O`zbеkiston rеspublikasi sogliqni saqlash vazirligi toshkent farmasevtika instituti
Download 5.01 Kb. Pdf ko'rish
|
321 Тарқатма материал. ФИКР.МУЛОХАЗА.ИСБОТ ФСМУ Ф – Фикрингизни баён этинг С – Фикрингизни баёнига сабаб кўрсатинг М – Фикрингизга мисол келтиринг У–Фикрларингизни умумлаштиринг, хулосаланг Т Т - - жадвал жадвал Концепцияга Концепцияга , , воқейликка воқейликка , , объектга объектга нисбатан нисбатан муносабат муносабат билдириш билдириш учун учун қўллаш қўллаш мумкин мумкин . . Талабалар Талабалар ушбу ушбу схемани схемани тузиш тузиш қоидалари қоидалари билан билан таништирилади таништирилади Якка Якка , , жуфтликда жуфтликда ѐки ѐки гуруҳ гуруҳ ичида ичида схема схема асосида асосида таққослаш таққослаш фаолияти фаолияти ташкил ташкил этилади этилади Ягона Ягона жадвалга жадвалга туширилади туширилади . . 322 Т - СХЕМА « Тест назорати » Ютуғи Камчилиги Ватқни тежалиши Фронтал ҳолда иш олиб бориш имкони Мантқий фикрни ривожлантириш . Баҳолаш қулай Нтуқнинг ривожлан - маслиги . Мулоқатни йўқлиги . Ҳамкорликда фао - лиятнинг йўқлиги . Педагогик муно - сабатнинг йўқлиги . 1 ―Нима учун‖ схемаси- муаммонинг дастлабки сабабларини аниқлаш бўйича фикрлар занжири . Тизимли, ижодий, таҳлилий фикрлашни ривожлантиради ва фаоллаштиради. ―Нима учун‖ схемасини тузиш қоидаси билан танишадилар. Алоҳида/кичик гурҳларда муаммони ифодалайдилар. ―Нима учун‖ сўроғини берадилар ва чизадилар, шу саволга жавоб ѐзадилар. Бу жараѐн муаммонинг дастлабки сабаби аниқланмагунича давом этади. Кичик гуруҳларга бирлашадилар, таққослайдилар, ўзларининг чизмларини тўлдирадилар. Умумий чизмага келтирадилар. Иш натижаларининг тақдимоти “Нима учун” схемаси 323 « « Нима Нима учун учун » » технологияси технологияси НИМА НИМА УЧУН УЧУН БУ БУ МУАММО МУАММО КЕЛИБ КЕЛИБ ЧИКДИ ЧИКДИ ? ? муаммони муаммони аниқлаш аниқлаш , , уни уни ҳал ҳал этиш этиш , , таҳлил таҳлил қилиш қилиш ва ва режа режа - - лаштириш лаштириш жараёнида жараёнида қўллаш қўллаш мумкин мумкин SWOT SWOT - - тахлили тахлили S S - - кучли кучли томони томони W W - - кучсиз кучсиз томони томони О О - - имкониятлари имкониятлари Т Т - - хавф хавф - - хатар хатар Threats Threats Opportu Opportu - - nities nities Weakness Weakness Strengths Strengths 324 ПМИ ПМИ 1 1 2 2 3 3 1 1 2 2 3 3 1 1 2 2 3 3 ИНТЕРЕСНО ИНТЕРЕСНО МИНУС МИНУС Плюс Плюс АВВ АВВ 1 1 2 2 1 1 2 2 1. 1. 2 2 1 1 2 2 1 1 2 2 Возможности Возможности Варианты Варианты Алтернативы Алтернативы 325 Педагогика фанининг методологик асослари Асосий педагогик категориялар қуйидагилардан иборатдир: 1. Тарбия-ўсиб келаѐтган авлодда ҳосил қилинган билимлар асосида ақлий камолот – дунѐқарашни, инсоний эътиқод, бурч ва маъсулиятни, жамиятимиз кишиларига хос бўлган ахлоқий фазилатларни яратишдаги мақсадни ифодалайди. Тарбия бола туғилгандан бошлаб умрининг охиригача оилада, мактабда ва жамоатчилик таъсирида шаклланиб борадиган жараѐндир. 