О‘zbekistоn resрublikаsi оliy tа’lim, fan va innovatsiyalar vаzirligi сhirсhiq dаvlаt рedаgоgikа universiteti
To’g’ri burchakli parallelepiped simmetriyasi
Download 408.18 Kb.
|
PRIZMA, PARALLELIPIPED VA KUB
To’g’ri burchakli parallelepiped simmetriyasi
To`g`riburchakliparallelepipedda, xarqandayparallelepipeddagisingari, simmetriyamarkazi - uningdiagonallari kesishgannuqtabor, Undayanasimmetriyamarkazidekyoqlarigaparallelravishdao`tuvchiuchtasimmetriyatekisligibor. shundaytekisliklardanbiriko`rsatilgan. U parallelepipedning to`rtta parallel kirralarining o`rtalaridan o`tadi. Qirralarining uchlari simmetrik nuqtalar bo`ladi. Agar parallelepipedda hamma chiziqli o`lchovlari har xil bo`lsa, u xolda unda aytib o`tilganlardan boshqa simmetriya tekisliklari yo`q. Agar parallelepipedda ikkita chiziqli o`lchovlari teng bo`lsa, unda yana ikkita simmetriya tekisligi bo`ladi. ko`rsatilgan diagonal kesimlar tekisliklaridir. Agar parallelepipedda hamma chiziqli o`lchovlari teng bo`lsa, ya'ni agar u kub bo`lsa, u xolda uning istagan diagonal kesim tekisligi simmetriya tekisligi bo`ladi. Shunday qilib, kubda to`qqizta simmetriya tekisligi bor. Tog'ri burchakli parallelepiped va kub sirt yuzi va hajm formulalariTo'g'ri burchakli parallelepiped o'lchamlari bo'yi-a, eni-b, balandligi-c bo'lsa, u holda uning sirt yuzi: S=2(ab+bc+ac) formula bilan hisoblanadi. Qirralari uzunligi yig'indisi esa: L=4(a+b+c) formula bilan hisoblanadi. Hajmi: V=a・b・c formula yordamida aniqlanadi. Agar to'g'ri burchakli parallelepipedning asos yuzini S=a・b, balandligini c=H deb belgilasak, uning hajmi V=S・H f ormula bilan hisoblanadi. Kub qirrasi a desak, uning sirt yuzi: S=6a² qirralari uzunligi yig'indisi: L=12a hajmi: V=a³ Adabiyotlar. 1. ”Geometriya” II-qism, I.Isroilov. L.Z.Pashayev. Toshkent-2005 2.A.B.Pogorelov “Geometriya”. O’rta maktabning 7-11 sinflari uchun darslik. Toshkent -1991 3.A.P.Kiseyov “Geometriya”, o’rta maktabning 9-10 sinflari uchun darslik II-qism. Toshkent -1975 4.1996-2007 Axborotnomalar. 5.N.Ribkin “Geometriyadan masalalar tuplami” II-qism, stereometriya.O’qituvchi nashri1. Download 408.18 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling