O'zbekiston tarixi

1
 Очерки Истории Коммунистической партии Узбекистана. - Т.: Узбекистон, 1974. 
445-bet.
478

---

3- 
§. Urush yillarida O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi
 
1941-1945-yillardagi urushda qozonilgan tarixiy g„alabada 
0
„zbekiston 
qishloq xo„jaligi mehnatkashlarining ham salmoqli hissalari bor. Dushman 
Boltiqbo„yi, Ukraina va Belorussiya chegaralaridan tortib toki - Moskva, 
Leningrad shaharlarigacha boigan katta hududni bosib olgandi. 
Bu hoi sanoatni xom ashyo bilan, aholini, xususan, jangchilami kiyim-
kechak, oziq-ovqat mahsulotlari bilan ta‟minlashda juda katta qiyinchiliklar 
tug„dirdi. 
0
„zbekiston qishloq mehnatkashlari vujudga kelgan bu 
qiyinchiliklami ongli sur‟atda to„g„ri tushundilar va dushman vaqtincha 
okkupatsiya qilib olgan hududlar hissasini ham qoplaydigan xom ashyo, 
oziq-ovqat mahsulotlari yetkazib berish uchun o„zlarining butun me hnat 
faoliyatlarini harbiy holatga moslab qayta qurdilar. 
Bir qator ob'ektiv va sub‟ektiv sabablarga ko„ra respublikada qishloq 
xo„jaligini qayta qurish g„oyat katta qiyinchiliklar bilan kechdi. 
Mamlakatdagi barcha sanoat korxonalari urush manfaatlariga bo„ysundirilib, 
qayta qurilganligi oqibatida respublikamizga Markazdan traktor va boshqa 
qishloq xo„jaligi mashinalari kelishi deyarli to„xtab qoldi. Jamoa va davlat 
xo„jaliklaridagi texnikani ta‟mirlash uchun kerakli materiallar, ehtiyot 
qismlar, o„g„it va yonilgi bilan ta‟minlash umuman qisqarib ketdi. Yuz 
minglab qishloq mehnatkashlari frontga, «Vatan mudofaasi»ga safarbar 
qilindilar. 
Asosan paxtachilikka ixtisoslashtirilgan respublika dehqonchi- ligining 
yo„nalishi ham keskin o„zgardi. Paxtachilikni asosiy tarmoq sifatida saqlab 
qolgan holda endi respublika mehnatkashlari mamlakatga juda ko„p 
miqdorda don, qand lavlagi, kanop, pilla, sabzavot va poliz mahsulotlari 
ham yetkazib berishi kerak edi. 
Bunday og„ir vazifani 0„zbekiston mehnatkashlari so„zsiz bajardilar. 
Y.Oxunboboev 1941-yil 24 oktabrda «Qizil 0„zbekiston» gazetasida chop 
etilgan o„zining «G'alaba biz tomonda!» maqolasida bunday deb yozgan edi: 
«Hamma narsa front manfaatlari uchun qaratilgan. 
0
„zbekiston kolxozchilari 
bu yil yetishtirilgan moi paxta hosilini yigib-terib olishda katta jasorat 
ko„rsatmoqdalar. Terimchilar o„rtasida o„n besh mingchilar, harakati keng 
yoyildi. Hammaning diqqat-e‟tibori mo„l hosilni tez terib olib, davlatga 
topshirishga qaratilgan. Biz yetishtirgan paxtaning har bir grammi dushman 
uchun o„ngarilmas zarbadir!»
1
.