Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta

Kerakli jixozlar: Shovqinni ulchash laboratoriya qurilmasi, titrash va shovqinni oʻlchagich asbobi.


4.1-rasm.Shovqin oʻlchash asbobining umumiy koʻrinishi.

Shovqinga qarshi kurash usullari

Shovqinga qarshi kurash chora-tadbirlari quyidagi usullarda olib boriladi.

1. 
   shovqinni ajralib chiqayotgan manbayida kamaytirish;
   
2. 
   shovqinning tarqalish yoʻnalishini oʻzgartirish;
   
3. 
   sanoat korxonalari va sexlarini oqilona planlashtirish;
   
4. 
   sanoat korxonalari xonalariga akustik ishlov berish;
   
5. 
   shovqinni tarqalish yoʻlida kamaytirish.
   

Shovqinni ajralib chiqayotgan manbayida kamaytirish. Shovqinga qarshi kurashning ajralib chiqayotgan manbayida kamaytirish eng samarali usul hisoblanadi.
Shovqinning kelib chiqishiga asosiy sabab mashina mexanizm yoki uning ayrim qismlari harakati natijasida havoda elastik toʻlqinlar harakatini vujudga keltiradi: Bunday toʻlqinlarning hosil boʻlishiga olib keladigan harakatlanuvchi qismlarni oʻz navbatida mexaniq, aerodinamik, gidrodinamik va elektrodinamik boʻlib qarash maqsadga muvofiqdir.
Bu mashina va mexanizmlarning ishlash prinsiplaridagi tavsiflari va shovqin chiqarishga olib keladigan romillar har xil boʻladi. Shovqin hosil boʻlishiga sababchi boladigan asosiy bitta band hammasi uchun umumiy. Bu ularni ishlatishda va taʻmirlashda standart talablarini bajarishdir. Tayyorlash va taʻmirlash vaqtida yoʻl qoʻyilgan noaniqliklar shovqin chiqarishning asosiy omili hisoblanadi.
Bu omildan qat’iq nazar, biz shovqinlarni kelib chiqish xarakteriga asoslanib, ularni mexaniq shovqinlar, aerodinamik shovqinlar, gidrodinamik shovqinlar va elektromagnit shovqinlar turkumlariga boʻlinadi.

Shovqinni hisoblash

Hisob nuqtasidagi shovqin darajasi, dBa

^Lhn ^{= L}ish ^{- Δ L}yo ^{- Δ L}so^ʻn ^{- Δ L}yash ^{- Δ L}e ^{- Δ L}bino
Shovqinni masofada yoyilish darajasi:
Δ L_yo=10 lg (r_n/r₀) r₀ = 7,5 м.