O'zbekiston tarixi

1
 «Fan va turmush» jumali, 1992-yil. 2-son, 8-bet.
2
 «Fan va turmush» jumali, 1992-yil, 2-son, 9-bet. 
367

---

Yigirma besh mingchilaming ba‟zi birlari ochlikdan oimaslik uchun 
hatto ofisiant, ish yurituvchi boiib ham ishlaganlar. Ulaming ayrimlari ish 
joylarini bir oyda besh martagacha o„zgartirganlar. 
Mahalliy aholining «25 mingchilar» faoliyatiga boigan munosabatini 
VKP (b) MQsining 0„rta Osiyo byurosi qarorlarida (1931-yil 3-fevral) ham 
kuzatish mumkin: «...25 mingchilar ishi- ning siyosiy jihatdan katta 
ahamiyatga ega ekanligiga qaramay, milliy kompartiya Markaziy Qo„mitasi, 
obkom va raykomlar ulami u yerdan bu yerga almashtirib, haligacha «25 
mingchilar»dan foydalanishni, nazorat qilishni tashkil etgani yo„q»„. 
Shundan so„ng 0„zbekiston Kompartiyasi MQ Byurosi joylarda «25 
mingchilar»ga qarshi boigan «shovinistik, quloqlarga va opportunistik» 
qarashlami muhokama qilishga va ularga nisbatan chora ko„rishga kirishadi. 
Respublika Kompartiyasi MQsi «25 ming- chilar»dan foydalanishni 
tekshirish bo„yicha to„qqiz kunlik muddat belgiladi. Markaziy Qo„mita 
hujjatlarida shu narsa qayd etildiki, «o„zbek tilini bilmasligi» yoki 
apparatlami mahalliylashtirish va kolxoz tashkilotlariga saylov o„tkazish 
bahonasida «25 ming- chilar»ni chetga surib qo„yish opportunizmni yuzaga 
kelishi deb baholanadi»
2
. Bu tadbir amalda 0„zbekistonda Sho„ro amalga 
oshirgan qatag„onning yorqin ko„rinishlaridan biri edi. Chunki ushbu qaror 
munosabati bilan respublika prokuratura tashkilotlariga qisqa muddat ichida 
«25 mingchilar» bilan aloqa o„matish, ulardan tushgan shikoyatlami 
tekshirib, ishchilar sinfining vakillariga nisbatan «byurokratlarcha» 
munosabatda boigan lavozimlardagi shaxslami jinoiy javobgarlikka tortish 
bo„yicha ochiqchasiga ko„rsatma berildi. Bu tadbirlar tez orada o„z 
natijalarini 
bera 
boshladi. 
Hamma 
viloyat 
va 
tumanlarda 
«25 
mingchi»laming asosiy qismi qishloq xo„jaligida rahbarlik lavozimlariga 
tayinlandilar. Jumladan, 0„zbekiston bo„yicha 139 ishchi jamoa 
xo„jaliklariga rais, rais o„rinbosari va jamoa boshqamv a‟zoligiga ko„tarildi. 
Tumanlardagi tashkilotlarga rahbarlik lavozimlariga desantchilardan 157 
kishi tayinlandi. Qishloq xo„jaligi faoliyatiga safarbar etilgan bunday 
rahbarlardan biror bir natija kutish amri mahol edi. Chunki ular qishloq 
xo„jalik ishlab chiqarishidan bexabar va yiroqda boigan shaxslar edilar. Ish 
yuritishning bunday shovinistik, bema‟ni va buymqbozlik uslubi butun 
sho„ro hukmronligi yillarida surunkasiga