O'zbekiston tarixi
«Sharq yulduzi», 1992-yil, 3-son, 152-bet
Download 6.43 Mb. Pdf ko'rish
|
a Sagdullayev uzb tarix
- Bu sahifa navigatsiya:
- Ikkinchisi
|
1
«Sharq yulduzi», 1992-yil, 3-son, 152-bet. 2 «Muloqot», 1992-yil, 3-4-son, 43-bet. 3 «Sharq Yulduzi» jumali. 1992-yil, 3-son, 151-bet. 495 ifodasini topdi. Bu awalo urush vositasi bilan turkiy musulmonlami qirib tashlash va jismonan yo„q qilish bo„lsa, ikkinchidan, turkiylami urush olib borishga «yaroqsiz xalq», «ikkinchi nav millat» ekanligini amalda isbotlash va shu asosda turkiy millatlar davlatchiligining asoslaridan biri bo„lgan muntazam o„z armiyasiga ega boiishini abadul-abad barbod qilish edi. Qizil saltanat ma‟lum ma‟noda o„z maqsadlariga erishdilar ham, Konstitutsiyada teng huquqli «suveren respublika» hisoblangan Sovet davrida 0„zbekiston o„zining milliy armiyasidan mahrum boidi. Buning uchun turkiy xalqlaming Germaniya qo„shinlariga qarshi «mustaqil jang qilishga qodir emasliklari» eng «ishonchli» asos boidi. Chunki tish-timogiga qadar zamonaviy qurollar bilan qurollangan nemis qo„shinlariga qarshi turgan turkistonlik qizil qo„shinlar urushning dastlabki bosqichlarida dushmanga deyarli qarshilik ko„rsata olmadilar. Nega deganda ular maxsus tayyorgarlikdan o„tmaganliklaridan tashqari umuman, yetarli qurol-aslahasiz holatda jangga tashlangan edilar. General Sobir Rahimov qo„mondonligidagi mashhur 37- diviziyada xizmat qilgan, generalning tutingan o„gii, umsh yillarida afsonaviy qahramonliklar va mardliklar ko„rsatgan, jasur razvedkachi vatan - doshimiz, umsh va mehnat faxriysi, polkovnik Xurram Ashurov bergan maiumotlarga qaraganda, umshning dastlabki bosqichlarida Turkistondan borgan jangchilaming har uchtasidan bittasiga haqiqiy jangovar miltiq, qolgan ikkitasiga esa yog„ochdan tayyorlangan «miltiq» va 15 donadan patron berilgan ekan. Natijada ular dushmanning yopirilib qilgan hujumiga bardosh berolmay gangib qoldilar va yoppasiga asir tusha boshladilar. Ikkinchisi, umshning dastlabki bosqichlarida turkistonlik qizil askarlaming ma‟naviy mhiy holatlari ham tushkin holatda boigan. Chunki o„zining mash'um mhi bilan tarixda maium boigan I.Stalinning «Davlat va kommunistik partiya idoralarini xalq dushmanlaridan va millatchilar dan tozalashga» doir ko„rsatmasi asosida Kompartiya Markaziy Qo„mitasi qabul qilgan qaror bo„yicha 1937-1939-yillarda turkistonliklardan taxminan 2 millionga yaqin kishi qamoqqa olingan edi 1 . Albatta bu hoi armiya safiga chaqirilgan askarlaming mhiy holatiga salbiy ta‟sir qildi. Download 6.43 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|