O’zbekiston Respublikasi xalq ta’limi vazirligi Toshkent shahar xalq ta’limi xodimlarini


Masalan; 813, 5724 son 3 ga ham 9 ga ham bo’linadi. 3965 bu son 3 ga ham


Download 1 Mb.
Pdf ko'rish
bet5/19
Sana18.10.2023
Hajmi1 Mb.
#1707594
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19
Bog'liq
6-sinf-oquvchilari-uchun-qoidalar-va-masalalar-toplami

Masalan; 813, 5724 son 3 ga ham 9 ga ham bo’linadi. 3965 bu son 3 ga ham 
9 ga ham bo’linmaydi, 
4. 
Soning oxirgi 2 ta raqamidan tuzilgan qismi 4 ga qoldiqsiz bo’linsa soning o’zi 
ham 4 ga qoldiqsiz bo’linadi.
Masalan; 863464, 512, 546708 
5. 
Soning oxirgi 2 ta raqamidan tuzilgan qismi 25 ga qoldiqsiz bo’linsa, sonning 
o’zi ham 25 ga qoldiqsiz bo’linadi.  
Masalan; 36575, 97613400. 92525 . 
 
4 ga va 25 ga bo’linish belgilarida sonning oxiridagi 2 ta raqamidan tashkil 
topgan qismi 4 ga yoki 25 ga bo’linishi tekshiriladi . chunki 4=
; 25 =
;. 
Demak,soning 8 (
) va 125 (
) ga bo’linshi tekshirish uchun oxirgi 3 ta raqamdan 
tashkil togan qismini bo’lib ko’rish kerak . 
 
Masalan; 673440, 312054872, sonlari 8 ga 7631250, 410500, 378000, sonlari 
125 ga 9146250, 4010000, sonlari 625 ga; 6783200, 85436576, sonlari 16 ga qoldiqsiz 
bo’linadi. 
 Oxirgi raqami 0 yoki 5 ga bo’lingan sonlar 5 ga qoldiqsiz bo’linadi.
Masalan; 320, 9675, 8185, 900
 Oxirgi raqami 0 bo’lgan son 10 ga qoldiqsiz bo’linadi. 
Masalan; 230, 73450, 9600, 230000
 Umuman soning har qanday songa bo’linish belgisini aytish mumkun. Faqat o’sha 
bo’luvchi son 2 yoki undan ortiq o’zaro tup sonlar ko’paytmasidan iborat bo’lishi 
kerak.
 
Masalan; Son 6 ga qoldiqsiz bo’linishi uchun u 2 ga ham 3 ga ham qoldiqsiz 
bo’linishi,12 ga bo’linishi uchun o’sha son 3 ga ham 4 ga ham bo’linishi, 30 ga 
bo’linishi uchun o’sha son 5 ga ham, 6 ga ham, bo’lishi, 72 ga qoldiqsiz bo’linishi 
uchun o’sha son 8 ga ham, 9 ga ham, 6 ga ham, bo’linishi yetarli. Bunda 8 va 9 sonlari 
murakkab sonlar bo’lsa ham ular o’zaro tup sonlardir. Lekin 12 ga ham 6 ga ham 
qoldiqsiz bo’linadigan son 72 ga qoldiqsiz bo’linmasligi mumkun (Masalan; 48) 
chunki 12 va 6 sonlari o’zaro tub emas. Demak 8 ga ham, 4 ga ham, bo’linadigan 
sonni 32 ga qoldiqsiz bo’linadi deb ayta olmaymiz
 
O’zaro tup sonlarning har biriga qoldiqsiz bo’linadigan son o’sha sonlarning 
ko’paytmasiga ham qoldiqsiz bo’linadi. 

Download 1 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling