O‘zbekiston respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi

Ikkilik sanoq sistemasidan o’nlik sanoq sistemasiga o’tish:
Bunda ikkilik sanoq sistemasida berilgan sonning raqamlari oxiridan (0)dan boshlab razryadlari yozilib chiqiladi, va har bir raqam 2ning razryadga teng darajasiga ko’paytirilib qo’shiladi.

Ikkilik sanoq sistemasida	O’nlik sanoq sistemasida
0 1 10 11 100 101 110 111 1000 1001	0 1 2(2ning 1-darajasi) 3 4(2ning 2-darajasi) 5 6 7 8(2ning 3-darajasi) 9

Ikkilik tizimni sakkizlik va o‘n oltilik tizimga o‘tkazish

Sakkizlikka aylantirish uchun biz ikkilik sonni o'ngdan chapga 3 ta raqamdan iborat guruhlarga ajratamiz va etishmayotgan ekstremal raqamlarni bosh nol bilan to'ldiramiz. Keyinchalik, har bir guruhni raqamlarni ketma-ket 2ⁿ ga ko'paytirish orqali o'zgartiramiz, bu erda n - raqamli raqam.

Misol tariqasida 1001₂ raqamini olaylik: 1001₂ = 001 001 = (0*2² + 0*2¹ + 1*2⁰) (0*2² + 0*2¹ + 1*2⁰) = (0+0+1) (0 +0 +1) = 11₈
O'n oltilik tizimga aylantirish uchun - biz ikkilik sonni o'ngdan chapga 4 ta raqamdan iborat guruhlarga ajratamiz, so'ngra - 2-dan 8-gacha o'zgartirishga o'xshash.
Misollar:










Xulosa
Sonlarni bir sanoq sistemasidan ikkinchisiga o‘tkazish mashina arifmetikasining muhim qismidir. Axborotlarni kompyuterlarda ifodalash uchun ikkilik sanoq tizimida kodlash amalga oshiriladi. Bunda kompyuterga kiritiladigan axborot belgilari ikkilik sanoq sistemasi vositalari yordamida amalga oshiriladi. Bu vositalar 0 yoki 1 raqamlaridan iborat bo‘lishi mumkin. Ikkilik alifbosi unga kiradigan belgilar soniga ko‘ra eng kam bo‘lib, shu boisdan ikkilik kodlash orqali, ko‘p sonli harf, raqamlarni 0 va 1 belgilarining tegishli ketma-ketlik tug‘iladi.