O’zbekistonda tadbirkorlik sub’ektlarini moliyalashtirishning o’ziga xos xususiyatlari. Reja

O’zbekistonda tadbirkorlik sub’ektlarini moliyalashtirishning o’ziga xos xususiyatlari.

Reja:

1. 
   moliyaviy boshKaruv, moliyaviy prognoz, moliyaviy hisobot tushunchalarining mazmunini ochib bera olishi;
   
2. 
   foyda va zarar to’g’risida hisobotning ahamiyatini tushuntirib bera olishi;
   
3. 
   balans, uning tavsifi va tuzilishini Ko’rsatib bera olishi;
   

DemaK shunday Kilib, siz

uzingizning dastlabKi sarmoyangizni

xisoblab chiKdingiz. Uzingizning

sarmoyangizni manbalarini bilmay turib uz ishingizni boshlay olmaysiz. DastlabKi sarmoyaning bir necha

manbalari mavjud:

• 
  Хususiy sarmoya;
  
• 
  Karzga olingan mablag-Kredit yoKi lizing;
  
• 
  hamKorlardan tugridan-tugri investitsiyalar;
  
• 
  Grantlar.
  

Хususiy sarmoya

Siz mustaKil KiritmoKchi bulgan, biznesni boshlash uchun KeraKli bulgan pul mablaglari-xususiy sarmoya deyiladi.

Хususiy sarmoya tavaKKalchiliK ishi bulib, uz mablagingiz bilan tavaKKal Kilasiz va muvaffaKiyatsizliK ruy bersa ularni yuKotasiz. BiroK iKKinchi tomondan, siz uz mablaglaringizni biznesga KiritmoKchi eKansiz, bu siz biznesingiz Konsepsiyasiga ishonasiz degani. Bundan tashKari ayrim Kreditorlar, biznes egasining uzi bir Kism mablag Kiritishi KeraKligini talab Kiladilar. Bu Korxonaning mutloK muvaffaKiyatini bildiradi.

ShuningdeK, ayrim biznes shaKllari, uning egalari tomonidan mablaglarning bir Kismini Kiritishni talab etadi. Masalan, MChJni tuzishda, mablaglarning bir Kismini uzingiz Kiritishingiz shart.

Karzga olingan mablaglar

Kreditlar

Agar siz dastlabKi sarmoyani Kreditga olmoKchi bulsangiz, bu sizga olingan Kreditning uzini va belgilangan foiz stavKasini tulashingiz KeraKligini bildiradi. Kreditni tulash bulaKlab yoKi birdaniga amalga oshirilishi mumKin.

Moliyaviy mablaglarni Kreditga olish uz mablagini ishlatishga Karaganda biroz ogirliK Kiladi, chunKi Kredit xisobidan foizlar tulashga tugri Keladi. Bundan tashKari, Kreditning bir Kismini xam belgilangan muddatlarda Kaytarish KeraK buladi. Bu yangi Korxona uchun muraKKabliK tugdiradi, shuning uchun uz ishini tashKil Kilishda, imKoni boricha, KamroK Karz olish KeraK.

O’zbekistonda Karzga moliyaviy mablaglar olish manbalari

• Тijorat banKlari;

• 
  Kredit uyushmalari;
  
• 
  Byudjetdan tashKari fondlar.
  

Asosiylari-BandliKni Kullab - Kuvvatlash fondi xamda DexKon va fermerliK xujaligini Kullab-Kuvvatlash fondi.

O’zbekistonda KichiK biznesni moliyalash dastlabKi sarmoyani shaKllantirish uchun miKroKredit va Kreditlar vositasida amalga oshirilishi mumKin.

KichiK biznesni Kreditlash Katta xavf tutdirganligi sababli, banKlar Kreditlarni yuKori xisobiga beradilar va ushbu moliyalash manbaini noKulay Kilib KuymoKda.

Byudjetdan tashKari fondlar, tijorat banKlarida ochiladigan, Kredit yunalishlari buylab mablat ajratadilar. Mos ravishda, byudjetdan tashKari fondning Kredit yunalishi - byudjetdan tashKari fond tijorat banKiga ajratadigan va banK uz navbatida KichiK biznes sub’eKtlarini faKat maKsadli asosida Kreditlaydigan mablatlar.

Kredit uyushmalari - uz a’zolariga Kredit - moliyaviy xizmatlarni Kursatuvchi tashKilot. Kreditlashning bunday shaKldagi amaliyoti sunggi yillarda "Kredit uyushmalari tutrisida»gi Konunga mos ravishda rivojlantirilmoKda. Bunday Kreditlash Karz summasi Kaytarish muddati va mablatlarni ajratish shaKli buyicha banK Kreditlashiga nisbatan Kulay va samarali. Kredit ubshmasidan Kredit olish uchun tadbirKor bu uyushmaga a’zo bulishi, Karz oluvchi sifatida va Karzni tulash buyicha yaxshi obruga ega bulishi KeraK.

Тijorat banKlari orKali Kredit olish tadbirKorliK faoliyatida tez uchrab turadi. Kuplab banKlarda Kredit bulimlar mavjud va ular KichiK biznes ishining uziga xos sharoitlari bilan yaxshi tanish. Ular juda KattiK talablarni Kuyadilar, shuning uchun banKlardan Kredit olish Kiyin. Bu talablarning asosiylari Kuyidagilar xisoblanadi:

Biznes Konsepsiyasi texniK - iKtisodiy asosnomada aKs etishi KeraK va unga banK ishonishi KeraK. Ba’zan banK uzlarining texniK - iKtisodiy asosnoma shaKlini tuldirishni talab etadi. Foiz stavKasi va Kreditning uzi foydadan Koplanadi, uning xisobi va asoslanishi texniK - iKtisodiy asosnomada aniK Keltirilgan bulishi KeraK va Kreditorlarni sizga Kredit berishga ishontirib, Kundirishi KeraK.

BanK Kreditni ta’minlashni talab etadi va bu bilan uzini xavfdan xoli Kiladi. Kreditni taxminlash Kuyidagilar yordamida amalga oshiriladi:

• 
  banKlarning Kafolati;
  
• 
  mulKni garovga Kuyish;
  
• 
  Kreditni KaytarilmasliK xavfidan suturtalashning suturta polisi;
  
• 
  uchta shaxs Kafolati.
  

Siz Kreditni boshKa manbalardan xam topishingiz mumKin, masalan, dustlaringiz yoKi oila a’zolaringizdan.

Lizing

Biznesingiz uchun jixozni lizing shartlariga Kura olishingiz mumKin. Siz uchun jixoz sotib olib, uni ijaraga beruvchi lizing Kompaniyalari mavjud. Bu xolda lizing Kompaniyasi lizing beruvchi, siz lizing oluvchi, jixoz - lizing ob’eKti. Bu xolda sizga jixoz lizingining dastlabKi davriga aylanma sarmoya va lizing tulovlarini tulash uchun faKat dastlabKi sarmoya KeraK buladi.

Agar siz lizing asosida jixoz olmoK;chi bulsangiz, jixoz baxosini uzingizning dastlabKi sarmoyangiz xisobidan chiK;arib yuborishingiz xamda texniK - ihtisodiy asosnomangizga uzgartirishlar Kiritishingiz zarur.

Тugridan-tugri investitsiyalar

DastlabKi sarmoya sifatida tugridan-tugri investitsiyalarni Kullashingiz mumKin. Bu mablagni sizning xamKorlaringiz (jismoniy yoKi xuKuKiy shaxslar) biznesingizga pay tulovi sifatida Kiritadi. Bu xolda siz uz foydangizni xamKorlaringiz bilan bulishasiz. ShuningdeK, xamKorlar biznesni boshK;arishda xam K;atnashish xuhuhiga ega.

Grantlar

Ayrim mamlaKatlarda boshlovchi tadbirKorlarga grantlar beriladi. Bu pul mablaglari xususiy shaxslarga KonKret bir ishni bajarishi uchun begaraz beriladi. Shunday tashKilotlar borKi, ular xam Kreditlash va xam grantlash dasturi buyicha ish olib boradilar.