2. Таълим – махсус тайѐрланган кишилар рахбарлигида ўтказиладиган, ўқувчиларни билим, кўникма ва малакалар билан қуроллантирадиган, билим, қобилиятларини ўстирадиган, уларнинг дунѐқарашини таркиб топтирадиган жараѐндир.Таълим жараѐни ўқитувчи билан ўқувчиларнинг биргаликдаги фаолияти бўлиб, икки тамонлама характерга эгадир. Билим – бу ўқувчилар ўқиш орқали билим билан қуролланадилар. Билимни хаѐтда кўп унум берадиган қилиб қўллай олиш учун билим билан бирга кўникма ва малака ҳосил қилиш лозим. Кўникма – машқ қилиш натижасида бериладиган харакатлар йиғиндисидир. Иқтидор ва кўникма машқ қилиш ва такрорлаш орқали малакага айланади. Билим асосида кўникма ва малака пайдо бўлади. Билим бахсда керак бўлса, кўникма мехнатда, дунѐни ўзлаштиришда зарур. 3.Маълумот – таълим – тарбия натижасида олинган ва тизимлаштирилган билим, ҳосил қилинган кўникма ва малакалар ҳамда шаклланган дунѐқарашлар мажмуидир. 326 Педагогикани бошқа фанлар билан алоқаси 6- слайд Педагогика Фалсафа Физиология Психология Социология Этика Эстетика 327 Педагогика фанининг асосий тармоқлари Спорт педагогикаси Харбий педагогика Бошкарув педагогикаси Мулокот педагогикаси Умумий педагогика Ижтимоий педагогика Иктисодий педагогика Ёш даврлари педагогикаси Олий мактаб педагогикаси Касбий педагогика Дефектология фанлари ўз навбатида алоҳида мустақил бўлган тармоқларга бўлинади: Сурдопедагогика - кар ва гунг тарбияланувчилар таълим-тарбияси масалалари билан шугулланади; Тифлопедагогика - кўзи ожиз тарбияланувчилар таълим-тарбияси билан шугулланади; Олигофренопедагогика - ақли заиф тарбияланувчилар таълим- тарбияси билан шуғулланади. Логопедия – нуткида камчилиги булган тарбияланувчилар таълим- тарбияси билан шуғулланади. 328 329 «Ахборотчи» – педагог. «Ташкилотчи» – педагог « «Психолог» – педагог «Ота-она сифатидаги»- педагог «Оғайни сифатидаги» – педагог «Беғам талаба сифатидаги» – педагог «Маъмуриятчи» – педагог ПЕДАГОГ ПЕДАГОГ ШАХСИ ШАХСИ ТОИФАЛАРИ ТОИФАЛАРИ 330 БАЁН БАЁН ЭТАДИ ЭТАДИ Ўрта ўқитувчи Яхши ўқитувчи ТУШУНТИРАДИ ТУШУНТИРАДИ Машҳур ўқитувчи НАМОЙИШ НАМОЙИШ ЭТАДИ ЭТАДИ Буюк ўқитувчи РУҲЛАНТИРАДИ РУҲЛАНТИРАДИ Уильям Уильям Артур Артур Уорд Уорд ПЕДАГОГИК МАҲОРАТНИНГ САМАРАДОРЛИК ДАРАЖАЛАРИ ПЕДАГОГИК ПЕДАГОГИК МАҲОРАТНИНГ МАҲОРАТНИНГ САМАРАДОРЛИК САМАРАДОРЛИК ДАРАЖАЛАРИ ДАРАЖАЛАРИ 331 Касбий Касбий - - самарали самарали 1 1 2 2 Билиш Билиш – – мақсадга мақсадга интилувчанлик интилувчанлик 3 3 Эстетик Эстетик - - инсонпарварлик инсонпарварлик 4 4 Ижтимоий Ижтимоий - - дипломатик дипломатик 332 Юқори даражадаги маданиятлилик ва маънавиятлилик Шахсий намунавий Хулқ оброли бўлиш Ватанпарварлик ва бурч туйғуси Инсонпарварлик ва ижтимоий тайѐргарлик Ўқув тарбиявий ишларни ташкил ташкил этиш Қ ўллаб қувватлаш ва ўқув жараѐнининг муҳити Психологикҳ- педагогик тайѐргарлиик Чет тилларнибилиш Ўз фанини чуқур билиш билимдонлик, заковатлик Янги педагогик техналогияларни эганлаганлик Илмий-услубий ишлар Илмий-татқиқот ишлари Ўз ишини доим Такомилаштириб боришга интилиш Меъѐрий хужатларни билиш Компютер техналогияларини билиш Ахборот негизи Рейтинг назорати нималигини билиш ва талабалар билимини анқлашда қ ўллай олиш Стандарт бўйича тестларни ишлаб чиқиш ва ишлатишни билиш Ўқувчиларнинг билимини ҳ олсона баҳолаш ва назорат қилиши билиш Ўқитувчига қ ўйиладиган талаблар Тарбиялашни билиш Ўқитишни билиш Шахсий фазилатлар виждонлик Адолатпар- варлик Талабчанлик дилкашлик Маслахат- гўйлик Ҳ айрихохлик 333 Талабаларнинг шахсий муаммолари учун астойдил қайғуради, уларни дил сўзларини ошкор этишга ундайди ва мутлақо жиддийлик билан тинглайди, ўз маслаҳатлари билан ѐрдам беришга уринади. Талабаларни психологик жиҳатдан қўллаб- қувватлаш учун вақтини аямайди, ўзаро яқин алоқаларни ўрнатади ва кеча-кундуз талабалар муаммолари устида бош қотириб юриши сабабли бироз эмоционал тангликни ҳам бошидан кечириши мумкин. 334 Талабаларга нисбатан уларнинг ота-оналари ролини бажаришни ўз зиммасига олади. У талаба ѐшларни ҳаддан ортиқ назорат қилади, баъзан ташаббус кўрсатишга қўймайди. Талабаларнинг оилавий ва шахсий ишларини ҳал қилиш юзасидан уларга психологик жиҳатдан ѐрдам бериш нуқтаи назаридан эмас, балки қатъий назорат қиладиган, ўзига сўзсиз бўйсунишни талаб этадиган ота-она сифатида ѐндашади. Улар кўпинча катта ѐшдаги кишилар тоифасига кириб, талабалар билан муносабатларида ҳаѐтий тажрибаларини асос қилиб келтирадилар ЎҚИТУВЧИНИНГФАОЛИЯТИ Самарали меҳнат Машғулотларни юқори савияда ташкил етиш Интеллект Ақл заковатли , саводли , маданиятли бўлиш Мотив Ўқувчи ( ѐки талабал ) ларни бошқариш ва Луар билан ишлашга истак бўлиш Фан тажриба санъат 335 Ўқитувчининг асосий вазифаси Талабаларни мустақил ишини ташкил этиш, уларни семестр давомида ўз устида ишлашга ўргатиш Турлича дарс бериш методларини қўллаб, талабаларни дарсга фаол қатнашишларини таъминлаш 336 Тарбия турлари Билишни шакллантириш услублари Фаолиятни ташкил этиш услублари Рағбатлантириш услублари Ҳикоя , тушунтириш,суҳбат. Ўгит, йўриқнома, мунозара,маъруза, ибрат. Машқ ,ўргатиш. Педагогик талаб. Жамоатчилик фикри. Топшириқ Тарбияловчи вазият Беллашув. Рағбатлан-тириш. Жазолаш. Тарбия жараѐнининг хусусиятла ри Узлуксиз жараѐн Яхлит тузумли жараѐн Қарама-қаршиликлардан иборат Икки томонлама алоқа жараѐни Кўп қиррали жараѐн Узоқ муддатли жараѐн 337 Самооценка личности Ўзини - ўзи баҳолаш Барқарор- беқарор Юқори- паст Реал- намойишкорона Идрок этиладиган- идрок этилмайдиган Ишончи комиллик- ишончсизлик 338 Дунѐқарашни шакллантириш Умуминсоний қадриятлар Бағрикенглик Миллий ғоя Креатив қобилиятларни намоѐн этиш Ижодий салоҳиятни амалга ошириш ШАХСНИНГ ШАХСНИНГ ШАКЛЛАНИШИНИ ШАКЛЛАНИШИНИ БЕЛГИЛОВЧИ БЕЛГИЛОВЧИ ОМИЛЛАР ОМИЛЛАР Ижтимоийлаштир Ижтимоийлаштир иш иш Ижтимоий Ижтимоий мақом мақом Ижтимоий Ижтимоий роль роль Ижтимоий Ижтимоий назорат назорат Ижтимоий Ижтимоий меъёрлар меъёрлар Ижтимоий Ижтимоий санкциялар санкциялар 339 ТАЛАБАНИНГ ТАШ Қ И КЎРИНИШИ Ҳимоячилик - инсон организмининг саломатлигини таъминлайди ; Ижтимоий - кишининг у ѐки бошқа ижтимоий ѐки касбий гуруҳга мансублигини белгилайди ; Миллий - турли халқларнинг бадиий анъаналарини акс эттиради ; Эстетик - инсонни безаб кўрсатади . 340 Типы Типы кураторов кураторов “Куратор- информатор » . “Куратор- информатор » . “Куратор- организатор » “Куратор- организатор » “Куратор- психолог” “Куратор- психолог” “Куратор- беззаботный студент» “Куратор- беззаботный студент» “Куратор- родитель» “Куратор- родитель» “Куратор- приятель» “Куратор- приятель» “Куратор- администато р» “Куратор- администато р» 341 Ташқи мотив Ички мотив Ютуқларга мотив Ваколатлилик Ҳокимият Мансублик МОТИВАЦИЯ 342 Психологические Психологические типы типы студентов студентов турлари “Уйғунлик” “Профессионал” “Академик” “Жамоатчи” “Санъатлар мухлиси” “Тиришқоқ” турлари “Ўртача”. “Ихлоси қайтган” “Ялқов” “Ижодкор” “Ҳавойи”. 343 Педагогиканинг илмий-тадқиқот методлари (Ю.К.Бабанский бўйича) 344 Таълимга эҳтиёж муайян касбни ўзлаштириш, маълум лавозимни эгаллаш, маълум даражада маълумот олиш, қўшимча малакани ўзлаштириш, жамиятда муайян ўринни эгаллаш, мансаб пиллапояларидан кўтарилиш истаги билан белгиланади. Таълим - инсон капиталини такомиллаштириш ва ривожлантириш жараѐни сифатида қаралиши мумкин. “Инсон капитали” тушунчасини биринчилардан бўлиб А.Смит илмий муомалага киритган. Бунда у “жамият аъзоларининг даромад олиш ҳуқуқини берувчи тўплаган билимлари ва кўникмалари”ни тушунган. Адам Смит (S mith, 1723—1790). Английский проф ессор нравс твенной ф илософ ии и доктор права, 345 Республика олий таълимининг мақсади - ҳозирги замон талабларига жавоб берадиган, республиканинг илмий-техникавий, иқтисодий, ижтимоий ва маданий ривожланишини таъминлашга қодир бўлган малакали кадрлар тайѐрлашни таъминлашдан иборат. Олий таълим соҳасидаги давлат сиёсати қуйидаги принципларга асосланади: • таълим ва тарбиянинг инсонпарвар, демократик характерда эканлиги; • ўрта махсус, касб-ҳунар, олий ва олий ўқув юртидан кейинги таълимнинг узлуксизлиги ва изчиллиги; • таълим тизимининг дунѐвий характерда эканлиги; • билимли бўлишни ва истеъдодни рағбатлантириш; • олий таълим тизимида давлат ва жамоат бошқарувини уйғунлаштириш; • олий таълим, фан ва ишлаб чиқаришни бирлаштириш. 346 Педагог - Менежер – бошқарув функцияларини раҳбарликнинг замонавий илмий методлари ѐрдамида профессионал тарзда амалга оширувчи шахс. У профессионал раҳбар. • Унинг профессионализми бозорни, унинг қонунларини билишда, таълим муассасаси, ташкилотнинг ривожланишини прогноз қила олишда ва муассаса, ташкилот мақсадларига эришиш учун зарур шароитлар яратиш кўникмасида, ресурсларни бошқариш ва вақти-вақти бошқарув технологияларини янгилаш қобилиятида намоѐн бўлади. 347 Олий таълим тизими • давлатга қарашли ва давлатга алоқадорсиз олий таълим муассасалари, булар давлат таълим стандартларига мувофиқ таълим-касб дастурини амалга оширади; • илмий-педагогик муассасалар, булар олий таълимни ривожлантириш учун зарур бўлган тадқиқот ишларини олиб боради; • таълимни бошқарувчи давлат идоралари, шунингдек, улар тасарруфидаги корхона, муассаса ва ташкилотлар. 348 Таълим муассасалари таклифни шакллантирувчи, таълим хизматларини кўрсатувчи субъектлар сифатида амал қилади • Университетлар таълим, фан ва маданиятни фундаментал илмий тадқиқотлар олиб бориш, олий ва олий ўқув юртидан кейинги таълимнинг барча даражаларида таълим бериш йўли билан ривожлантирадилар. Улар таълимни ривожлантиришнинг етакчи марказлари ҳисобланади. • Академиялар асосан фан, техника ва маданиятнинг бир соҳасида фаолият кўрсатади, ўз фаолият соҳасида етакчи илмий-методик марказ ҳисобланади. Улар олий малакали мутахассислар тайѐрлайди ва муайян тармоқ (тармоқлар гуруҳи) учун раҳбар кадрларни қайта тайѐрлайди. • Институтлар мустақил ўқув юртлари сифатида ѐки университетлар, академиялар, институтларнинг таркибий бўлинмалари сифатида фан, техника ва маданиятнинг бир қанча йўналишларида базавийдан паст бўлмаган даражада касб-ҳунар таълими дастурларини амалга оширадилар ва илмий тадқиқотлар ўтказадилар. Кадрлар тайѐрлаш миллий моделининг асосий таркибий қисмлари • Шахс – кадрлар тайѐрлаш тизимининг асосий субъекти ва объекти, таълим хизматини талаб этувчи ҳамда амалга оширувчи; • Давлат ва жамият – таълим ва кадрлар тайѐрлаш тизими фаолияти кўрсатишини назорат қилиш ҳамда иш олиб боришининг бошқаришни амалга оширувчи кадрлар тайѐрлаш ва уларга талабгорлик кафолати; • Узлуксиз таълим - ўз таркибига барча таълим турини, давлат таълим стандартларини, фаолият кўрсатиш тузилмаси ва муҳитини олган малакали рақобатбардош кадрлар тайѐрлаш асоси; • Фан – юқори малакали мутахассислар тайѐрловчи ва талаб этувчи, илғор педагогик ва информацион тахнологияларни ишлаб чиқарувчи; • Ишлаб чиқариш – кадрларга бўлган талабни, шунингдек, улар тайѐрланганлик сифат ва даражасига талабни белгиловчи асосий буюртмачи, кадрлар тайѐрлаш тизимларини молиялаш ва моддий- техник таъминлаш иштирокчиси. 349 Download 5.01 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling