va Hind okeanlari 
bilan o'ralib turgan janubiy qismi Relyefida yassi tog'liklarning ko'pchiligi iqlimning 
ancha quruqlikligi shuningdek tropik zonal landshaftlar. Shimoldan janubga
nisbatan sharqdan g'arbga tomon ko'proq o'zgarib borishi bilan ajralib turadi. 
Materik janubiy qismining deyarli hammasining janubiy garbdan unga Kap o'lkasi
yondoshgan. Janubiy afrika qirg'oqlari yaqinidagi katta madagaskar oroli alohida 
tabiiy geografik o'lkasi tashkil etadi.