O'zbekiston tarixi

1
 O
l
zR MDA, 2456-fond, 1-ro‘yxat, 55-ish, 2-4-varaqlar.
2
 0‘sha manba, 43-ish, 2-varaq.
3
 O'sha manba, 45-ish, 45-varaq.
4
O'sha manba, 837-fond, 27-ro‘yxat, 34-ish, 12-varaq.
5
0‘sha manba, 3-4-varaqlar.
6
0‘sha manba, 7-8-varaqlar,
7
 O'sha manba, 27-28-varaqlar.
8
 O'zR MDA, 2456-fond, 1-ro‘yxat, 267-ish, 115-varaq.
9
0‘sha manba.
10
 0‘sha manba.
21 - 1746 
641

---

olgandek qilib o„zini ko„rsatishga intilib, 1944-yildan e‟tiboran
1
juda 
cheklangan miqdorda «ishonchli musulmonlar»ni haj safariga borishlariga 
ruxsat berdi. Sovet hokimiyati yillarida jami bo„lib haj safariga bor-yo„g„i 
100 kishi borgan. Haj safariga borish istagini bildirgan va ariza bilan 
murojaat qilganlar juda ko„p bo„lsalar-da, sanoqli kishilami Hajga olib 
borib, olib kelganlar. Jumladan, 1945- yilda Haj safariga Mufti Eshon 
Boboxon Abdulmajidxonov, uning o„g„li, 0„zbekiston qozisi Ziyovuddin 
Boboxonov, Tojikiston qozisi Mulla Solih Bobokalonov, Qozog„iston qozisi 
Muhammad Sharif Tug„anboyev, Bayramalidan Alixo„ja Yusuf Ahmedov, 
Olmaotadan Alimuhammad Badriddin va «Leningraddan Vasherxon 
Ishaqiylar
2
borgan. 1953-yilga qadar 4 marta Haj safari tashkil qilingan. 
0„sha yili 3 kishi: Ziyovuddin Boboxonov, Fozilxo„ja Sodiqxo„jayev va 
Xo„ja Ismoil Sattiyevlar
3
borishgan. 1955-yilda SADUM raisi Eshon 
Boboxon nomiga Haj safariga borish istagini bildirib 95 fuqarodan ariza 
tushgan bo„lsa-da, faqat 14 kishiga mxsatnoma berilgan, uning ham 3 tasi 
KGB xodimlari boigan
4
. Fuqaro Habibbobo Mansurov bunday degan edi: 
«Men 15 ming so„m naqd pulim boigani holda Makkaga borish istagi bilan 
bu yerga kelgan edim, ammo menga mxsat bermadilar. Men bu pullami 
hukumatga berishga qaror qildim, mayli, u mening o„mimga boshqa odamni 
yuborsin»
5
. 
Xullas, Sovet hukumati qariyb 30 yilga yaqin davrda Islom diniga 
qarshi olib borgan izchil kurashidan so„ng, albatta, nisbiy ma‟noda taqdirga 
tan berib, Islom dini bilan murosayi-madora qilishga majbur boidi. Ammo 
bu Sovet hukumati va Kompartiya mamlakatimizda Islom diniga barcha 
eshiklami keng ochib qo„ydi, degan ma‟noni anglatmaydi. Aksincha, u 
umshdan keyingi davrda ma‟muriy zo„rlik va buymqbozlik apparati boimish 
davlat mashinasi orqali islom dini va mhoniylarga qarshi kurashni bir 
daqiqaga boisa-da bo„shashtirmagan holda, mafkuraviy jabhada Islom dini 
g„oyasi va dunyoqarashiga zarba berish uchun o„zida mavjud boigan barcha 
imkoniyatlardan foydalandi. Bu borada Kompartiya MQ va Sovet MIQ 
ning, Leninchi Kommunistik yoshlar Ittifoqi MQ ning ma‟mzalar byurosi 
kuchi bilan, xususan Respublika