O’zbekiston Respublikasi xalq ta’limi vazirligi Toshkent shahar xalq ta’limi xodimlarini
Download 1 Mb. Pdf ko'rish
|
6-sinf-oquvchilari-uchun-qoidalar-va-masalalar-toplami
- Bu sahifa navigatsiya:
- Quydagi savollarga javob bering. 1.
- Onli kasr shaklida yozing (4-9): 4.
- Sonlarning o’rta arifmetik qiymati
- Quydagi misollarni yeching.
- MUNDARIJA 1. Son va raqam tushunchasi. Natural sonlar …………………………… 2 2. Tub va murakkab sonlar………………………………………………… 5
- 5. Harifiy ifodalar bilan ishlash…………………………………………… 10 6. Sonlarning butun va kasr qismlari…………………………………….. 13
- 10. Nisbat va proportsiya ………………………………………………….. 22 11. Sonni to’g’ri va teskari proporsianal bo’laklarga ajratish…………... 23
Masalan; 1) 4,2:0,5=4,2:
2) 23:0,25=23:
3) 2
bajarish kerak bo’lsa, misollarning berilishiga qarab ular bir xil kasrlarga keltiriladi, ya’ni o’nli kasrlar oddiy kasrlarga yoki oddiy kasrlar o’nli kasrlarga aylantirilib, so’ngra amallar bajariladi.
)
– 2,25
( ) (
) Quydagi savollarga javob bering. 1. O'nli kasr ko'rinishida yozing va natijani o'qing: 1)
Javob: 0,4; 0,6; 3,7; 8,3. 2)
Javob: 0,19; 0,07; 2,09; 5,23. 2. O'nli kasrlarni o'qing va ularni oddiy kasr yoki aralash son ko'rinishida yozing: 1) 0,1; 0,5; 0,01; 0,95; Javob:
yozing:
; 10 3 8 ; 10 7 3 ; 10 6 ; 10 4 ; 100 23 5 ; 100
9 2 ; 100 7 ; 100 19 . 100 95 ; 100 1 ; 10 5 ; 10 1
28
1) Javob: 0,8; 0,8; 0,3; 0,1;
1) 3:10; 5:10; 126:100; Javob: 5. 1)
Javob: 0,5; 0.75; 0,1875; 0,6; 6. 1)
Javob: 2,6; 1,01; 0,032; 0,02. 7. 1)
Javob: 0,09; 1,67; 10,147; 3,075. 8. 1)
Javob: 0,2; 0,625; 0,2; 0,425; 0,54; 0,072; 0,015. 9. Oddiy kasr yoki aralash son ko'rinishida yozing: 1) 0,9; 1,7; 0,09; 10,03; Javob:
O'nli kasr ko'rinishida yozing: 1)
11. Xona birliklari bo'yicha yoyilma shaklida yozing: 1) 0,83; Javob:
2) 1,45; Javob: 12. Qaysi kasr katta? Natijani tengsizlik ko'rinishida yozing: 1) 0,8 va 0,79; Javob: 0,8 > 0,79; 2) 1,95 va 1,97;
Javob: 1,95 < 1,97; 3) 8,432 va 8,431; Javob: 8,432 > 8,431; 13.O’lchov birliklarini o’nli kasr ko’rinishida ifodalang: 1) 45 m; 100 m; 1 dm; 1 sm bir kilometrning; Javob: 1) 0,045 km; 0,1 km; 0,0001 km; 0,00001 km;
Metrda ifodalang: 1) 50 sm;
Javob: 0,5 m. ; 7500
750 ; 340 102 ; 180 144 ; 10 8 ; 100 26 1 ; 10 5 ; 10 3 ; 5 3 ; 16 3 ; 4 3 ; 2 1 ; 14400 288
; 3000
96 ; 3400 3434 ; 160 416 ; 1000 75 3 ; 1000 147
10 ; 100 67 1 ; 100 9 ; 200 3 ; 125 9 ; 50 27 ; 40 17 ; 20 4 ; 8 5 ; 5 1 ; 100 3 10 ; 100
9 ; 10 7 1 ; 10 9 ; 1000 7 100 9 10 1 2 ; 100 3 10 8 0 ; 100
5 10 4 1 29
2) 10 dm; Javob: 1 m. 15. Yulduzchalar o'rniga qanday raqam qo'yilsa, tenglik to'g'ri bo'ladi: 1)
Javob:9
2) Javob: 0;
2-variant. 1. O'nli kasr ko'rinishida yozing va natijani o'qing: 3)
4) ; Javob: 0,2005; 7,0211; 0,0091; 0,0007. 2. O'nli kasrlarni o'qing va ularni oddiy kasr yoki aralash son ko'rinishida yozing: 2) 1,4; 2,08; 19,91; 1991,2005. Javob:
Oddiy kasrni maxrajida 10 ning darajasi bo'ladigan qilib qisqartiring, so'ngra o'nli kasr shaklida yozing: 2)
Javob: 0,15; 0,05; 0,04; 0,0004; O'nli kasr shaklida yozing (4-9): 4. 2) 12:10; 108:10; 31:1000; Javob:
2)
Javob: 0,28; 0,84; 0,98; 0,625. 6. 2) Javob: 0,2; 0,8; 0,125; 2,75; 0,5. 7. Javob: 0,12; 1,08; 0.001; 9,014; 0,251. 8. 2) Javob: 3,4; 2,25; 6,375; 1,26; 1,056; 1,332. 9.Oddiy kasr yoki aralash son ko'rinishida yozing: 2) 0,047; 6,054; 1,0001; 2,0108. Javob:
,*; 0 10 9 ; 9 *,* 100 9
; 1000
3 8 ; 1000 71 6 ; 1000
147 ; 1000 9 10000
7 ; 10000 91 ; 10000 211 7 ; 10000 2005
. 10000
2005 1991
; 100
91 19 ; 100 8 2 ; 10 4 1 . 40000 16 ; 1200 48 ; 900 45 ; 500 75 . 1000 31 ; 10 8 10 ; 10 12 ; 200 125
; 50 49 ; 25 21 ; 25 7 . 154
77 ; 44 121 ; 936 117 ; 90 72 ; 135 27 . 1000 251 ; 1000 14 9 ; 1000 1 ; 100 8 1 ; 100
12 . 250 333 ; 125 132 ; 50 63 ; 8 51 ; 4 9 ; 5 17 . 10000 108 2 ; 10000 1 1 ; 1000
54 6 ; 1000 47
30
O'nli kasr ko'rinishida yozing 2)
Javob: 5,308; 11. Xona birliklari bo'yicha yoyilma shaklida yozing: 3) 4,05; Javob:
4) 8,254; Javob: 12. Qaysi kasr katta? Natijani tengsizlik ko'rinishida yozing: 4) 2,259 va 2,26;
Javob: 2,259 < 2,26; 5) 2,1212 va 2,1213; Javob: 2,1212 < 2,1213; 6) 7,0678 va 7,0677. Javob: 7,0678 > 7,0677. 13.O’lchov birliklarini o’nli kasr ko’rinishida ifodalang: 2) 1000 g; 75 kg; 1 sr bir tonnaning qanday qismini tashkil qiladi? Javob:2) 0,001 t; 0,075 t; 0,1 t.
Metrda ifodalang: 3) 3 dm 8 sm;
Javob: 0,38. 4) 6 dm 45 sm 8 mm. Javob: 0,6458. 15. Yulduzchalar o'rniga qanday raqam qo'yilsa, tenglik to'g'ri bo'ladi: 3)
4) Javob: 73. Sonlarning o’rta arifmetik qiymati. Berilgan sonlarning yig’indisining ularning soniga nisbati o’sha sonlarning o’rta arifmetik qiymati diyiladi.
3) agar 4; x; 8; 4,8 sonlarining o’rtacha 6 ga teng bo’lsa, x ni toping:
16,8+x=24 x=24-16,8 x=7,2. ; 1000 8 10 3 5 ; 100
5 4
; 1000
4 100
5 10 2 8 ; 1 , 2 * * 21
073 0 1000 , * *
31
Agar a, b, c, d, …k; sonlarining o’rta arifmetigi m ga teng bo’lsa, bu sonlarning yig’indisi s=nm bo’ladi. Ya’ni 1)
) Misol; Agar 8 ta sonning o’rta arifmetik qiymati 20 ga teng bo’lsa, bu sonlarning yig’indisini toping.
S=20 8=160
Agar n ta sonnining yig’indisi s bo’lsa, bu sonlarning o’rta arifmetigi
bo’ladi. Misol: 5 ta sonning yig’indisi 60 ga teng bo’lsa, ularning o’rta arifmetigini toping.
Quydagi misollarni yeching.
1. 1 dan 100 gacha bo’lgan sonlarning o’rta arifmetik qiymatini toping. 2. 1 dan 100 gacha bo’lgan juft sonlarning o’rta arifmetik qiymatini toping. 3. 1 dan 100 gacha bo’lgan toq sonlarning o’rta arifmetik qiymatini toping. 4. 1 dan 1000 gacha bo’lgan sonlarning o’rta arifmetik qiymatini toping. 5. agar 4; x; -8; 4,8 sonlarining o’rtacha 6 ga teng bo’lsa, x ni toping. 6. agar 4; x; 8; 4,8 sonlarining o’rtacha 6 ga teng bo’lsa, x ni toping
32
MUNDARIJA 1. Son va raqam tushunchasi. Natural sonlar …………………………… 2 2. Tub va murakkab sonlar………………………………………………… 5 3. Sonlarning bo’linish belgilari…………………………………………… 5 4. Sonlarning EKUB va EKUK larni topish……………………………… 7 5. Harifiy ifodalar bilan ishlash…………………………………………… 10 6. Sonlarning butun va kasr qismlari…………………………………….. 13 7. Qoldiqli bo’lish………………………………………………………….. 13 8. Ulushlar va oddiy kasrlar …………………………………………….... 16 9. Tenglama va uning xossalari…………………………………………… 21 10. Nisbat va proportsiya ………………………………………………….. 22 11. Sonni to’g’ri va teskari proporsianal bo’laklarga ajratish…………... 23 12. O’nli kasrlar……………………………………………………………. 25 13. Sonlarning o’rta arifmetik qiymati…………………………………… 30 Download 1 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling