O`zbekiston temir yo`llari” Davlat aksionerlik temir yo`l kompaniyasi Toshkent temir yo`l muxandislari instituti

Karolinglar imperiyasining inqirozi

• Karolinglar imperiyasining inqirozi

Istilolar orqali tuzilgan Buyuk Karlning Yangi Rim imperiyasi taraqqiyotning turli da- rajasidagi qabilalardan tashkil topgan bo lib, uzoq hukm surishi mushkul edi. Karl vafotidan kop o'tmay imperiyaning parchalamshi boshlanadi. Uning nabiralari davrida Verden shahrida 843-yili tuzilgan shartnomaga muvofiq imperiya uchga bolimb, ular asosida uchta - Fransiya. Germaniya va Italiya davlatlari tashkil topadi. Verden shart- nomasidan so ng Karolinglar imperiyasining g arbiy qismi Buyuk Karlning nabirasiga beriladi, natijada G'arbiy Frank qirolligi vujudga keladi Bu hududdagi aholining asosiy qismi shimoliy roman tilida so zlashuvchi rim-gallardan iborat bo lganligi uchun fransuz xalqining shakllanish jarayoni jadallashib: hudud Galliya emas; balki Fransiya (“franklar mamlakati”) deb atala boshlanadi.

Ushbu davrda Karolinglar hokimiyatining zaifligi boshqa xalqlaming timmsiz hujum qilishlariga imkon berdi. Natijada yirik feodallar birlashib; mamlakatni bosqinchilardan himoya qila boshlaydilar Karolinglarning so‘nggi vakili Lyudovik V vafot etgach, zodagonlar va ruhoniylar 987-yilda Robertinlar xonado- mdan bo'lgan graf Gugo Kapetni Fransiya qiroli deb e’lon qiladilar Shu tariqa Fransi- yada Kapetinglar sulolasiga asos solinadi Ammo Kapetinglarning hokimiyati dastlab kuchli bolmasdan, qirollik IX-X asrlardayoq bir qator mustaqil mulklar - Normandiya, Akvitaniya, Burgundiya gersogliklari, Tuluza, Shampan, Flandriya grafliklariga bo linib ketadi Ularning har biri mustaqil bo lib. ba’zan qiroldan ham kuchliroq qo'shin va katta yer-mulklarga ega edi. Qirol oz domeni (yer-mulki) - Parij va Orlean shaharlarini oz ichiga olgan ll-de-Frans gersogligidagina hukmronlik qilardi.

Ushbu davrda Karolinglar hokimiyatining zaifligi boshqa xalqlaming timmsiz hujum qilishlariga imkon berdi. Natijada yirik feodallar birlashib; mamlakatni bosqinchilardan himoya qila boshlaydilar Karolinglarning so‘nggi vakili Lyudovik V vafot etgach, zodagonlar va ruhoniylar 987-yilda Robertinlar xonado- mdan bo'lgan graf Gugo Kapetni Fransiya qiroli deb e’lon qiladilar Shu tariqa Fransi- yada Kapetinglar sulolasiga asos solinadi Ammo Kapetinglarning hokimiyati dastlab kuchli bolmasdan, qirollik IX-X asrlardayoq bir qator mustaqil mulklar - Normandiya, Akvitaniya, Burgundiya gersogliklari, Tuluza, Shampan, Flandriya grafliklariga bo linib ketadi Ularning har biri mustaqil bo lib. ba’zan qiroldan ham kuchliroq qo'shin va katta yer-mulklarga ega edi. Qirol oz domeni (yer-mulki) - Parij va Orlean shaharlarini oz ichiga olgan ll-de-Frans gersogligidagina hukmronlik qilardi.