O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi
Download 4.89 Mb. Pdf ko'rish
|
|
119 Taqrizchilar: B.J. Eshov – O‘zMU professori, tarix fanlari doktori, A.A. Odilov – O‘zMU dotsenti, tarix fanlari nomzodi M.N. Inatov – Toshkent davlat texnika universiteti “O‘zbekiston tarixi” kafedrasi dotsenti, tarix fanlari nomzodi Sh. Shayakubov – Toshkent moliya instituti “O‘zbekiston tarixi” kafedrasi mudiri, dotsent, tarix fanlari nomzodi А.А. Tojiboyev – Toshkent davlat texnika universiteti qoshidagi Chilonzor akademik litseyi ijtimoiy-gumanitar fani o‘qituvchisi, tarix fanlari nomzodi, professor
J.Аbdurаhmоnоvа– O‘zMU qоshidаgi 2-sоn аkаdеmik litsеy tаriх fani o‘qituvchisi, t.f.n
J.Аbdullаеv – Tоshkеnt Turin pоlitехnikа univеrsitеti huzuridаgi аkаdеmik litsеy tаriх fani o‘qituvchisi
F.Sultоnоv – O‘zDJTU qоshidаgi 2-sоn аkаdеmik litsеy tаriх fani o‘qituvchisi
M.Аbdusоdiqоv – TDSHI qоshidаgi Yunusоbоd аkаdеmik litsеyi tаriх fani o‘qituvchisi
Х.Хаydаrоvа – Tоshkеnt 2-yuridik kоllеji tаriх fani o‘qituvchisi
F.Хаmrоyеv – TDTU qоshidаgi 5-sоn аkаdеmik litsеyi tаriх fаni o‘qituvchisi, f.f.n., dоtsеnt
R.Mеlibоеvа – TDYUU qоshidаgi аkаdеmik litsеy tаriх fani o‘qituvchisi,
M.Оmоnоv – O‘zMU qоshidаgi S.H.Sirоjiddinоv nоmli аkаdеmik litsеyi tаriх fani o‘qituvchisi
F. Sindаrоvа – O‘rtа mахsus, kаsb-hunаr tа’limi muаssаsаlаrini ахbоrоt-mеtоdik tа’minlаsh хizmаti mеtоdisti 120 Кirish O‘zbekiston Respublikasida ta’lim tizimida “O‘zbekiston tarixi” va “Jahon tarixi” alohida fan sifatida o‘qitilib, dars soatlari deyarli tenglashtirilishi va yonma-yon, davriy ketma-ketlikda o‘rganilishi lozim. O‘quv rejalari bo‘yicha tarix fani uchun umumta’lim fаnlаri blоkidа 160 soat ajratilgan, ya’ni “O‘zbekiston tarixi”- 80 soat, “Jаhоn tаriхi” fаni 80 sоаt O’rtа mахsus, kаsb-hunаr tа’limi tizimining 1- vа 2 -kurslarida tarix fаni quyidagi ketma-ketlikda o‘qitiladi: I kurs: O‘zbekiston tarixi (1917-1991-y): Turkistonda 1917-yilgi ijtimoiy-siyosiy o‘zgarishlar, Turkistonda sovet hokimiyatining o‘rnatilishi Turkiston muxtoriyati, O`rta Osiyoda milliy–hududiy chegaralanish, 1917– 1940-yillarda qoraqalpoqlar, Ikkinchi jahon urushi yillarida O‘zbekiston, O‘zbekiston sanoati va qishloq xo‘jaligi front xizmatida, urush yillarida fan, ta’lim va madaniyat, urushdan keyingi yillarda O‘zbekiston xalq xo‘jaligining tiklanishi, 1950-1985-yillarda O‘zbekistonning ijtimoiy- iqtisodiy, siyosiy hayoti, Paxta yakka hokimligi va uning oqibatlari, fan, ta’lim va madaniyat, Qoraqalpog`iston, “Qayta qurish” siyosati va uning barbod bo‘lishi, O‘zbekistonning mustaqillik uchun harakatlari masalalarini o’z ichiga oladi.
