O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent kimyo texnologiya instituti

10-jadval - Reaktorning chiqishidagi gaz aralashmasining zichligini hisoblash

Компонент		yi, мол. доли	Мi, кг/кмоль	ρi., кг/м3	ρi*yi
Парафины		0,0392	187	269,20	10,54
изо-парафины+нафтены		0,1843	119	171,31	31,57
Ароматика		0,0425	134	192,90	8,19
Олефины		0,0057	42	60,46	0,34
Водород		0,5609	2	2,88	1,12
у/в газ		0,1675	6,5582	9,44	1,58
Сумма	1,0000		-	-	53,34

Reaktorning chiqishidagi gaz aralashmasining zichligi 53,34 kg/m3 ni tashkil qiladi. Gaz aralashmasining kinematik viskozitesini Mann formulasi yordamida hisoblash mumkin:

(23) bu yerda - dinamik yopishqoqlik, - uglevodorodlar zichligi.
Reaktordagi o'rtacha haroratda uglevodorodlarning dinamik viskozitesini quyidagi munosabatlardan hisoblash mumkin:
(25)
S=1,22*T qaynash, bu yerda uglevodorodning qaynash temperaturasi, K;
Dinamik yopishqoqlikni diagrammadagi uglevodorod molekulyar og'irligining ma'lum qiymatidan aniqlash mumkin (1-rasm).

41.
1-rasm - T = 273 K da uglevodorod bug'larining dinamik yopishqoqligining molekulyar og'irligiga bog'liqligi.

Uglevodorodlarning qaynash nuqtasi diagrammadan aniqlanadi (1-rasm) Uglevodorodlarning dinamik va kinematik qovushqoqligi hamda reaktordagi gaz aralashmasining qovushqoqligi 11-jadvalda keltirilgan. 11-jadval - Kinematik yopishqoqlikni hisoblash

Компонент	yi, мол. доли	μ273, Па*с, 10-6	Ткип	С	μ621,5, Па*с,10-5	ρi., кг/м3	ν621,5, 10-6	yi/ν621,5 106
Парафины	0,0392	5,04	483	589,2	1,19	269	0,0440	0,889
изо-парафины+ нафтены	0,1843	5,83	396	483,1	1,02	171	0,0594	3,101
Ароматика	0,0425	5,24	465	567,3	1,16	193	0,0603	0,704
Олефины	0,0057	7,75	313	381,8	0,951	60	0,1573	0,036
водород	0,5609					3	500	0,0011
у/в газ	0,1675					9	11,24	0,015
Сумма	1,00	-	-	-	-	-	-	4,75

Komponentlarning yopishqoqligining hisoblangan qiymatlarini Mann formulasiga almashtirib, biz gaz aralashmasining kinematik yopishqoqligini topamiz:

Bosimning yo'qolishini hisoblash formulasida barcha topilgan qiymatlarning raqamli qiymatlarini almashtirib, biz quyidagilarni olamiz:
42.



2.4 Reaktor balandligi
Reaktorning umumiy balandligi

Loyihaviy mulohazalar natijasida reaktorning balandligi pasaytirilgan va 20 m ga olingan.5 Katalizator miqdorini hisoblash
Jarayon uchun zarur bo'lgan katalizator miqdori:

bu yerda ʋo – xom ashyoning hajmli ozuqa tezligi h-1, rs – xom ashyo zichligi kg/m3, Gs – xom ashyo sarfi kg/soat. Kerakli katalizator miqdorini toping: (26) где - katalizator hajmi, m3, - katalizatorning massa zichligi, kg/m3
.

Jarayonni amalga oshirish uchun 97500 kg katalizator kerak bo'ladi.

43.
XULOSA

Ushbu kurs loyihasida gidrotozalash / mumsizlantirish blokining reaktori, ya'ni dewakslash moslamasi hisoblab chiqilgan.
Dewaxing maqsadi qish mavsumida bulutli nuqta va dizel yoqilg'isi quyish nuqtasini kamaytirishdir. Dizel yoqilg'isi tarkibidagi kerosinlar haroratning pasayishi bilan dizel yoqilg'isi oqimini cheklaydigan kristallar hosil qilishi va cho'kishi mumkin.
Dewaxing bu parafin birikmalarini kerosin hosil qilish qobiliyatini sezilarli darajada kamaytiradigan neft mahsulotlarining kichik molekulalariga bo'lish orqali amalga oshiriladi. Parafinlarning katalizator bilan oʻzaro taʼsiri metall joylarida olefinlar hosil boʻlishi va kislotali joylarda bu olefinlardan karboniy ionlarining hosil boʻlishidan boshlanadi.
Gidrokreking, gidrotozalash, gidrodevakslash, gidrokonversiya, reforming reaktorlari neftni chuqur qayta ishlash va Evro-5 standartidagi benzin, yuqori sifatli dizel yoqilg'isi, benzol va boshqalarni ishlab chiqarish uchun mo'ljallangan.
Reaktor uskunalari jahonning yetakchi litsenziarlari - Chevron Lummus Global, ExxonMobil, AXENS, HALDOR TOPSOE A/S va boshqalar konstruksiyalari bo‘yicha ishlab chiqariladi.
Ushbu hisoblash uchun o'rnatishning moddiy balansi, Atirau neftni qayta ishlash zavodi manbalaridan dastlabki ma'lumotlar olingan. Texnologik va mexanik hisoblash ham amalga oshirildi. Texnologik hisob-kitobda biz o'rnatishning diametri 4 m ekanligini aniqladik, balandligi 20 m deb qabul qilindi, shunga muvofiq shamol yuki uchun parametr hisoblab chiqildi.
Kurs loyihasida keltirilgan ma'lumotlarni hisobga olgan holda shuni aytishimiz mumkinki, agar biz barcha parametrlarni hisobga olsak, unda ushbu reaktorni qurish maqsadga muvofiqdir.

44.