“O’zbekiston Respublikasining 14-sonli “Xususiy kapital to’g’risidagi hisobot” buxgalteriya hisobi milliy standarti”

O’zbekiston Respublikasi

Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

Toshkent moliya instituti

Moliya ta’lim yo’nalishi BIA-92-2-guruh

2-kurs talabasi Akmal Bo'riyevning

“Buxgalteriya hisobi” fanidan

“O’zbekiston Respublikasining 14-sonli “Xususiy kapital to’g’risidagi hisobot” buxgalteriya hisobi milliy standarti”

mavzusida tayyorlagan taqdimoti

Toshkent 2022

Mavzu:O’zbekiston Respublikasining 14-sonli “Xususiy kapital to’g’risidagi hisobot” buxgalteriya hisobi milliy standarti

REJA:

• 1. Xususiy kapital hisobining maqsad hamda vazifalari
• 2. Ustav kapitali shakllanishi va o‘zgarishini hisobda aks ettirish
• 3. Qo‘shilgan va rezerv kapitali xarakatini hisobda aks ettirish
• 4. Maqsadli tushumlarni buxgalteriya hisobida aks ettirish tartibi
• 5. Kelgusi xarajatlar va to‘lovlar rezervlari hisobi
• 6. O’zbekiston Respublikasining 14-sonli “Xususiy kapital to’g’risidagi hisobot” buxgalteriya hisobi milliy standarti

1. Xususiy kapital hisobining maqsad hamda vazifalari

Yangi tashkil etilayotgan korxonalar o‘z moliyaviy va moddiy resurslarini mustaqil shakllantiradi. Bunday resurslar, odatda, korxona ta’sischilari tomonidan o‘z xususiy mulklarini ustav kapitaliga ulush sifatida qo‘shish bilan yaratiladi.Kompanlya faollyatini tashkil etish davrida kompaniya ta’sischilari tomonidan o‘z moliyaviy resusrlarini ustav kapitalini shakllantirishga yo‘naltiradi. Shunlng uchun ham turll mulkchilik shaklldagl korxonalarnl tashkll etlsh bosqichida xususly kapitalning shakllanlshl hlsobiga alohida e’tibor qaratiladi. Chunki, xususiy kapital moliyaviy aktivlar bilan ta’minlashning asosiy manbai hisoblanadi.Korxonaning xo‘jalik faoliyati uchun zarur bo‘lgan uning moddiy va nomoddiy boyliklari, pul mablag‘lari va moliyaviy qo‘yilmalarinlng jaml - korxonanlng kapitalidir.Korxonanlng xususly kapltall - bu unlng netto-aktivlari bo‘lib (sof aktivlar, mol- mulkning mulkdorlarga tegishli bo‘lgan sof qiymati), u aktivlar bilan majburiyatlar o‘rtasidagi aylrma sifatida aniqlanadi.Bir yoki bir necha shaxs tomonidan ta’sis etilgan, ustav kapitali ta’sis hujjatlari bilan belgilangan miqdorlarda ulushlarga bo‘lingan xo‘jalik jamiyati mas’uliyati cheklangan jamiyat deb hisoblanadi. Mas’uliyati cheklangan jamiyatning ishtirokchilari uning majburlyatlarl bo‘yicha javobgar bo‘lmaydilar va jamiyat faoliyati bilan bog‘liq zararlar uchun o‘zlari qo‘shgan hissalar qiymati doirasida javobgar bo‘ladilar. Jamiyatning o‘z hissasini to‘la qo‘shmagan ishtirokchilari jamiyat majburiyatlari bo‘yicha har bir ishtirokchi hissasining to‘lanmagan qismining qiymati doirasida solidar javobgar bo‘ladilar.Bir yoki bir necha shaxs tomonidan ta’sis etilgan, ustav kapitali ta’sis hujjatlari bilan belgilangan miqdorlardagi ulushlarga bo‘lingan xo‘jalik jamiyati qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyat deb hisoblanadi. Bunday jamiyatning ishtirokchilari jamiyat majburiyatlari bo‘yicha o‘ziga tegishli mol-mulklari bilan hamma uchun bir xil bo‘lgan va qo‘shgan hissalari qiymatiga nisbatan jamiyatning ta’sis hujjatlarida belgilanadigan karrall mlqdorda solldar tarzda subsidiar javobgar bo‘ladilar. Qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyat ishtirokchilari javobgarligining eng yuqori miqdori qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyatning ustavida nazarda tutiladi.