BARGUSTIVON
|
БАРГУСТИВОН
|
Bargustivon
|
– qadimdajangovar otlar ustiga yopiladigan yopinchiq, himoya vositasi. Otlar sovuti.
|
|
|
ANSI
|
АНСИ
|
Ansi
|
– Parfiya davlatinig (mil. avv. 250 – milodiy 224 y.) qadimgiXitoy manbalaridagi nomi.
|
|
|
ANTIQUE PERIOD
|
АНТИЧНЫЙ ПЕРИОД
|
Antik davr
|
(lotincha “antiquus” – qadimgi) – O’rta Osiyo tarixining miloddan avvalgi IV asrdan (yunon-makedon istilosidan) boshlab milodiy V asrga qadar bo’lgan davri. Jahon tarixida esa, qadimgi Yononiston (Gretsiya) va qadimgi Rim tarixining milodiy 476-yilgaca bo’lgan davri tushuniladi.
|
|
|
ARSHAKIDS
|
АРШАКИДЫ
|
Arshakiylar
|
– hozirgi Turkmanistonning janubi va Eron hududlarida miloddan avvalgi 250-yildan milodiy 224-yilga qadar hukmronlik qilgan Parfiya davlatidagi sulola. Sulolaga dax qabilasining boshlig’i Arshak asos solganligi uchun shunday nomlangan.
|
|
|
MARGIANA
|
МАРГИАНА
|
Marg’iyona
|
– hozirgiMari shahri atrofidagi tarixiy hudud. Murg’ob daryosi bo’ylari. Parfiya bilan Sug’diyona orlig’ida joylashgan.
|
|
|
NAUTAKA
|
НАУТАКА
|
Nautaka
|
– Qashqadaryovohasining sharqida joylashgan qadimgi viloyat.
|
|
|
OKS
|
ОКС
|
OKS
|
–Amudaryoning qadimgi nomi.
|
|
|
POLITIMET
|
ПОЛИТИМЕТ
|
Politimet
|
– Zarafshondaryosining qadimgi nomi. Tilshunos olimlar fikricha Zarafshon nomi Avesto tilida yorug’, oydin, ravshan ma’nosuni beruvchi “raoshana” so’zidan kelib chiqqan. Zarafshon so’zini qadimgi yunon tarixchilari o’z tillariga o’girib Politimet deb ataganlar.
|
|
|
KANG’DEZ
|
КАНГДЕЗ
|
Qang’dez
|
– miloddan avvalgi III – milodiy IIIasrlarda mavjud bo’lgan Qang’ davlatining poytaxti.
|
|
|
KANGUY
|
КАНГЮЙ
|
Qang’uy
|
– Xitoyliklar tushunchasida Davan (Farg’ona)dan g’arbda joylashgan yurt. Hozirgi Toshkent vohasi, Chimkent viloyati va Sirdaryoning quyi havzasidagi yerlar. Miloddan avvalgi III asr o’rtalarida bu hududlarda Qang’uy (Qang’) davlati tashkil topadi. Bu davlat birlashmasi milodiy III asrlarga kelib parchalanib ketadi.
|
|
|
SOGDIANA
|
СОГДИАНА
|
Sug’diyona
|
– geografik hudud. Qashqadaryo va Zarafshon daryolari havzasi. Hozirgi Tojikistonning Panjikent tumani, O’zbekistonning Samarqand, Qashqadaryo va Buxoro viloyatlari o’rniga to’g’ri keladi.
|
|
|
YAKSART
|
ЯКСАРТ
|
Yaksart (Tanais)
|
– Sirdaryoningyunon-rim tarixchilari asarlaridagi qadimgi nomi.
|
|
|
YUECHJIS
|
ЮЭЧЖИ
|
Yuechjilar
|
– qadimgi xitoy manbalariga ko’ra yuechji qabilalari miloddan avvalgi IV-III asrlar chegarasida Mongoliya hududida yashovchi xunnlarning qo’shnilari bo’lishgan. Miloddan avvalgi III asrning ikkinchi yarmiga kelib yuechjilar juda katta kuchga aylanganlar va xunnlarning boshlig’i ularga o’lpon to’lashga majbur bo’lgan. Ammo bir oz vaqt o’tgach xunnlar sardori Maodun xunnlarni kuchli hokimiyat ostida birlashtirib, bu ko’chmanchi qabilalarni qudratli kuchga aylantirdi.
|
|
|
THE KINGDOM OF GREEK-BAKTRIA
|
ГРЕКО-БАКТРИЙСКИЙ ЦАРСТВО
|
Yunon-Baqtriya podoshligi
|
– miloddan avvalgi 250-yildan 140-130-yillar orasida mavjud bo’lgan davlat. Salavkiylar davlatida aka-uka Salavk II va Antiox Giyerakslar o’rtasida hokimiyat uchun o’zaro kurash avjiga chiqqan bir paytda Salavkiylarning Baqtriyadagi noibi Diodot o’zini mustaqil deb e’lon qiladi. Yangi tashkil topgan davlatning hududi Baqtriya yerlariga to’g’ri kelsada, uni boshqargan podsholar asli kelib chiqishi yunonardan edi. Yunon-Baqtriya davlatiga miloddan avvalgi 140-130-yillarda shimoliy-sharqdan O’rta Osiyo hududlariga kirib kelgan ko’chmanchi yuechji qabilalari barham beradi.
|
|
|
ALEXANDER
|
ЗУЛКАРНАИН
|
Zulqarnayn
|
– Aleksandr(Iskandar) Makedonskiyning (mil. avv. 356-323-y.) Sharq tarixiy qo’lyozmalarida laqabi.
|
|
|
|
