7.2. Ish vaqti fondidan foydalanishni tahlil etishning uslubi Tahlil hisobot yilidagi ish vaqti fondini bazis yilidagi ish vaqti fondiga
solishtirib,o‟zgarishini aniqlashdan boshlanadi:
𝑻
𝟏
𝑲
𝟏
𝑫
𝟏
− 𝑻
𝟎
𝑲
𝟎
𝑫
𝟎
= ±∆
𝒕𝒌𝒅
Ish vaqti fondining o‟zgarishiga quyidagi uch omil ta‟sir qiladi:
1) ishlovchi xodimlarning o‟rtacha yillik sonining (T) o‟zgarishi;
2) bir ishlovchining o‟rtacha ishlagan kunlari sonining (K) o‟zgarishi;
3) ish kuni davomiyligining (D) o‟zgarishi (soat hisobida);
Ushbu omillarning ish vaqti fondining o‟zgarishiga ta‟sirini aniqlashdan oldin ish
vaqti fondini ifodalovchi quyidagi 4 ta zanjirli bog‟lanish ko‟rsatkichi aniqlab olinadi:
𝑰. 𝑻
𝟎
𝑲
𝟎
𝑫
𝟎
𝑰𝑰. 𝑻
𝟏
𝑲
𝟎
𝑫
𝟎
𝑰𝑰𝑰. 𝑻
𝟏
𝑲
𝟏
𝑫
𝟎
𝑰𝒀. 𝑻
𝟏
𝑲
𝟏
𝑫
𝟏
Ish vaqti fondining o‟zgarishiga omillar tasiri: 1.ishlovchilarning o‟rtacha soni o‟zgarishining tasiri:
𝑻
𝟏
𝑲
𝟎
𝑫
𝟎
− 𝑻
𝟎
𝑲
𝟎
𝑫
𝟎
= ±∆
𝒕
2.bir ishchining ishlagan kunlari soni o‟zgarishining tasiri: 𝑻
𝟏
𝑲
𝟏
𝑫
𝟎
− 𝑻
𝟏
𝑲
𝟎
𝑫
𝟎
= ±∆
𝒌
27
3. ish kuni davomiyligi o‟zgarishining tasiri: 𝑻
𝟏
𝑲
𝟏
𝑫
𝟏
− 𝑻
𝟏
𝑲
𝟏
𝑫
𝟎
= ±∆
𝒅
Omillar tasirlarining yig‟indisi ish vaqti fondining o‟zgarishiga teng kelishi
kerak:
∆
𝒕
± ∆
𝒌
± ∆
𝒅
= ±∆
𝒕𝒌𝒅
. Shundan keyin omillar ta‟siriga baho berilib, ish vaqti
fondidan foydalanishni yaxshilash imkoniyatlari ko‟rsatilib,xulosa qilinadi.
