O`zbekiston respublikasi sog`liqni saqlash vazirligi toshkent farmasevtika instituti
Download 5.01 Kb. Pdf ko'rish
|
|
6. KEYSLAR BANKI 1-KEYS.Sud-kimyo ekspertizasiga biologik ob`yekt sifatida jigar keltirildi. Unda oq chinnisimon bo`laklar mavjudligi ko`rinyabdi. Qaysi moddalarga tahlil olib borish zarur. Muammoning yechimini izohlang . Sud-kimyo tahlilini o`tkazing. Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 2-KEYS.Sud-kimyo ekspertizasiga biologik ob`yekt sifatida halok bo`lgan inson murdasi keltirildi. Uning miyasidan achchiq bodom hidi kelyapdi. Qaysi 310 moddalarga tahlil olib borish zarur. Yechimini bayon eting . Sud-kimyo tahlilini o`tkazing. Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 3-KEYS.Sud-kimyo ekspertizasiga biologik ob`yekt sifatida inson murdasi keltirildi. Oshqozon shilliq qavatlari kuchli yallig`lanishga ega. Qaysi moddalarga tahlil olib borish zarur. Yechimini bayon eting . Sud-kimyo tahlilini o`tkazing Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 4-KEYS.Sud-kimyo ekspertizasiga biologik ob`yekt sifatida peshob keltirildi. Peshob rangi qizil rangda. Qaysi moddalarga tahlil olib borish zarur. Yechimini bayon eting . Nima uchun peshob rangi qizil. Sud-kimyo tahlilini o`tkazing. Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 5-KEYS. Sud-kimyo ekspertizasigao`t o`chiruvchilardan birining qoni tahlil uchun keltirildi. Zaharlanish kimyoviy modda bilan sodir bo`lgan. Dastlabki tahminlar qaysi modda uchun tahlil olib borishni ko`rsatadi? Yechimini aniq faktlar bilan izohlang . Sud-kimyo tahlilini o`tkazing. Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 311 6-KEYS.Sud-kimyo ekspertizasiga biologik ob`yekt sifatida spirtli ichimlik ichib aftomobil halokatiga uchragan kishi qoni va peshobi keltirildi. Qon tarkibida peshobdan ko`ra ko`proq miqdorda etil spirit aniqlandi. Vaziyatni izohlang . Sud- kimyo tahlilini o`tkazing. Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 7-KEYS.Gaz suyuqlik xromatografining ishlash prinsipini bayon eting . Etil spirit tahlili misolida sud-kimyo tahlilini o`tkazing. Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 8-KEYS. Mineralizasiya jarayonida qora rangdagi bug`lar miqdori ko`paydi. Qanday xodisa yuz bergan .Sababi va yechimini izohlang. Sud-kimyo tahlilini o`tkazing. Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 9-KEYS. ―X‖ ismli shaxs rentgenga tushib tekshiruvdan o`tgach uyiga kelib sog`lig`i yomonlashdi . Kechga borib olamdan o`tdi. Sud-kimyo ekspertizasiga uning oshqozoni ichidagi massasi bilan yuborildi. Xodisani izohlang. Qaysi modda uchun tahlil olib boriladi? Sud-kimyo tahlilini o`tkazing. 312 Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 10-KEYS. Ob`yekt mineralizasiya qilinganda mineralizat rangi sarg`ish yashil bo`lib chiqdi . Sabab va yechimini tushuntiring. Sud-kimyo tahlilini o`tkazing. Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 11-KEYS. Sud-kimyo ekspertizasiga biologik ob`yekt sifatida murda a`zolari keltirildi. Patologik tekshiruv o`pka to`qimalari va qizil o`ngachda qon quyulish alomatlarini ko`rsatdi. Buyrakda nefrit kasalligi kuzatilgan. Xodisaning sabab va yechimini tushuntiring. Sud-kimyo tahlilini o`tkazing. Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 12-KEYS. Sud-kimyo ekspertizasiga biologik ob`yekt sifatida murda a`zolari keltirildi. Yo`llanmada mishyak metaliga tahlil olib boorish zarurligi yozilgan. Sud- kimyo tahlilini o`tkazing. Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 313 13-KEYS. Zaharlanish yuz bergan. Patologoanotomik tekshiruvlar ichki a`zolar shilliq qavatida qizarishlar, a`zolarning shishgan holati va buyrakda sulema nefrozini ko`rsatdi. Sud-kimyo tahlilini o`tkazing. Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 14-KEYS. Sud-kimyo ekspertizasiga biologik ob`yekt sifatida peshob keltirildi. Peshob rangi qizil rangda. Tahlil o`tkazib, dalolatnoma tuzilsin . Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 15-KEYS. Sud-kimyo ekspertizasiga biologik ob`yekt sifatida qon keltirildi. Organik zaharli moddalarga tahlil olib borish zarur. Kimyogarning ish rejasi qaysi tartibda kechishi kerak? Sud-kimyo tahlilini o`tkazing. Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 16-KEYS. Sud-kimyo ekspertizasiga biologik ob`yekt sifatida murda a`zolari keltirildi. Peshob rangi qizil rangda. Buyraklarda nefrit alomatlari, qon tahlili metgemaglobinemiyani ko`rsatdi. Qaysi moddalarga tahlil olib borish zarur. Yechimini bayon eting . Sud-kimyo tahlilini o`tkazing. Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 314 17-KEYS. Sud-kimyo ekspertizasiga biologik ob`yekt murda a`zolari keltirildi. Klinik tekshiruvlar hech qanday kasallik alomatlarini qayd etmagan. Lekin yurak yetishmovchiligidan o`lim sodir bo`lgan. Yechimini bayon eting . Sud-kimyo tahlilini o`tkazing. Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 18-KEYS. Sud-kimyo ekspertizasiga biologik ob`yekt sifatida murda a`zolari keltirildi. Tashqi tahlil muskullarda tetanik tirishish kuzatilgan. Qaysi moddalarga tahlil olib borish zarur. Yechimini bayon eting . Sud-kimyo tahlilini o`tkazing. Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 19-KEYS. Sud-kimyo ekspertizasi o`tkazilganda mureksid reaksiyasi ijobiy natija berdi. Qaysi moddalarga tahlil olib borish zarur. Yechimini bayon eting . Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 20-KEYS. Sud-kimyo ekspertizasiga organik zaharlarga tahlil olib boorish uchun yo`llanma bilan biologik ob`yekt keltirildi. Nordonlashtirilgan suv usulida ajratma olinganda suvli qatlamda yod anioni aniqlandi. Qaysi moddalarga tahlil olib borish zarur. Yechimini bayon eting . Sud-kimyo tahlilini davom ettiring. Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 315 21-KEYS. Sud-kimyo ekspertizasiga biologik ob`yekt keltirildi. Barcha tahlillar tropan alkaloidlariga musbat natija berdi. Lekin zaharlanish yuz bermagan. Buni qanday isbotlash zarur. Yechimini bayon eting . Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 22-KEYS. Sud-kimyo ekspertizasiga biologik ob`yekt sifatida qon va peshob keltirildi. Zaharlanish alomatlari kokainga o`xshash. Qaysi moddaga tahlil olib borish zarur. Yechimini bayon eting . Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 23-KEYS. Yurak-qon tomir kasalliklari bilan kasallangan bemor antiaritmik dori vositalarining dozasini oshirib qabul qilgani tufayli zaharlanish yuz berdi. Sud- kimyo tahlilini o`tkazing. Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 24-KEYS. ―T‖ ismli bemor antidepressant dori vositalarining dozasini oshirib qabul qilgani tufayli zaharlanish yuz berdi. Sud-kimyo tahlilini o`tkazing. Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 316 25-KEYS. Toshkent viloyatida jinoyat sodir etilib, avtomobil ichida yondirib yuborilgan 3 nafar murda a`zolari topilgan. Inson avval o`ldirilib, so`ngra izini yo`qotish uchun yondirib yuborilganmi, yoki tiriklay yondirilganmi? Sud-kimyo tahlilini o`tkazing Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 26-KEYS. Sud-kimyo tahlili natijasida olingan ajratma ishqoriy sharoitni ko`rsatdi . Sud-kimyo tahlilini o`tkazing. Murda cherish natijasida hosil bo`ladigan amiakni xisobga oling. Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 27-KEYS. Sud-kimyo ekspertizasiga biologik ob`yekt sifatida murda a`zolari keltirildi. Patologoanotomik tekshiruv o`tkazilganda ichki a`zolarda qon quyilish alomatlari, oshqozon-ichak tizimida o`ziga xos qo`lansa xidli merkaptan hidi sezilgan. Yechimini bayon eting . Sud-kimyo tahlilini o`tkazing. Muammo turi Kelib chiqish sabablari Hal etish yo`llari 28-KEYS. 5 yoshli ―M‖ ismli qizaloq ―Coca-cola‖ ichimligidan bo`shagan idishda suv ichib, birozdan so`ng qayd qila boshlagan. Kasalxonaga yetib borguncha og`zidan ko`pik ajralib olamdan o`tgan . Sud-kimyo tahlilini o`tkazing. 317 7. MUSTAQIL TA‘LIM MAVZULARI Toksikologik kimyo fani bo‘yicha talabalar mustaqil ishi O‘zbekiston Respublikasi OO‘MTVning 2005 yil 21 fevral 34-sonli buyrug‘i bilan tasdiqlangan ―Ta‘lim mustaqil ishini tashkil etish‖ to‘g‘risidagi Namunaviy nizom asosida Toshkent farmasevtika instituti bo‘yicha ishlab chiqilgan. Talabalar mustaqil ishi mavzusi farmasiya va kasbiy ta‘lim yo‘nalishi bo‘yicha 115 soatdan rejalashtirildi. Talabalar mustaqil ishi auditoriyadan tashqari kafedraning professor-o‘qituvchilar raxbarligida bajarilib, laboratoriya mashg‘uloti o‘qituvchilariga topshiradilar va 10 balgacha baholanadi. TMI topshirmagan talabalar semestrdan qarzdor hisoblanib yakuniy nazoratga qo‘yilmaydilar. Talabalar mustaqil ta‘limining mazmuni va xajmi № Mustaqil ta‘lim mavzulari Berilgan topshiriqlar Bajar. muddat Xajmi (soatda) 1 Uchuvchi zaharlarni suv bug`i bilan haydash usulining validasiyasi. Krossvord, test, tezkor savollar chaynvord, vaziyatli masalalar, ped texnologi- yaning boshqa turlari 2-hafta 5 2 Nitrobenzol. Uning asosiy fizik va kimyoviy xossalari, toksikologik ahamiyati, organizmga kirish yo‘llari, tarqalishi, metabolizmi, Turliob‘ektlardan ajratib olish va tahlil qilish usullari. 3-hafta 5 3 Krezollarni toksikologik ahamiyati, ajratib olish va tahlil usullari. 4-hafta 5 4 Zaharli moddalarni tahlilida YUSSX usulini qo`llash. 5-hafta 6 5 Etil spirtining organizmdagi farmakokinetikasi 6-hafta 6 6 Metallar tahlilida niqoblovchi reaktivlar. 8-hafta 6 7 Tetraetilqo`rg`oshin.Toksikologik ahamiyati, ajratib olish, sifat va miqdoriy tahlili. 9-hafta 6 8 Vismut.Toksikologik ahamiyati, ajratib olish, sifat va miqdoriy tahlili. 10-hafta 6 9 Alyuminiy bilan zaharlanish holatlari. Uning organizmdagi holati, ajratib olish va tahlili 12-hafta 6 10 Ob]yektlardan ajratib olingan moddalarni tozalash usullari 13-hafta 6 318 11 Organik zaharlarning tahlilida spektral usullarni qo`llash 16-hafta 5 12 Qandli diabetga qarshi dori vositalari bilan zaharlanish holatlari. Ularning tahlili. 17-hafta 5 13 Sekurenin alkaloidi. Toksikologik ahamiyati, ajratib olish, sifat va miqdoriy tahlili 19-hafta 6 14 Koniin alkaloidi. Toksikologik ahamiyati, ajratib olish, sifat va miqdoriy tahlili. 20-hafta 6 15 Arekolin. Toksikologik ahamiyati, ajratib olish, sifat va miqdoriy tahlili. 21-hafta 6 16 Yallig`lanishga qarshi nosteroid dori vositalari. Toksikologik ahamiyati, ajratib olish, sifat va miqdoriy tahlili. 22-hafta 6 17 Imipramin. Toksikologik ahamiyati, ajratib olish, sifat va miqdoriy tahlili. 23-hafta 6 18 Sertalin. Toksikologik ahamiyati, ajratib olish, sifat va miqdoriy tahlili. 25-hafta 6 19 Desis va karate. Toksikologik ahamiyati, ajratib olish, sifat va miqdoriy tahlili. 26-hafta 6 20 Dorivor o`simliklar bilan zaharlanish holatlari. Tabiiy va sintetik antidotlar 27-hafta 6 Jami: 115 8. TEST. 7 semestr 1. Sud tibbiy ekspеrtiza byurosi qanday tashkilotlar qoshida tuziladi? a. Viloyatlar sog‗likni saqlash boshqarmasi va tuman sog‗liqni saqlash idoralarida b. Yaxshi jihozlangan poliklinikalarda c. Rеspublika sog‗liqni saqlash vazirligi, viloyatlar sog‗likni saqlash boshqarmasi qoshida d. Yaxshi jihozlangan dorixonalarda 2. Sud kimyo ekspеrtizalarni olib bеrishda kimyogar qanday rеaktivlardan foydalanmog‘i lozim? a. tahlil uchun toza b. kimyoviy jihatidan toza c. sud kimyosi jihatidan toza d. tеxnik toza 319 3. Sianid kislotaga tеgishli qanday dastlabk itеkshiruvda ishlatiladigan rеaksiy asizga ma’lum? a. rodanid kislota hosil qilish b. aldеgidlar bilan siangidrin hosil qilish c. bеrlin zangorisini hosil qilish d. kumush sianid hosil qilish 4. Sud kimyo tahlilini olib borishda ekspеrtiza uchun yuborilgan ob’yеktlar qaysitartibda sarflanadi? a. barchasi tahlil uchun sarflanadi b. yarmi tahlil uchun sarflanadi c. uchdan bir qismi tahlil uchun saflanadi d. ob‘yеkt uch qismga bo‗linadi: bir qismidan 100 g olinib, tahlil olib bеriladi, ikkinchi qism saqlanadi, uchinchi qism esa dalolatnomaga qo‗shib yuborilgan tashkilotga qaytariladi 5. Nitrit va nitratlarga tеgishli dastlabki tеkshiruvda foydalaniladigan qanday umumiy rеaksiyalar sizga ma’lum? a. azobuyoq hosil qilish b. difеnilamin bilan c. kaliy yod bilan d. sulfat kislota bilan 6. Toksikologik kimyo fanida zaharli moddalarning guruhlarga bo’linishiga nima asos qilib olingan? a. ob‘ektdan ajratib olish usullari faqat mishyak birikmalarini b. funksional guruhlar turi c. metabolitlarga aylanishi d. kimyoviy tuzilishi 7. Sud kimyo tahlillari uchun ishlatiladigan suv qanday talablarga javob bеrishi kеrak? a. tеmir, mis kationlari bo‗lmasligi kеrak b. organik birikmalardan holi bo‗lishi kеrak c. xlorid, sulfat, nitratlar, og‗ir mеtallar d. C va D javoblari to‗g‗ri 8. Sud kimyo fanining vujudga kеlishiga qanday fanlar sabab bo‘lgan? a. farmatsеvtika fanlari b. sud tibbiyot va yuridik fanlari c. farmatsеvtik kimyo va narkologiya fanlari d. kriminalistika va balistika 9. Toksikologik kimyo fani nimalarni o’rgatadi? a. zaharli, narkotik va kuchli ta‘sir etuvchi moddalar xossalarini ajratib olish va tahlilini o‘rgatadi b. organik moddalar va ularning metabolitlari xossalarini o‘rgatadi c. noorganik moddalar xossalari va tahlilini o‘rgatadi. d. oziq-ovqat maxsulot lari xossalari va tahlilini o‘rgatadi 320 10. Dastlabki tekshiruvni qaysi ob’yektlarda amalga oshirish mumkin? a. faqat qonda b. faqat peshobda c. kam miqdor ob‘yektda qon, peshob va kam miqdor ob‘yektda 11. Distillyat tarkibidagi formaldegid chinligini aniqlashda qanday reaksiyadan foydalaniladi? A. metil spirtini hosil qilishi. B.xromatrop kislota bilan rangli maxsulot hosil qilishi C.chumoli kislotasini hosil qilishi. D.kaliy permanganat bilan oksidlanishi. 12.Formalin moddasi nima ? A.formaldegidning suvdagi 25 % eritmasi B.formaldegidning suvdagi 40 % eritmasi C.formaldegidning suvdagi 65 % eritmasi D.formaldegidning polimeri 13. Formaldegid fizik-kimyoviy xossalarini qaysi javobda to‗g‗ri yozilgan A.o‗tkir hidli kristall poroshok B.hidsiz moysimon suyuqlik \ C.o‗tkir, bo‗guvchi hidli gaz D.o‗ziga xos hidli gidroskopik poroshok 14. Formalinni fizik kimyoviy xossasi qanday A.o‗tkir bo‗g‗uvchi hidli poroshok B.rangsiz, formaldegidning o‗tkir hidiga ega suyuklik C.o‗tkir bo‗g‗uvchi hidli gaz D.o‗tkir bo‗g‗uvchi hidli moysimon suyuqlik kattik kristall modda 15. Formaldegid bilan zaharlanib o‗lgan murdada qanday xarakterli belgilar bo‗lishi mukmin? A.xarakterli belgilar murdada aniqlanmaydi B.oshqozonda qoramtir suyuqlik, oshqozon teshiladi C.meda shilliq qavatlarida kon kuyilishi, yaralar, formaldegid hidi D.oshkozon devolarlari qotib qoladi, sinadi 16. Formaldegidning toksikologik ahamiyatini qanday tushuntirasiz? A.anatomik preparatlarni konservant sifatida ishlatilishi bilan B.tibbiet amaliyotida SH 3 OH olish uchun C.bo‗yoqchilik sanoatida xom ashyo sifatida ishlatilishi bilan D.sharbatlar tayyorlashda konservant sifatida ishlatilishi bilan 17. Formaldegidning toksikologik ahamiyatini qanday izoxlaysiz A.oziq-ovqat sanoatida qo‗llanilishi bilan B.kimyo sanoatida sintetik polimerlar olishda qo‗llanilish bilan C.lak-bo‗yoq sanoatida qo‗llanilishi bilan D.kandolatchilikda qo‗llanilishi bilan 18. Formaldegidni rezorsinning ishqoriy eritmasi bilan reaksiya natijasi kanday sud kimyo ahamiyatiga ega? 321 A.manfiy sud kimyo ahamiyatiga ega, xarakterli emas B.bunday reaksiya mavjud emas C.musbat sud kimyo ahamiyatiga ega xarakterli D.hech kanday ahamiyatga ega emas 19. Sulfat kislotali muxitda fuksin sulfit kislotasi bilan pushti rang hosil bo‗lishi distillyatda qaysi modda borligidan dalolat beradi? A.metil spirti B.sirka kislotasi C.formaldegid D.sianid kislotasi 20. Formaldegid fuksin sulfit kislotasi bilan qanday rang hosil kiladi ? A.qizil yoki qizil binafsha B.ko‗k yoki ko‗k binafsha C.zangori D.qizil qo‗ng‗ir 21. Distillyatda formaldegid borligini kaysi reaksiyasi bilan isbotlaysiz? A.permangonat kaliy eritmasi bilan B.kumush ko‗zgu hosil qilish reaksiyasi bilan C.kaliydixromat bilan D.difenilamin bilan 22. Fenol inson organizmiga qanday ta’sir ko‘rsatadi? a. zaharli, tanaga tegsa kuydiradi, teri orqali surilib zaharlaydi b. fenol inson organizmiga salbiy ta‘sir ko‗rsatmaydi c. fenolni inson organizmiga ta‘siri urganilmagan d. fenol inson organizmiga narkotik ta‘sir etadi 23 Fenolning toksikologik ahamiyatini qanday izoxlaysiz? a. zaharli, kimyo sanoatida qo‗llanadi b. formaldegid bilan birgalikda polimer materiallar olishda c. bo‗yoq moddalar, salitsil kislotasi, pikrin kislotasi sintezida d. yukoridagi barcha javoblar fenolning toksikologik moxiyatini belgilaydi 24.Fenol bilan oz mikdorda zaharlanganda qanday xarakterli belgilar paydo bo‘lishi mumkin? a. tetonik tirishish b. yurak faoliyatining susayishi, tana xaroratini pasayishi c. peshobni qizg‗ish qo‗ng‗ir rangga bo‗yalishi d. tetonik tirishish 25. Biologik ob’ektdan fenolni qaysi usul yordamida ajratib olish mumkin? a. cho‗ktirish usuli bilan b. suv bug‗i yordamida xaydash usuli bilan c. organik erituvchilar bilan buktirish usuli bilan d. qutbli erituvchilar yordamida 322 26. Fenol bilan zaharlanib o‘lgan murdada qanday belgilar bo‘lishi mumkin? a. sezilarli belgilarni aniqlab bo‗lmaydi b. qora rangli kuygan to‗qimalar, me‘dani teshilib ketishi c. kul rangli qattiq kuygan to‗qimalar me‘dani kichrayishi d. o‗pka to‗qimasidagi o‗zgarishlar 27. Distillyat tarkibidagi fenol chinligini dastlab qaysi reaktiv bilan aniqlanadi? a. uch yod fenol hosil qilish reaksiyasi bilan d. uch xlor fenol hosil qilish reaksiyasi bilan c. uch brom fenol hosil qilish reaksiyasi bilan d. Gidroxinongacha oksidlash reaksiyasi bilan 28. Toksikologik kimyo amaliyotida fenol chinligini aniqlash uchun qaysi reaksiya qo‘llaniladi? a. oksidlovchi bilan oksidlash reaksiyasi b. azobuyok hosil qilish reaksiyasi c. indofenol moddasini hosil qilish reaksiyasi d. sirka kislotasi bilan efir hosil qilish reaksiyasi 29. Sud kimyosi amaliyotida fenol mikdori qaysi usul yordamida aniqlanadi? a. og‗irlik usulida trinitrofenol hosil qilib tortiladi b. xajmiy bromotometrik usul yordamida c. triyod fenol hosil qilib og‗irlik usulida d. trixlofenol hosil qilib og‗irlik usulida Download 5.01 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|