O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi

P

Xaridor to’laydigan qism ortiqchaligi
Sotuvchi to’laydigan qism ortiqchaligi

Soliq yuki ortiqchaligi

0 Q

3-chizma. Soliq yukining taqsimlanishi

Chizmadan ko’rinadiki S₁P₁E¹ BP₀  S₂P₂P₀ BA, ya’ni S₁ yuza S₂ yuzadan katta, soliqning katta qismi xaridor tomonidan to’langan. Bunda | E_P ^D |  1 bo’lgan soliqning bunday taqsimlanishi quyidagicha izohlanadi: talab elastik bo’lganda, xaridorlar ushbu tovarga narx oshishi bilan o’zlarining talablarini o’rinbosar tovarlarga o’zgartira oladilar. Talab noelastik bo’lganda, bunday o’zgartirish qiyin kechadi.

Soliqning taqsimlanishi taklif chizig’iga nisbatan qaralganda taklifning elastikligi soliq yukining katta qismini iste’molchilar to’lashini namoyon etadi. Taklif elastik bo’lmaganda esa, soliq yukining katta qismi ishlab chiqaruvchilar zimmasiga tushadi.

P₁ P₀
P₂