O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti a. A. Karimov

Asosiy vositalar obyektlarini pudrat yoki xo‘jalik usuli bilan qurish bo‘yicha 
operatsiyalarning aks ettirilishi 
Muomalalar mazmuni 
Debet 
Kredit 
Asosiy vositalar obyektlarini qurish bilan bog‘liq 
bo‘lgan xarajatlar kapital qo‘yilmalar tarkibiga 
hisobdan chiqarildi 
0810 
1000,6010,6990,6710 
6520 va boshq. 
Asosiy vositalarni foydalanishga topshirish
0100 
0810 
Misol. Aktsiyadorlik jamiyati chet tashkilot kuchi bilan tsex qurmoqda. 
Buning uchun qurilish tashkiloti bilan pudrat shartnomasi tuziladi. Shartnomaga 
ko‘ra pudrat tashkiloti obyektni zarur materiallar bilan ta’minlashi, shuningdek 
ularning saqlanishi va qurilish obyektigacha tashilishini tashkil qilishi kerak. 
Buyurtmachining o‘z omborida pudrat tashkilotiga berish majburiyatini olgan 
3600000 so‘mlik materiallar, shu jumladan QQS — 600000 so‘m mavjud. 
Bu holda buyurtmachi materiallarni pudratchiga alohida oldi-sotdi 
shartnomasi bo‘yicha sotishi kerak. Pudratchi buyurtmachi-etkazib beruvchiga 
to‘langan QQS summasini hisobga kiritadi. 
Pudratchi uchun tsexning umumiy smeta qiymati 30000000 so‘m QQS 

---

366 
solinadigan aylanma hisoblanadi. QQS summasi 6000000 so‘mni tashkil etadi 
(30000000 x 20%). Shu tariqa QQS bilan ishlar hajmi 36 000 ming so‘mni tashkil 
etadi. 
Buyurtmachi asosiy vositalar obyektini 36000 ming so‘mlik qiymat bo‘yicha 
kirim qiladi. Bunda buyurtmachida o‘z qurilishi uchun materiallarni sotish savdo 
operatsiyasi sifatida qaralmaydi, undan olingan foyda esa boshqa daromad 
hisoblanib, unga umumbelgilangan tartibda soliq solinadi. 
52-jadval 
Pudratchi materiallaridan chet tashkilot kuchi bilan tsex qurilishini 
hisobda aks ettirish
№ 
Xo‘jalik operasiyalarining mazmuni