Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti


Download 0.61 Mb.
bet121/151
Sana04.11.2023
Hajmi0.61 Mb.
#1745292
1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   151
Bog'liq
B. K. Sattorov 00 Moliyaviy risklar nazariyasi-fayllar.org

=

(( )∗)




(7.3.4)







bu yerda, x – har bir kuzatilyotgan operatsiya bo‘yicha kutilayotgan natija;


o‘rtacha kutilayotgan natija;

n – operatsiyalar va kuzatuvlar soni.


O‘rtacha kvadratik farqlanish, bu dispersiyani kvadrat ildizi bo‘lib, quyidagicha aniqlanadi:


148





=

((




) )


(7.3.5)

















Bu ko‘rsatkichlar absolut o‘zgaruvchanlik parameterlaridir, ya’ni olinadigan natijaning o‘zgaruvchanlik darajasining absolut miqdorini aniqlaydi.


Investitsiya loyihasi bo‘yicha olinadigan natijalarning o‘zgaruv-chanlik darajasining nisbiy miqdorini variatsiya koeffitsiyentini hisoblash orqali aniqlanadi.


Bu ko‘rsatkich quyidagi formula bilan hisoblanadi:




=±100%


(7.3.6)


bu yerda, V – variatsiya koeffitsiyent, (%); – o‘rtacha kvadratik farqlanish;


– o‘rtacha kutilayotgan qiymat.

Variatsiya koeffitsiyenti 0 dan 100% gacha o‘zgarib turishi mumkin. Variatsiya koeffitsiyenti qanchalik yuqori bo‘lsa, farqlanish yoki risk darajasi shunchalik yuqori bo‘ladi. Variatsiya darajasini baholashda quyidagi intervallardan foydalaniladi, ya’ni:




  • 0 dan 10% gacha – kam farqlanish;



  • 10 dan 25%gacha – me’yorida farqlanish;



  • 25% dan ortiq - yuqori farqlanish.


    Investitsiya loyihalari bo‘yicha risk darajasi variatsiya koef-fitsiyentiga to‘g‘ri proportsional.


    Endi yuqoridagi ko‘rsatkichlar asosida investitsiya loyihalari bo‘yicha qo‘yilgan kapitalning o‘rtacha kvadratik farqlanishini aniqlashimiz mumkin.


    7.3.3-misol.


    A – investitsiya loyihasiga kapital qo‘yilishining o‘rtacha kvadratik farqlanishi:


    = = 3870 so‘m


    B – investitsiya loyihasiga kapital qo‘yilishining o‘rtacha kvadratik farqlanishi:


    = = 7707 so‘m


    149
    A va B investitsiya loyihalariga qo‘yilgan kapital bo‘yicha vari-atsiya koeffitsiyenti quyidagicha:

    A loyiha bo‘yicha:


    = ∗ 100% = 15,48%


    B loyiha bo‘yicha:


    7707 ′
    = 30000 ∗ 100% = 23,57 %

    7.3.2-jadval


    A va B investitsiya loyihalariga qo‘yilgan kapitalning


    dispersiyasi (raqamlar shartli)







    Download 0.61 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
  • 1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   151




    Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
    ma'muriyatiga murojaat qiling