O‘zbekiston tarixi

 
Turkiston general-gubernatorligi boshqaruvi 
General-gubernator 
Kengashi 
 
General 
gubernator 
 
Buxoro amirligi 
Xiva xonligi 
Turkiston harbi okrugi 
 
General-gubernator 
mahkamasi 
 
Turkiston raon 
muhofaza bo’limi 
Vyiloat harbi 
gubernatorligi 
Ma’muri va 
nazorat 
bo’limi 
Moliavi- 
xo’jalik 
bo’limi 
Soliq va shahar 
mablag’lari 
bo’limi 
Maxsus 
bo’lim 
Turkiston general-gubernatorligi vyiloatlarga, vyiloatlar uezdlarga, uezdlar uchastkalarga 
bo’lingan. Vyiloat harbi-gubertanorligiga general darajasidagi, uezd boshlig’iga polkovnik 
darajasidagi, uchastka boshlig’iga kapitan darajasidagi zobitlar tainlangan. Mazkur ma’muri 
tuzulmaning o’zagi uezd bo’lib, uning boshlig’i general-gubernator tomonidan tasdiqlangan va 
katta vakolatga ega bo’lgan. Uezd boshlig’i ma’muri, politsia, harbi hokimiatlarni o’zida 
birlashtirgan, odamlarga jarima solish, 7 kungacha hibsda saqlashi mumkin bo’lgan, shu boisdan 
1
Oli malikasi Qurbonjon dodgoh jasorati to’g’risida qarang: O’zbekistonning angi tarixi. Birinchi kitob, 174-178 
betlar. 

---

uni «hokim to’ra» deb ham atashgan. Uchastka boshliqlari ham odamlarga jarima solish, 3 
kungacha hibsda saqlab turishi mumkin bo’lgan. 
Qishloqlarni boshqarish uchun uchastka boshlig’iga bo’sunuvchi bo’lis (volost) va ovul 
ma’muri boshqaruvi jori etyildi. 1-2 ming xonadon ashovchi hudud bo’lis, 1-2 uz o’tovli hudud 
ovul deb ataldi. Mahalli aholi orasidan bo’lis boshqaruvchisi (oqsoqol oki mingboshi), qishloq 
oqsoqollari (uz boshi, ellik boshi, o’n boshi) hamda ovul oqsoqollari, ularning o’rinbosarlari 
salanadigan bo’ldi. Ammo bu mahalli boshqaruv tizimi Rossia ma’muriati qo’lida bo’lgan, 
nomigagina salangan mahalli aholi vakyillari ularning qo’lida qo’g’irchoq bo’lganlar.