O‘zbekiston tarixi (XIX asrning ikkinchI yARmI – XX asr boshlari)


Download 5.41 Mb.
Pdf ko'rish
bet135/143
Sana01.11.2023
Hajmi5.41 Mb.
#1738115
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   143
Bog'liq
l32MmY01DL7iLbVLIVEmcDPgpD4LasJXjJapnzXy

Me’morchilik 
maktablari
Islomxo‘ja minorasi


151
!
!
!
Yevropa uslubidagi 
binolar qurilishi
ri yaratish va tabiatdagi turli giyoh va o‘simliklardan betakror rang lar 
kashf etish mumkinligini amalda isbotlab berdilar.
XX asr boshlarida tiklangan Islomxo‘ja minorasining (1908–1910) 
yara tish tashabbuskori va homiysi Asfandiyorxonning bosh vaziri
ma’rifatli inson Islomxo‘ja edi. U bunyod ettirgan minora Xivaning fax-
riga aylandi. Qolaversa, Islomxo‘ja o‘z davrining yirik madaniyat va 
davlat arbobi edi. U Xorazm ni dunyoning eng rivojlangan davlatlari qa-
torida ko‘rishni istagan, vatanini tashqi dunyo bilan bog‘lashga intilgan, 
ilg‘or g‘oyalar bilan to‘lib-toshgan inson edi.
Xorazm me’morchilik maktabining e’tiborli tomoni shundaki, 
peshtoq lar, shiplar, burjlar o‘ta nozik did va nafosat timsoli arabiy yo-
zuvlar bilan bezatilardi. Mohir xattotlar bu yozuvlarni o‘ta mohirlik bilan 
bino bezagiga uyg‘unlashtirib yubora olardilar. Yog‘och o‘ymakorligi 
esa eshik, darvoza va ustunlarni o‘ymakor naqshlar bilan bezab, o‘sha 
binolarning umumiy ko‘rinishiga o‘ziga xoslik va jilo baxsh etardi.
Farg‘ona vodiysida ham o‘zbek xalq me’morchiligining o‘ziga xos 
tarmog‘i mavjud edi. XIX asrning ikkinchi yarmida vodiy milliy me’mor-
chiligiga Yevropa me’moriy uslubidagi binolarni qurish an’analari ki-
rib keldi. Shunday bo‘lsa-da, XIX asr oxirlarida qurilgan Andijon jome 
masjidi o‘z qurilishi bilan yuksak milliy me’morchilik namunasi bo‘lib 
qoldi.
Yodda tuting!
Xorazm me’morchilik maktabining e’tiborli tomoni shundaki, 
peshtoqlar, shiplar, burjlar o‘ta nozik did va nafosat timsoli 
arabiy yozuvlar bilan bezatilardi. Xattotlar bu yozuvlarni 
o‘ta mohirlik bilan bino bezagiga uyg‘unlashtirib yubora 

Download 5.41 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   143




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling