O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi tosnkent moliya instituti

2.1.5-rasm. Access MBBT asosiy ishchi oynasi 
MB axborotlarni kiritish, saqlash va boshqarish uchun o'z tarkibiga 
(bitta faylga) turli xil obyektlarni biriktirishini quyida ko'rib chiqamiz. Kompyuter 
xotirasida MB uni yaratgan ilova-dastur - Ma'lumotlar bazalarini boshqarish 
tizimining fayli sifatida saqlanadi. MBBTlarning vakili bo'lmish Microsoft Access 
MB ning yagona faylidan turib barcha malumotlarni va ular ustidagi amallarni 
idora etish imkonini beradi. Relaytsion MB fayli doirasida quyidagi obyektlardan 
foydalaniladi: 

Malumotlami saqlashga mo'ljallangan "jadvallar 

Talab qilingan ma'lumotlarnigina qidirish va ajratib olishga xizmat qiluvchi 

---

86 
"so'rovlar";

MB jadvalidagi mu'lumotlarni ko'rish, ularga qo'shimchalar qilish 
va ularni o'zgartirishga qaratilgan "shakllar":

Malumorlarni tahlil qilish va muayyan qolipda chop etish uchun 
"hisobotlar":

Internet yoki boshqa tarmoq orqali MB dagi malumotlarni
ko'rish, yangilash va tahlil qilish uchun mo'ljallangan ma‘lumotlarga kirish 
sahifalari. 
2.1.6-rasm. Access MBBT «Создание» menyusi elementlari 
Obyekt deganda, odatda,qo'lanlishi nuqtai nazaridan o'zi bilan bir butunlikni 
ifoda etuvchi mavjudlik tushiniladi. MBBTlarda obyektlar iborasiga alohida ma'no 
yuklatilgan bolib, tuzilishi o'ziga xos murakkablik kasb etuvchi MBda obyektlar 
axborot oqimini boshqarish, ma'lumotlarni kiritish, saqlash, saralash. himoyalash. 
tahlil qilish va uzatish bilan bog'liq qiyin amallarning bajarilishida malum bir 
tartib o'rnatishga va shu asnoda foydalanuvchilar uchun yetarlicha yengillik 
yaratishga xizmat qiladilar. Siz bilan biz o'rganishga kirishgan Microsoft Access 
dasturida asosiy obyektlarning yetti xili mavjud. Ular bilan bir qator tanishib 
chiqamiz. 
Jadvallar har qanday MRning asosiy obyektlari hisohlanadi. MBda 
saqlanishi kerak bo'lgan barcha ma'lumotlar jadvallarga jobo'ladi, shuningdek, 
jadvallar maydonlardan, maydonlarning turlari va xossalaridan iborat tuzilmani - 
MB tuzilmasini ham o'zlarida ifoda etadilar. Accessda jadval yarasishnin bir 
nechta usullar mavjud. Bular kontsruktor, ―Таблица‖ va «Списки Share