O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti t. I. Bobakulov, U. A. Abdullayev, J. Ya. Isakov

 
125 
3-jadval 
Rossiyada pul agregatlarining tarkibi
116
 
Pul 
agregatining 
nomi 
Pul agregatining tarkibi 
M0 
Naqd pullar (kredit tashkilotlari kassadagi naqd 
pullardan tashqari) 
M1 
Naqd pullar + talab qilib olinadigan depozitlar 
M2 
M1 + muddatli depozitlar + jamg‘arma depozitlari 
M3 
M2 + depozit sertifikatlari + jamg‘arma sertifikatlari 
+ hukumat obligatsiyalari 
3-jadval ma’lumotlaridan ko‘rinadiki, Rossiyada to‘rtta pul 
agregatidan pul massasini miqdoriy o‘lchashda foydalanilmoqda. 
1-rasm. AQShda M1 va M2 pul agregatlari miqdori
117
, mlrd. 
AQSh dollari 
1-rasm ma’lumotlaridan ko‘rinadiki, AQShda, 2012-2016-yillarda 
M1 va M2 pul agregatlari miqdorlarining o‘sish tendensiyasi kuzatilgan. 
116
Denejnie agregati. www.cbr.ru.
117
International Financial Statistics Yerbook, 2017. (P.832). www.imf.org. 
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
2012 yil
2013 yil
2014 yil
2015 yil
2016 yil
2447 
2660 
2927 
3079 
3326 
10417 
10986 
11637 
12313 
13180 
M1
M2

---

 
126 
Bu esa, 2008-yilda yuz bergan jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozidan 
keyin jismoniy va yuridik shaxslarning tijorat banklaridagi depozitlari 
miqdorlarini oshib borayotganligi bilan izohlanadi. 
Tahlil qilingan davr mobaynida M1 pul agregatining M2 pul 
agregati tarkibidagi salmog‘ining kichik bo‘lganligi AQSh tijorat 
banklarining depozit bazasining barqarorligidan dalolat beradi. Chunki, 
AQShda muddatli va jamg‘arma depozitlari jami depozitlarning 6 
foizdan ortiq qismini tashkil etadi. 
2-rasm. Rossiyada M0 va M2 pul agregatlari miqdori