O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti biznes moliyasi

Kichik kompaniyalarni baholash

• 
  
  samarali bozor narxiga asoslangan narxlarga tuzish mumkin emas.
  
• 
  
  amaliyotda foydalaniladigan to‘rtta yondashuv:
  
• 
  
  Dividend solig‘i asosida (DY):
  
• 
  
  barcha munosabatlarda bir xil bo‘lgan biri fond birjasida ro‘yxatdan o‘tgan va boshqasi o‘tmagan ikkita kompaniya bir xil dividend daromadiga ega bo‘lishi to‘g‘risidagi faraz.
  
• 
  
  odatda bunday narxlarning nobozor xususiyatini hisoblash uchun bozor nolikvidligi uchun chegirmalardan foydalaniladi.
  
• 
  
  ikkita o‘xshash kompaniyani topish murakkab.
  
• 
  
  Aksiyalarning bozor narxi va bitta aksiyaga to‘g‘ri keladigan foyda nisbati asosida (koeffitsiyenta P/E).
  
• 
  
  barcha munosabatlarda bir xil bo‘lgan biri fond birjasida ro‘yxatdan o‘tgan va boshqasi o‘tmagan ikkita kompaniya bir xil P/E koeffitsiyentiga ega bo‘lishi to‘g‘risidagi farazga asoslangan.
  
• 
  
  odatda bunday narxlarning nobozor xususiyatini hisoblash uchun bozor nolikvidligi uchun chegirmalardan foydalaniladi.
  
• 
  
  ikkita o‘xshash kompaniyani topish murakkab.
  
• 
  
  Sof aktivlar bazasida.
  
• 
  
  kompaniyalarning turli aktivlari qiymatini keltiring, majburiyatlarni hisobdan chiqaring va bitta aksiya qiymatini topish uchun aksiyalar soniga bo‘ling.
  
• 
  
  buxgalteriya balansi bo‘yicha qiymat xato bo‘lishi mumkin, aktivlarning bozor qiymati balans qiymatiga qaraganda yaxshiroq bo‘ladi.
  
• 
  
  mazkur usul kelgusi daromadlarni hisobga olmaydi.
  
• 
  
  Iqtisodiy qiymat asosida.
  
• 
  
  aksiyadorlarning kelgusi pul oqimlari diskontlanadi;
  
• 
  
  nazariy jihatdan eng maqsadga muvofiq yondashuv;
  
• 
  
  kelgusi pul oqimlarini prognozlashtirish qiyin;
  
• 
  
  diskontning mos keluvchi stavkasini aniqlash qiyin.
  

Ishchi kapital

• 
  
  zaxiralar boshqa yirik kompaniyalarga qaraganda aktivlarda ancha katta solishtirma vaznga ega bo‘ladi;
  
• 
  
  masshtab samarasi faqat cheklangan tarzda foydalanilishi mumkin;
  
• 
  
  yetkazib beruvchilar buyurtmalarning minimal hajmlarini talab qilishlari mumkin;
  
• 
  
  JIT tizimidan foydalanishning cheklangan imkoniyati;
  
• 
  
  xaridorlarning debitorlik qazrdorligi nisbatan yuqori bo‘ladi;
  
• 
  
  dalillar buning to‘g‘riligidan dalolat beradi;
  
• 
  
  kichik kompaniyalar o‘z vaqtida to‘lovlarni amalga oshirish uchun yetarli bozor kuchiga ega bo‘lmaydilar;
  
• 
  
  kreditorlik qarzdorlik ancha yuqori bo‘lishi mumkin;
  
• 
  
  kichik kompaniyalarga etkazib beruvchilar tomonidan to‘lov muddatiga bo‘lgan bosimga qarshi turish uchun bozor kuchlari yetishmaydi.