O’zbekiston respublikasi xalq ta'limi vazirligi namangan viloyati xalq ta'limi boshqarmasi

K E S I SH M A Y D I G A N I
Aylanaga 3 ta nuqta qo'yilsa, 3 ta vatar bo'ladi?
4 ta nuqta 5 ta vatar
5 ta nuqta 7 ta vatar
6 ta nuqta 9 ta vatar
7 ta nuqta 11 ta vatar
8 ta nuqta 13 ta vatar
9 ta nuqta 15 ta vatar
10 ta nuqta 17 ta vatar bo'ladi.
BUNDAN HAM O'ZIM FORMULA YARATDIM
FORMULA: n×2-3
M, 9 ta nuqta qo'yilsa, kesishmagan holatda nechta vatar hosil bo'ladi?9×2-3=15 j: 15 ta

K E S I SH A D I G A N I
AGAR NUQTALAR KESISHSA, U HOLDA FORMULASI BOR.
FORMULA:( n × n-n)÷2
Masalan: Aylanaga qo`yilgan 7 ta nuqtadan nechta vatar hosil bo'ladi?
(7x7-7)÷2=42÷2=21 Bu degani sonni o'zidan bittaga kamaytir degani.
(7×6)÷2=42÷2=21 J: 21 ta
Masala:
45 ta nuqta qo'yilsa, nechta kesishgan vatar hosil bo'ladi?
Yechish:
(45×44)÷2=1980÷2=990 j:990 ta
Aylanaga 5 ta nuqta qo`yildi. Nechta vatar o`tadi?
Javoblar: 9; 10; 15; 20
5×4÷2=10 j: 10 ta


4. Масала:
Кетма-кет келган 4 сонни йигиндисини 170. Хар бир сон 5 тага кам 1-сонни топинг
Ечиш:
Х=? Х+5; Х+10 Х+15 Hammasi bo`lib X ga nisbatan 30 ta ortiq . Shuning uchun 170 dan 30 ni ayirsak, 4 tala son teng bo`lib qoladi.
170-30=140 bu 4ta son yig`indisi.
140÷4=35 bu eng kichik son
1-сон 35
2-сон 40
3-сон 45
4-сон 50
TENGLAMA USULI: X=1-SON X+5=2-SON; X+10=3-SON; X+15=4-SON
X+X+5+X+10+X+15=170
4X+30=170
4X=170-30
4X=140
X=140:4
X=35
ТЕК: 35+40+45+50=170 ✅
5. MASALA:
3 ta ketma -ket kelgan sonlar yig'indisi 21. Bu sonlarning eng kichigini toping
8
9
6
5
Yechish:
Ketma- ket deyildi.
1-son = X
2-son=X+1
3-son=X+2
X+X+1+X+2=21
3X+3=21
3X=21-3
X=18÷3
X=6
1-son=6
2-son=6+1=7
3-son=6+2=8
J: 6