O'zbekiston tarixi


 Tojikiston Muxtor sho‘ro sotsialistik respublikasi 1929-yilda Ittifoqchi sho‘ro


Download 6.43 Mb.
Pdf ko'rish
bet235/563
Sana02.06.2024
Hajmi6.43 Mb.
#1833543
1   ...   231   232   233   234   235   236   237   238   ...   563
Bog'liq
a Sagdullayev uzb tarix

1
 Tojikiston Muxtor sho‘ro sotsialistik respublikasi 1929-yilda Ittifoqchi sho‘ro 
sotsialistik Respublikasiga aylandi va bevosita SSSR tarkibiga kirdi. Qoraqirg* iziston 
muxtor viloyati 1926-yilda Qirg‘iziston Muxtor sho'ro sotsialistik Respublikasiga, 1936-yilda 
esa Ittifoqchi Respublikaga aylanib, bevosita SSR Ittifoqi tarkibiga kirdi. Qoraqalpog‘iston 
viloyati 1932-yilda Muxtor sho'ro sotsialistik Respublikasi maqomida RSFSR tarkibida edi. 
U 1936-yilda 0‘zbekiston Respublikasi tarkibiga o‘tdi. Qozog‘iston Muxtor sotsialistik 
Respublikasi 1936-yilga qadar RSFSR tarkibida edi, 1936-yildan e’tiboran SSSR 
Konstitutsiyasiga asosan Ittifoqchi Respublikaga aylandi va bevosita SSSR tarkibiga kirdi.
2
1922-yil 30-dekabr Moskvada o‘z ishini olib borgan sho‘ro sotsialistik Respublikalar 
Ittifoqi Sho'rolaming I qurultoyi SSSRning tuzilganligini e’lon qildi. 
3
 Yo‘ldosh Oxunboboyev. Farg'ona viloyati Marg‘ilon uyezdining Jo‘ybozor 
qishlog‘ida kambag'al-dehqon oilasida tavallud topgan. 16 yoshda otadan yetim qolgan. 
1901 -yilda marg‘ilonlik Madg'oziboyning paxta tozalash zavodida, so‘ngra Krafitlar 
zavodida ishchi, undan keyin 0‘zganda Xolmatboy qo‘lida xizmatkor bo‘lgan. 1916-yilda 
boiib o‘tgan Jizzax qo‘zg‘oloni ta’sirida yuz bergan 10 
337


yiroq, buning ustiga savodi yo„q, inson va odam sifatida esa olijanob bir 
kishining bunday katta va mas‟uliyatli lavozimga tanlanishi tasodifiy va 
bejiz emas edi. Mustamlakachi sho„ro hukumatiga o„z rejalarini mahalliy 
millat vakillari qo„li bilan silliqqina va «beozor» amalga oshirish uchun 
Yo„ldosh Oxunboboyevdek siyosiy kurash o„tida chiniqmagan, g„oyaviy-
nazariy dunyoqarashi to„la shakllanib, qiyomiga yetmagan va yuqoridan 
bo„ladigan hamma va har qanday topshiriqlami hech ikkilanmasdan 
bajaradigan mehnatkash omma vakili kerak edi. Shu boisdan ham Sho„ro 
hukumati uni 1917-yil oktabr to„ntarishi davridan to 1924-yilgacha 
«tarbiyalab» bordi. 
Shu munosabat bilan VKP(b) MQ 0„rta Osiyo byurosi nashri bo„lgan 
«Za partiyu» jurnalida I.Xonsuvorovning 0„zbekistonning davlat arboblariga 
bergan bahosi g„oyatda o„rinlidir: «Ana endi menga «Ozod sovet sotsialistik 
0„zbekiston»ning mas‟ul rahbarlari to„g„risida haqiqiy ma‟lumot berishga 
ruxsat etsalaringiz: - «okrug ijroiya komitetlari prezidiumi a‟zolari va 
raislari arifmetikaning oddiy to„rt amalini ham bilishmaydi, hatto o„z 
tillarida ham qiynalib yozadilar. Parij va London shaharlari qaysi 
mamlakatning poytaxti ekanligini ham bilishmaydi, partiya tarixidan 
mutlaqo bexabar, partiya dasturini o„qib ham ko'rishmagan»
1

I.Xonsuvorov o„z maqolasida V.I.Leninning «Savodsiz odam 
siyosatdan tashqarida. Oldin unga alifboni о„rg at ish zarur, busiz bu yerda 
hech qanday siyosat bo„lmaydi, busiz safsatabozlik, uydirmabozlik, 
ertakbozlik, aljirash boiishi mumkin, xolos, biroq siyosat boimaydi» degan 
gaplarini keltiradi. U o„z xulosasini davom ettirib yozadi: «Mana shunday 
siyosatga tushunmaydigan» odamlami sho„ro hukumati 0„zbekistonda 
«Davlat organlari rahbarlari» qilib qo„yibdi. Mamlakat hayotida, umuman, 
davlatni boshqarishda « safsatabozlik, uydirma, aljirash»lardan ustalik bilan 
foydalanishmoqda, shu bilan birga bu odamlar butun mamlakatni 
«partiyaviy ertaklar va aljirashlar bilan toidirib boiishdi»
2

I.Xonsuvorovning g„oyatda ibratli bu so„zlari 0„zbekiston 

Download 6.43 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   231   232   233   234   235   236   237   238   ...   563




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling