O‘zbekiston respublikasi xalq ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

«Kim tezroq»
Bolalar aylana bo‘ylab turadilar. Ulardan biri musiqa sadosi ostida bolalarning ketidan yurib, birorta bola oldiga kelib: «Menga orqa o‘girib tur. Ikkalamiz kim tezroq uyga yetib borishi uchun birga chopamiz», deydi. Ular bir-birlariga orqa o‘girib turishadi va aylana bo‘ylab har tomonga chopib ketishadi. Kim belgilangan joyga oldin yetib kelsa, o‘sha g‘olib bo‘ladi.
«Svetofor»
Yetakchida uchta: yashil, sariq, qizil doirachalar. Bolalar ko‘chadan o‘tmoqdalar. Agar yetakchi qizil doirachani ko‘tarsa, bolalar to‘xtashadi va xor bilan ikki qator so‘z aytishadi. Agar yetakchi yashil doirachani ko‘rsatsa, bolalar yo‘ldan o‘tadilar va yana navbatdagi ikki qator so‘zni takrorlashadi. Agar bolalardan biri kechiksa, yetakchi: «Shu paytgacha qayerda eding?» – deb so‘raydi. Kechikkan bola «Svetofor ushlab qoldi. Qizil tushunarli, yo‘l xatarli. Sariq – yana kutish kerak. Oldinda yashil yonsa – o‘ting», - deydi.

Xulosa
Xulosa qilib aytganda logoritm - bu bolalar tuzatish dasturining texnologiyalaridan biri bo‘lib, u ma’lum texnikalar tufayli harakatlar, so‘zlar va musiqalarni birlashtiradi. Logoped bolalar bilan nafaqat nutq, balki artikulyar, umumiy va mayda motorika qobiliyatlari bilan ishlaydi. Logoritmika mashg‘ulotlari bolalarda nutq qiyinchiliklarni yengish qobiliyatini va ijodkorlikni rivojlantiradi. Logoritmikaning maqsadi bolalarda mimik mushaklarni kuchaytirish, harakat qobiliyatlarini rivojlantirish, nutq paytida nafas olish ritmi va tezligini o‘rnatish, fonetik tizimni shakllantirishdir. Bolalar nutq va harakatni birlashtirishni o‘rganadilar, ularni bir xil ritmga soladilar, fazoviy yo‘nalishni shakllantiradilar, nutqning melodik va intonatsion xususiyatlarini rivojlantiradilar.
Ma’lumki, bola harakatda rivojlanadi. Olimlar harakatlar va nutqning rivojlanishi o‘rtasidagi filogenetik bog‘liqlikni isbotladilar. Tananing va nutq a’zolarining harakatlarining uyg‘unligi nutq buzilishi bo‘lgan bolalarga xos bo‘lgan nutqning keskinligi va monotonligini bartaraf etishga yordam beradi. Harakatlarni so‘z va musiqa bilan birgalikda rivojlantirish yaxlit tarbiyaviy va tuzatish jarayonidir va saqlanib qolgan funktsiyalarni rivojlantirish boladan diqqatni jamlashni, fikrlash faolligini, xotirani rivojlantirishni talab qiladi.
Logoritmik mashg‘ulotlarni o‘tkazishning asosiy printsipi - nutq, musiqa va harakatning o‘zaro bog‘liqligi. Logoritmik darslarda aynan musiqa uyushtiruvchi va yetakchi tamoyil hisoblanadi. U bolaning harakatlarining sur’ati va tabiatini tartibga solish, ovozning melodik intonatsion xususiyatlarini va qo‘shiq aytish, nutq va harakatni muvofiqlashtirish qobiliyatini rivojlantirish uchun ishlatiladi. Logoritmika - mavjud buzilishlarni samarali tuzatish, shuningdek, ularning paydo bo‘lishining oldini olishda samarali vositadir.