O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik instituti

 
 
3-bosqich. 
YAkuniy 
(15 min.) 
3.1. Guruhlarda bajarilgan ishning 
natijalarini muhokama qiladi, baholaydi va 
xulosa qiladi. 
3.2. Mustaqil ta‘lim uchun topshiriq 
beradi: 
Insert usuli bo`yicha keyingi mavzuni 
o`qish va jadvalni to`ldirish. 
3.1. Eshitadilar, aniqlashtiradilar. 
3.2. Vazifani yozib oladilar.. 
Vizual materiallar 
1-ilova 
Iste‟mol (S) – bu biror-bir davr davomida xarid va iste‘mol qilingan umumiy tovarlar 
miqdori. 
Jamg`arma (S) – bu daromadning iste‘mol qilinmaydigan qismi. 
Investitsiyalar (I) – iqtisodiyotning turli tarmoqlariga mamlakatda va xorijda davlat hamda 
xususiy sektor tomonidan foyda olish maqsadida kapital va qimmatli qog`ozlarning uzoq 
muddatli qo`yilmasi. 
2-ilova 
Muammolarni G„ kichik muammo va xulosalarni shakllantirish 
Muammoni shakllantirish: Iqtisodiy rivojlanish va milliy daromadning o`sishiga qanday 
erishishmumkin? 

---

183 
Birinchi kichik muammoni shakllantirish: Milliy daromad o`sishini qanday qilib ta‘minlash 
mumkin? 
Kichik muammoni hal etish uchun savollar: 
1. Milliy daromadning mazmun-mohiyati nimada? 
2. Milliy daromadni aniqlovchi omillar qanday? 
Ikkinchi kichik muammoni shakllantirish: Iste‘mol va jamg`armaning iqtisodiy mazmuni 
nimada 
hamda ularni belgilovchi omillar nimalar? 
Iste‟mol (S) – bu biror-bir davr davomida xarid va iste‘mol qilingan umumiy tovarlar 
miqdori. 
Jamg`arma (S) – bu daromadning iste‘mol qilinmaydigan qismi. 
Investitsiyalar (I) – iqtisodiyotning turli tarmoqlariga mamlakatda va xorijda davlat 
hamda xususiy sektor tomonidan foyda olish maqsadida kapital va qimmatli qog`ozlarning 
uzoq muddatli qo`yilmasi. 
Kichik muammoni hal etish uchun savollar: 
1. Iste‘molning mazmun-mohiyati nimada? 
2. Jamg`armaning mazmun-mohiyati nimada? 
3. Iste‘mol va jamg`arma bir-birlari bilan qanday bog`liqlikda? 
3-ilova 
Iste‘mol va jamg‗arma darajasi, mlrd., so‗m 
(shartli ma‘lumotlar) 
Yillar 
Daromad 
darajasi (D) 
Iste‘mol 
(I) 
Jamg‗arma 
(J) 
IO‗M 
JO‗M 
IqM 
JqM 
1990 
1500 
1300 
200 
0,87 
0,13 
- 
- 
1995 
1800 
1500 
300 
0,83 
0,17 
0,67 
0,33 
2000 
2200 
1700 
500 
0,77 
0,23 
0,50 
0,50 
1 
2 
3 (1-2) 
4 (2:1) 5(3:1) 
6(2:1) 
7 (3:1) 
4-ilova 
Shaxsiy daromaddan tashqari iste‘mol va jamg‗arma o‗rtasidagi o‗zaro bog‗liqlikka 
ta‘sir ko‗rsatuvshi boshqa bir qator omillar ham mavjud bo‗ladi. Bu omillarning asosiylari 
quyidagilar: 
- uy xo‗jaliklari jamg‗argan boylik darajasi; 
- narxlar darajasi; 
- narxlar, daromadlar va tovarlar taklifi o‗zgarishining kutilishi; 
- iste‘molchi qarzlari; 
- soliq stavkalari o‗zgarishi.