O'zbekiston tarixi
«Inson va siyosat» jumali, 1991-yil, 5-son, 8-bet
Download 6.43 Mb. Pdf ko'rish
|
a Sagdullayev uzb tarix
|
1
«Inson va siyosat» jumali, 1991-yil, 5-son, 8-bet. ijtimoiy mehnat unumdorligi 1976-1980-yillarda 2,7 foizga teng bo„lgan bo„lsa, 1981-1985-yillarda 0,4 foizga va 1986-1990- yillarda esa ilgarigi besh yillikdagiga qaraganda yana 0,4 foizga kamaygan. 1990-yilga kelib respublikada nechog„lik og„ir iqtisodiy ahvol yuzaga kelganligini shundan ham bilish mumkinki, mamlakat bo„yicha joriy yilda 1 milliard so„mlikdan ziyod asosiy fondlar ishga tushirilmadi. Ishlab chiqarish maqsadlarini ko„zlab rejalashtirilgan 86 inshootdan bor-yo„g„i 40 tasi foydalanishga topshirildi, xolos 1 . Bu mablag 1 o„sha davrdagi qiymatini hisobga olganda iqtisodiy ahvol naqadar ayanchli ahvolga tushib qolganidan dalolat beradi. 1986- 1988-yillar davomida 0„zbekiston Respublikasi biror marta davlatga paxta tayyorlash rejasini bajarmadi. 1987-yilda «Glavsredazirsovxozstroy» tarkibidagi 76 ta paxta ekuvchi davlat xo„jaliklaridan faqat 31 tasi paxta topshirish rejasini bajardi, xolos. Boshqacha aytganda ko„zlanganidan 67 ming tonna paxta, 16 ming tonna don kam topshirildi. Har gektar boshiga paxtadan olingan hosil atigi 14,3 sentnemi tashkil etdi 2 . Yangi yerlami o„zlashtirish uchun kelgan «cho„lquvarlar»ga yetarli darajada shart-sharoit yaratilmadi. Natijada 1986-1987- yillarda 876 oila yoki yangi yerlami o„zlashtirishga kelganlaming 40 foizi bu yerdan ketib qoldilar 3 . XII besh yillikda respublika milliy daromadi rejaga ko„ra 20 foizga ko„payishi, sanoat ishlab chiqarish sur‟atlari 24—27 foizga o„sishi va qishloq xo„jalik mahsulotlarini etishtirish har yili o„rta hisobda 14, 16 foiz ortishi ko„zda tutilgan bo„Isa, bu rejalaming hammasi qog„ozda qolib ketdi. Yuqorida ko„rsatilgan sabablar tufayli respublikada iqtisodiy taraqqiyot orqada qola bordi. Unga boigan sarf-xarajatlar yil sayin ortdi. Aholining iste‟mol taqchilligi keskin kuchaydi. Natijada 0„zbekiston barcha iqtisodiy va ijtimoiy ko„rsatgich bo„yicha sobiq ittifoqda oxirgi o„rinlardan birini egallab oldi. Buni shundan ham bilish mumkinki, respublika aholisi jon boshiga ijtimoiy mahsulot ishlab chiqarish bo„yicha 80-yillaming oxiriga kelib 12- o„ringa tushib qoldi. Milliy daromad ishlab chiqarish bo„yicha esa, ittifoqdagi o„rtacha ko„rsatgichdan, ikki barobar past edi 4 . Buning oqibatida iqtisodiyot batamom izdan chiqdi, moddiy va Download 6.43 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|