Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

Loyiha		Yil oxiridagi foyda (ming sh.b)
2015	2016	2017	2018
A	400	300	350	500
B	300	350	600	200
D	250	450	250	350

A loyihasi uchun ichki rentabellik me’yori (7.3.1) formuladan quyidagiga teng:


400000 30000 350000 500000
^{1000000 = + + +}


(1+ ) (1+ ) (1+ ) (1+ )


Ushbu tenglamaning yechimi i =19,4% ni tashkil qiladi.
146

B loyihasi uchun quyidagiga egamiz:


300000 350000 600000 200000
^{1000000= + + +}


(1+ ) (1+ ) (1+ ) (1+ )


Ushbu tenglamani yechish orqali i = 16,7% ni hosil qilamiz.


D loyiha uchun ichki rentabellik me’yori tenglamasini tuzamiz:


250000 450000 250000 350000
^{1000000= + + +}


(1+ ) (1+ ) (1+ ) (1+ )


Ushbu tenglamadan i = 11,2% ni olamiz.


A loyiha 19,4% eng katta ichki rentabellik me’yoriga ega bo‘lganligi sababli ushbu loyihaga afzallik berish kerak.


Har qanday investor yoki xo‘jalik yurituvchi subyektlar uchun investitsion qarorlar qabul qilish juda qiyin vazifa hisoblanib, bunda asosiy me’zon investorning boyligini ko‘paytirish, korxonaning qiymatlarini oshirish me’zonlariga qaratiladi. Uning omillari – korxona daromadlari o‘sishi, investitsiya riskini kamayishi, korxona ishlari samaradorligi darajasini oshirish hisoblanadi.


Investitsiya risklarni loyiha qatnashchilari o‘rtasida taqsimlash moliyaviy reja va shartnoma hujjatlarini ishlab chiqish davomida amalga oshiriladi. Investitsiya risklarini sifat va miqdor jihatdan taqsimlash mumkin. Investitsiya risklarini sifat jihatdan taqsimlashda loyiha qatnashchilari ularga tegishli bo‘lgan u yoki bu risklarni ko‘paytirib yoki kamaytirgan holda qaror qabul qiladilar. Lekin bunda, masalan, investorlarga qanchalik yuqori risklar taqsimlanishi ko‘zda tutilsa, shunchalik ularni loyihaga jalb qilish qiyinroq bo‘ladi.


Investitsiya riski va u bilan bog‘liq yo‘qotishlar ehtimolini aniqlashning quyidagi bir necha usullari mavjud: