O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi o‘zbekiston respublikasi bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi

7. Kompyuter operatori-kotib(a) kasbining tayanch o‘quv rejasi

T/r	Tayanch o‘quv reja tarkibi	Soatlar soni	Umumiy yuklamaga nisbatan foiz hisobida
I.	O‘quv amaliyoti	360	88.2
II.	Ishlab chiqarish amaliyoti	42	10.3
III.	Davlat attestatsiyasi	6	1,5
	Hammasi:	408	100

8. Malaka talabining bajarilishini nazorat qilish
O‘quvchilarning kasbga oid bilim, ko‘nikma va malakalarini aniqlash va nazorat qilish maqsadida quyidagi nazorat turlari amalga oshiriladi:
joriy nazorat — o‘quvchilar tanlagan kasbga oid kursning har bir bo‘limi yakunida ularning kasbiy bilim va ko‘nikmalarini namoyish etish, guruhlarda ishlash, savol-javob, muhokama, amaliy ish ko‘rinishida amalga oshiriladi;
yakuniy nazorat – o‘quvchi tanlagan kasbga oid kursning barcha bo‘limi to‘liq yakunlangandan so‘ng kasb bo‘yicha kasbiy bilim va ko‘nikmalarni amaliy namoyish etishi orqali amalga oshiriladi.


II. Kompyuter operatori-kotib(a) kasbining o‘quv rejasi

T/r	O‘quv amaliyoti nomlari	Soatlar miqdori	Umumiy yuklamaga nisbatan foiz hisobida
I.	O‘quv amaliyoti	360	88,2
II.	Ishlab chiqarish amaliyoti	42	10,2
III.	Davlat attestatsiyasi	6	1,5
	Hammasi:	408	100

Tushuntirish xati

1. Kasb-hunarga tayyorlash markazlarida o‘qish joriy o‘quv yilining

2 sentabridan kelgusi yilning 25 mayigacha bo‘lgan davrda to‘rt chorakka bo‘lingan holda tashkil etiladi;
o‘quv yilining davomiyligi — 34 hafta;
haftasiga kamida bir marta belgilangan soatlar doirasidan chiqmagan holda o‘qish tashkil etiladi;
mashg‘ulotning davomiyligi — 45 daqiqa;
mashg‘ulotlar oralig‘idagi tanaffusning davomiyligi — 5 — 10 daqiqa.
2. Ishlab chiqarish amaliyoti 11-sinflarining 2-choragida 7 hafta tashkil qilinadi.
3. Davlat attestatsiyasi ko‘rgazmali amaliy imtihon shaklida tasdiqlangan baholash mezonlari asosida o‘tkaziladi.

III. Kompyuter operatori-kotib(a) kasbi o‘quv dasturlari.

№	Mavzular	Mashg‘ulotlarga ajratilgan soatlar
1	Kompyuter operatori-kotib(a) kasbi	6
2	Mehnat muhofazasiga qo‘yiladigan umumiy talablari	6
3	Ish boshlashdan oldin, ish jarayonida, yakunida va avariyaviy holatlarda qo‘yiladigan mehnat muhofazasi talablari va texnika xavfsizligi.	6
4	Kompyuter arxitekturasi. Tizimli blok tuzilishi	6
5	Shaxsiy kompyuterning asosiy va qo‘shimcha qurilmalari	6
6	Kompyuterga qo‘shimcha qurilmalarni ulash. Drayverlar	6
7	Printerga rang quyish va kartrijni almashtirish	6
8	Hujjatlarni nusxalash, skanerlash va chop qilish	6
9	Klaviatura: ishlash metodlari va usullari. Klaviaturada ishlash uchun dastur-trenajorlar.	6
10	Windows 8 operatsion tizimini sozlash	6
11	Windows 7, 8 operatsion tizimi foydalanuvchi interfeysi	6
12	Windows 10 operatsion tizimini sozlash	12
13	Windows 11 operatsion tizimi foydalanuvchi interfeysi	6
14	Linux operatsion tizimi	6
15	Disklar va flesh xotira bilan ishlash - tozalash, formatlash, defragmentatsiyalash	6
16	Tarmoqdagi server. Domendagi maxsus server	6
17	IP adreslar bilan ishlash.	6
18	Server foydalanuvchilarning xuquqlari.	6
19	Router bilan ishlash	6
20	Kompyuterlarni bir-biriga ulash	6
21	Cisco dasturida ishlash	6
22	Elektron raqamli imzo bilan ishlash. Elektron xatlar almashish.	6
23	Foydalanuvchi profilini yaratish.	6
24	Elektron pochta xizmatidan ro‘yxatdan o‘tish.	6
25	Saytlarda login va parollar bilan ishlash	6
26	OneID platformasi bilan ishlash	6
27	Ziyonet.uz saytidan foydalanish, ma’lumot qo‘shish va yuklab olish	6
28	Qurilmalarni elektron pochta orqali bir-biriga ulash va ma’lumollar almashish.	6
29	Smart TV, Smart watch, Smart Phone kabi qurilmalarni sozlash	6
30	Smart TV, Smart watch, Smart Phone kabi qurilmalarni bilan ishlash	6
31	Elektron xukumat xizmatlaridan foydalanish va ma’lumotlar almashish	6
32	Ijtimoiy tarmoqlardan ro‘yxatdan o‘tish va foydalanish	6
33	Ijtimoiy tarmoqlardagi foydalanuvchi profili ma’lumotlarini yangilash va sozlash	6
34	Online arizalar yuborish	6
35	Elektron to‘lovlarni amalga oshirish	6
36	Zoom platformasida ishlash	6
37	Google xizmatlaridan foydalanish (Classroom, Google Forms, Google Disc, Google Maps)	6
38	Antivirus dasturiy ta’minot	6
39	ESET NOD32 Antivirus dasturi	6
40	Shaxsiy kompyuter va ma’lumot tashuvchi qurilmalarni virusdan tozalash	6
41	ABBYY Fine Reader dasturida ishlash	6
42	Microsoft Word matn muxarririda ishlash	18
43	Microsoft Excel elektron jadvalida ishlash	12
44	Microsoft Excel ma’lumotlar bilan ishlash	6
45	Microsoft PowerPoint taqdimot yaratish	12
46	Microsoft Outlook va Microsoft Publisher dasturida ishlash	6
47	Microsoft Access ma’lumotlar ombori	6
48	Ma’lumotlar bazasi tizimida jadvallar yaratish va formalar bilan ishlash	6
49	Total Commander dasturi	6
50	Nero va Alhocol 100% dasturi	6
51	WinZIP va WinRAR interfeysi va ularda ishlash	6
52	Internet Explorer va Google Chrome brauzerida ishlash	6
53	Mozilla Firefox, Opera brauzerida ishlash	6
54	Internet tarmog‘i orqali ma’lumotlar almashinuvi	12
55	Messenjerlarda ishlash	6
Jami soat		360

MAVZULAR MAZMUNI
Kirish. Kompyuter operatori - zamonaviy axborot texnologiyalarining asosiy qismi bo‘lgan kasbiy va fundomental tayyorgarlikka ega bo‘lgan mutaxassislikdir. Bu ularga AT industriyasida, dasturiy tizimni ishlab chiqish yo‘nalishida, simsiz va mobil tizimlarda, tarmoqli aloqalarda o‘zini erkin his qilishlariga imkoniyat beradi. Ish faoliyatini olib borishi tibbiy xulosalar bilan cheklanmaganligi. Nurlanish, shovqin va titrash kabi zararli ta’sirlardan himoyalanish. Zararli nurlanishlardan himoyalanish. Ishlab chiqarishda havo muhitini sog‘lomlashtirish. Tabiiy va sun’iy yoritish tizimlari. Qurilmalar, simlarning butunligini tekshirish. Ish joyini fiziologiyadan kelib chiqqan holda sozlash. Shaxsiy kompyuterda ishlash qoidalari. Shaxsiy kompyuterdan foydalanish jarayonida texnika xavfsizligi.
4. Kompyuter arxitekturasi. Tizimli blok tuzilishi

Kompyuterlar haqida tushuncha. Asosiy tizimli plata (ona plata), protsessor, kuller, asosiy va doimiy xotira, ovoz va video kartalari tuzilishi, vazifasi va ishlash prinsipi.

5. Shaxsiy kompyuterning asosiy va ko‘shimcha qurilmalari

Monitor, klaviatura, sichqoncha qurilmalarini tizimli blokka ulash. Ularning turlari, vazifasi va ishlash prinsipi. Shaxsiy kompyuterning qo‘shimcha qurilmalari tuzilishi, vazifasi va ishlash prinsipi

6. Kompyuterga qo‘shimcha qurilmalarni ulash. Drayverlar. Qo‘shimcha qurilmalarni shaxsiy kompyuterga ulash. Qurilmaga mos drayverlarni izlab topish va o‘rnaish.
7. Printerga rang kuyish va kartrijni almashtirish.Printerni tokdan uzuladi va kartrej olinadi.Kartejdan baraban echib olinadi va siyox bilan to‘ldiriladi.