121 II kurs: O‘zbekiston tarixi (1991-2014-y): O‘zbekiston Respublikasining tashkil topishi vа huquqiy аsоslаrining yarаtilishi, 1991- 2000-yillаrdа O‘zbekiston Rеspublikаsidа dаvlаt hokimiyati оrgаnlаri vа uning tаkоmillаshtirilishi,1991-2000 yillаrdа O‘zbekiston Rеspublikаsidа mahalliy o‘zini-o‘zi boshqarish organlari, O‘zbekiston Rеspublikаsidа iqtisоdiy islоhоtlаr va ijtimоiy-siyosiy hаyot, O‘zbekiston Rеspublikаsidа fаn va ta’lim, mаdаniyat va sportning rivojlanishi, O‘zbekiston Rеspublikаsi tаrkibidа suvеrеn Qоrаqоlpоg’istоn Rеspublikаsi, 2001-2014-yillаrdа O‘zbekiston Rеspublikаsidа dаvlаt bоshqаruv оrgаnlаri vа uning fаоliyati, iqtisоdiy tаrаqqiyot, ijtimоiy-siyosiy hаyot, O‘zbekiston Rеspublikаsidа fаn, ta’lim vа mаdаniyat, O‘zbekiston Rеspublikаsidа fuqаrоlik jаmiyatining tаkоmillаshuvi, Milliy xavfsizlikni va mamlakat mudofaa qobiliyatini mustahkamlanishi, O‘zbekiston Rеspublikаsining jаhоn hаmjаmiyati bilаn intеgrаtsiyalаshuvi, O‘zbekistonning MDH mаmlаkаtlаri, Mаrkаziy Osiyo mаmlаkаtlаri, Shаrq vа G’аrb mаmlаkаtlаri bilаn o’zаrо hаmkоrligi mаsаlаlаri yoritib bеrilаdi.
2 11 1.
Kirish. Turkistonda 1917 -yilgi ijtimoiy-siyosiy o‘zgarishlar, Turkistonda sovet hokimiyatining o‘rnatilishi. Turkiston muxtoriyati 3 2
1 2.
Turkistonda sovetlar boshqaruvi tizimining mustahkamlanishi 3 2 2
1 3.
Xorazm va Buxoro Xalq Sovet Respublikalarining tuzilishi 3 2
1 4.
Turkistonda sovet hokimiyatiga qarshi harakatlar 3 2 2
1 122 5.
O‘rta Osiyoda milliy–hududiy chegaralanish va O‘zbekiston SSRning tuzilishi 3 2
1 6.
Yer-suv islohotlari. Respublika qishloq xo‘jaligini jamoalashtirish va uning oqibatlari 3 2 2
1 7.
O‘zbekistonda ijtimoiy va madaniy-ma’rifiy hayot 3 2 2
1 8.
Qatag‘on siyosati va uning oqibatlari 3 2 2
1 9.
1917–1940-yillarda qoraqalpoqlar 3 2 2
1 10.
Ikkinchi jahon urushi yillarida O‘zbekiston. O‘zbekistonlik jangchilarning fashizmni tor-mor etishdagi jasoratlari 3 2
1 11.
O‘zbekiston sanoati va qishloq xo‘jaligi front xizmatida 2 2
2 12.
Urush yillarida fan, ta’lim va madaniyat 3 2
1 II bob. 1946-1990-yillarda O‘zbekistonning ijtimoiy- siyosiy, iqtisodiy va madaniy hayoti. (16 soat). 23 16 16 7 13.
Urushdan keyingi yillarda O‘zbekiston xalq xo‘jaligining tiklanishi. Ma’muriyatchilikning kuchayishi 3 2 2
1 14.
1950-1985-yillarda O‘zbekistonning ijtimoiy-siyosiy hayoti
3 2 2
1 15.
yakka hokimligi va uning oqibatlari. 3 2 2
1 16.
1950-1985-yillirda fan, ta’lim va madaniyat 3 2 2
1 17.
1946-1985-yillarda Qoraqalpog`iston 3 2 2
1 18.
“Qayta qurish” siyosati va uning barbod bo‘lishi. 3 2 2
1 19.
O‘zbekistonning mustaqillik uchun harakatlari 3 2 2
1 20.
Umumlashtiruvchi dars 2 2 2
II bo’lim. Mustaqil O‘zbekiston ning siyosiy, ijtimoiy- iqtisodiy va madaniy taraqqiyoti 58 40 36 4 18 I bob: 1991-2000-yillаrdа O‘zbekiston (16 soat) 23 16 14 2 7 21.
O‘zbekiston Respublikasining tashkil topishi vа huquqiy аsоslаrining yarаtilishi 3 2
1 22.
hokimiyati оrgаnlаri vа uning tаkоmillаshtirilishi 3 2 2
1 23.
1991-2000 yillаrdа O‘zbekiston Rеspublikаsidа Mahalliy o‘zini-o‘zi boshqarish organlari 3 2
1 24.
iqtisоdiy islоhоtlаr. 3 2 2
1 25.
1991-2000 yillаrdа O‘zbekiston Rеspublikаsidа ijtimоiy-siyosiy hаyot 3 2
1 26.
ta’lim. 3 2 2
1 27.
1991-2000 yillаrdа O‘zbekiston Rеspublikаsidа mаdаniyat va sport. 2 2
2
28.
Qоrаqalpоg’istоn Rеspublikаsi 3 2 2
1 II bob: 2001-2014-yillаrdа O‘zbekistonning ijtimoiy- 18 12 12 6 123 iqtisodiy va madaniy taraqqiyoti (12 soat) 29.
2001-2014-yillаrdа O‘zbekiston Rеspublikаsidа dаvlаt bоshqаruv оrgаnlаri vа uning fаоliyati 3 2
1 30.
iqtisоdiy tаrаqqiyot 3 2 2
1 31.
2001-2014-yillаrdа O‘zbekiston Rеspublikаsidа ijtimоiy-siyosiy hаyot. 3 2
1 32.
ta’lim vа mаdаniyat 3 2 2
1 33.
2001-2014-yillаrdа O‘zbekiston Rеspublikаsidа fuqаrоlik jаmiyatining tаkоmillаshuvi 3 2
1 34.
mustahkamlanishi. 3 2 2
1 III bob: O‘zbekiston jahon hamjamiyatida (12 soat) 17 12 10 2 5 35.
O‘zbekiston Rеspublikаsining jаhоn hаmjаmiyati bilаn intеgrаtsiyalаshuvi 3 2
1 36.
hаmkоrligi 3 2 2
1 37.
O‘zbekistonning Mаrkаziy Osiyo mаmlаkаtlаri bilаn o’zаrо hаmkоrligi 2 2
2
38.
3 2
1 39.
3 2
1 40.
3 2
1 Jami 116 80 72 2 6 36 I-bo’lim. O‘zbekiston tarixi (1917-1991-yillar) I-bob: 1917-1945-yillarda O‘zbekistonning ijtimoiy-siyosiy, iqtisodiy va madaniy hayoti 1- mavzu: Kirish. Turkistonda 1917-yilgi ijtimoiy-siyosiy o‘zgarishlar, Turkistonda sovet hokimiyatining o‘rnatilishi Turkiston muxtoriyati (2 soat) O‘zbekiston Respublikasi Milliy mustaqil taraqqiyoti sharoitida akademik litseylar, kasb-hunar kollejlari oldida turgan buyuk va ulkan vazifalarni hal etishda O‘zbekiston tarixi o‘quv fanining ahamiyati. Akademik litsey, kasb-hunar kollejlarida o‘qitiladigan O‘zbekiston tarixining o‘ziga xos xususiyatlari, uning davrlari, manbalari. Fevral inqilobi ta’sirida o‘lkada amalga oshirilgan tub ijtimoiy-siyosiy o‘zgarishlar. Turkistonda Rossiya Muvaqqat hukumati Turkiston qo‘mitasining hamda ishchi va askar deputatlari sovetining tashkil topishi.
124 Jadidchilik harakatining kuchayishi. Umumturkiston musulmonlari qurultoylari. Turkiston o‘lka musulmonlar Sho‘rosining vujudga kelishi, uning joylardagi faoliyati. Petrogradda 1917-yil oktyabrda yuz bergan davlat to‘ntarilishi, uning Turkiston hayotiga ta’siri. Turkistonda Sovet hokimiyatining zo‘rlik bilan o‘rnatilishi. Turkiston xalq Komissarlari Soveti. Turkiston Muxtoriyatiniing tuzilishi va faoliyati. 2-mavzu: Turkistonda sovetlar boshqaruvi tizimining mustahkamlanishi Turkistonda sovet boshqaruv-ma`muriy tizimining tashkil qilinishi. Turkiston Respublikasining Xalq xo`jaligi Kengashining tuzilishi. Qishloq xo`jaligiga nisbatan siyosat va o`tkazilgan chora -tadbirlar. Turkiston Muxtor Sovet Sotsialistik Respublikasi (TASSR) ning tuzilishi. Turkiston Kompartiyasining tashkil etilishi. O‘lkada bolsheviklar hokimiyatining kuchayishi. Milliy rahbar xodimlarning faoliyati. Turor Risqulov, Nazir To`raqulov, Qayg`usiz Otaboyev, Abdulla Rahimboyev, In’omjon Xidiraliyev. Turkiston o`lkasi Musulmonlar byurosi. Turkistonda bolshevistik diktatura va uning mohiyati.
Polvonniyoz Hoji Yusupov, Bobooxun Salimov, Husaynbek Matmurodov faoliyatlari. “Yosh xivaliklar” harakatining faollashuvi. Xorazmdagi siyosiy va iqtisodiy vaziyatning murakkablashuvi. Junaidxonning hokimiyatni egallashi. Said Abdullaning xon deb e’lon qilinishi. Bolshevistik tajovuskorlikning kuchayishi. Xorazm Xalq Sovet Respublikasining tashkil etilishi. Respublikada hokimiyat tizimining shakllanishi. Polvonniyoz Hoji Yusupov boshchiligidagi hukumatning faoliyati. Respublikada siyosiy beqarorlik, noroziliklarni keltirib chiqargan sabablar. 1921-yil martida Yosh xivalik P.Yusupov boshliq hukumatning ag`darilishi. Xorazmda g`oyaviy- siyosiy vaziyatning keskinlashib borishi. XXSRning Xorazm Sovet Sotsialistik Respublikasi (XSSR) deb o`zgartirilishi va uning tashqi siyosati. Buxoro amirligidagi 1917-yildagi ahvol. “Yosh buxoroliklar”ning faollashuvi. F.Kolesovning Buxoroga uyushtirgan harbiy hujumi. Qiziltepa bitimi. 1918–1920-yillarda Buxorodagi ijtimoiy-siyosiy ahvol. Buxoro Xalq Sovet Respublikasi(BXSR)ning tuzilishi. BXSRdagi ijtimoiy-iqtisodiy o`zgarishlar. F.Xo`jayev boshchiligidagi hukumat faoliyati. G’oyaviy- siyosiy vaziyatning o’zgarib borishi. BXSR olib borgan tashqi siyosati. 4-mavzu: Turkistonda sovet hokimiyatiga qarshi harakatlar 125 Sovet hokimiyatiga qarshi qurolli harakatlarning boshlanishi. Farg`ona vodiysidagi sovet hokimiyatiga qarshi qurolli harakat, uning maqsadlari va mohiyati. Katta Ergash, Madaminbek, Shermuhammadbek va boshqa qo‘rboshilar. Harakatning Turkiston siyosiy muhitiga ta`siri. Farg`ona muvaqqat muxtoriyat hukumatining tuzilishi. Buxoro respublikasida sovetlarga qarshi kurash. Ibrohimbek, Mulla Abdulqahhor, Anvar Poshsho, Davlatmandbek, Jabborbek. Xorazmda qurolli harakatlarining boshlanishi va kengayib borishi. Qurbon-Mamed Sardor - Junaidxon, Madraimboy, Sa’dulla bola, Shokir bola, Mavlonbek. Harakatning mag`lubiyati. «Bosmachilik» deb nom olgan qarshilik ko‘rsatish harakatining mohiyati, harakatlantiruvchi kuchlari, bosqichlari.
Turkiston – mintaqa xalqlarining yagona makoni, umumiy vatani. Sovet hokimiyatining Turkistonda yuritgan milliy siyosati. O‘lka xalqlarining o‘z milliy davlatchiligini o‘zi belgilashga intilishi, bu urinishning Sovet hokimiyati tomonidan barbod etilishi. Markaz va milliy yetakchilar qarashlarining to`qnashuvi. TASSR, Buxoro va Xorazm respublikalarining chegarlanishga munosabati. 1924-yilgi milliy-hududiy chegaralanish. O`zbekiston SSRning tashkil etilishi, uning hududi, aholisi. Boshqaruv mahkamalari, ijtimoiy-siyosiy va jamoat tashkilotlarini tuzilishi. Chegaralanish yakunlari. 1927-yilgi va 1937- yilgi O`zbekiston SSR Konstitutsiyalarining qabul qilinishi.
Sovet hokimiyatining yangi iqtisodiy siyosati, uning mohiyati va Turkiston o‘lkasida uni amalga oshirish masalalari. Yer-suv islohotlari, ularning amalga oshirilish bosqichlari. 1921-1922-yillarda Turkistonda o‘tkazilgan yer-suv islohoti va uning mohiyati. 126 O‘zbekistonda Sovet hokimiyati yuritgan agrar siyosatning mustamlakachilik mohiyati. 1925-1929-yillarda o‘tkazilgan yer-suv islohotining maqsadlari. O‘zbekistonda paxta yakka hokimligini amalga oshirish siyosati va amaliyoti. Qishloq xo‘jaligini zo‘ravonlik yo‘li bilan jamoalashtirish, o‘ziga to‘q dehqonlarni “quloqlashtirish”, surgun qilish, sinf sifatida tugatish siyosati, uning oqibatlari. 7-mavzu: O‘zbekistonda ijtimoiy va madaniy-ma’rifiy hayot “Hujum” harakatining uyushtirilishi. Uning mohiyati va oqibatlari. Aholining ijtimoiy turmushidagi o’zgarishlar, tibbiyot. O`zbekistonda 1917-1924-yillardagi ma’naviy-madaniy muhitning xususiyatlari. Xalq ta’limi. Sovet hokimiyatining O‘zbekistonda yangi ta’lim tizimini joriy etishdan ko‘zlagan asosiy maqsadi. 1929 va 1940-yillardagi yozuv islohotlari. Oliy ta’lim tizimi. Milliy ziyoli kadrlarning o‘lkada maorifni va oliy ta’limni rivojlantirish, fan sohalaridagi faoliyati. O‘zbekiston fanlar akademiyasining tashkil etilishi. O`zbek adabiyoti. «Chig`atoy gurungi» uyushmasi. XX asrning 20-30- yillardagi atoqli o`zbek yozuvchilari va ma’rifatparvarlarining asosiy vakillari va ularning asarlari. Milliy san`at. Matbuot, ma’rifat maskanlari. Download 4.89 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|