O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi toshkent to‗qimachilik va engil sanoat instituti


Download 1,9 Mb.
Pdf ko'rish
bet37/284
Sana30.11.2021
Hajmi1,9 Mb.
#177986
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   284
Bog'liq
professional etika va etiket

Bahslashish  etiketi. 
Bahsning  asosiy  qoidasi  shundan  iboratki,  hatto  juda  qulay  vaziyatlarda  ham 
odamlarni  fikrini  o‗zgartirish  juda  qiyin  masaladir.    Agar  o‗z  qarashlaringizni 
boshqa  birovga  o‗tkazishni  istasangiz,  uning  fikrini  hurmat  qiling.    Hech  qachon 
odamga  uning  nohaqligini  aytmang.    Xato  qilish  ehtimolini  o‗zingizda  bo‗lishiga 
ham e‘tibor bering.  Bu barcha turdagi bahslarga yakun yasaydi.  Bu suhbatdoshni 
o‗zi ham siz kabi nohaq bo‗lishini tan olishiga imkon beradi.  
Bahsni  tug‗dirmaydigan  shunday  iboralar  ham  mavjudki,  ularni  diqqat  bilan 
eshitishga  undaydi.    Masalan: «Sizni  dilingizdan  o„tayotgan  fikrlarga  qarshi 


 
53 
emasman,  balki  men  ham  xuddi  shunday  qilgan  bo„lar  edim».   Bahs 
paytida «Janjal  bilan  biron  narsaga  erishib  bo„lmaydi»    degan  iborani  eslashga 
harakat qilish lozim.  Eng yaxshi natijaga erishuvning yo‗llaridan biri bu – bahsdan 
qochishdir.   Bahsdan qizishib o‗z  g‗ururini erga  urishni  istamay,  nohaqligini bilib 
turib  ham  tan  olmaslik  mumkin  ekanligi  ehtimoli  bor.   Bunga  nisbatan  o‗z  fikrini 
aytib  qo‗yishning  o‗zi  etarli.    Balki  bir  oz  vaqt  o‗tib,  hech  qanday  bosimning 
ta‘sirisiz  ham  u  to‗g‗ri  xulosaga  kelishi  mumkin.    O‗zining  haqligini  qaysarlik 
bilan  isbotlash  yoki  bahslashish  –  ma‘lum  ma‘noda  zo‗ravonlik  ham  hisoblanadi 
va  oqibatda,  yagona  kelishuvga  olib  kelmasligi  mumkin.    Anglashilmovchilikni 
madaniyat,  munosabat,  tavoze‘lik  va  muloyimliq  aniqlik  va  sovuqqonlik  hamda 
boshqani tushunishga harakat qilish orqali bartaraf qilish mumkin.  
Bahs asosli  va  ishonchli  bo‗lishi  lozim.   Bahsda asosan raqibni «chaqib» xafa 
qilish emas, balki undan qochishga harakat qilish shart.  Bahsda keltirilgan asoslar 
mutlaqo  to‗g‗ri  bo‗lishi  lozim.    Kasbiy  munozara  doimo  asoslar  zanjirini  talab 
qiladi.    Tadqiqotchilarning  gaplariga  qaraganda,  mantiqdan  bexabar  kishilarga 
nisbatan  mantiqiy  isbotlarning  keltirish  usullaridan  boxabar  kishilarni  jamoatda 
bahsdan  muvaffaqiyatli  chiqib  ketishlariga  imkoniyat  darajasi  balandroq  bo‗lar 
ekan.  
Kasbga  doir  bahsda  o‗zni  tutish  uslubi  doimo  muloyimlik  kasb  etishi  zarur.  
Bosiq va mulozamatli odam doimo g‗olib keladi.  So‗zamollik diqqatli jimlik bilan 
almashishi  lozim.    Jizzaqilik  va  asabiylashishga  o‗rin  yo‗q.    Individual  bahsda 
asosiysi – asos, mantiq va dalillardir.  Imo-ishoralar va hayqirishlarni qabul qilish 
mumkin  emas.    CHo‗zilib  ketadigan  bahslarda  har  ikkala  taraf  o‗zining  axloqi 
haqida o‗ylab ko‗rishi lozim.  Har holda gap bunday bahslarda singan kosa ustida 
ketmaydi.  Janjallarga sababchi bo‗ladigan odamlar o‗zi  haqida o‗ylab ko‗radigan 
bo‗lsa,  odatda «asablari  hech  narsaga  yaramasligiga  amin  bo„ladi».    Lekin  bu 
degan  sof  vijdon  bilan  ochiqchasiga  urishaverish  kerak  degani  emas.    Bunday 
odamlarga «nima  uchun  men  doimo  asabiylashaman?» degan  savolni  o‗ziga 
bermoqlikka da‘vat etamiz.  Ko‗p holatlarda asabiylashishning asl sababini anglab 
etgandan so‗ng hayot o‗z yo‗liga tushadi.  Harakat qilib ko‗rsa arziydi.  


 
54 

Download 1,9 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   284




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling