O’zbekistonda to’liq va samarali bandlik muommosi Reja: Kirish

 
Xulosa 
SHunday mehnat turlari ham borki, ular maxsus qobiliyat va tayyorgarlikni talab 
qiladi. Masalan: og‘ir jismoniy ish sog‘lom va baquvvat kishilarni; san’at, adabiyot, 
fan, konstruktorlik sohalari alohida iste’dodni talab qiladi. SHunday kasblar borki, 
ular puxta bilim, maxsus tayyorgarlik va katta tajribani talab qiladi. Masalan, 
Germaniyada mustaqil ishlovchi vrach bo‘lish uchun, oliy ma’lumot olgach, yana 
10-12 yil tayyorgarlik ko‘rishi lozim bo‘ladi. 
Ishchi kuchining taklifiga ishning jozibadorligi 
kasbdan obro‘ topish, qo‘shimcha imtiyoz olish, 
yuqori mansabga erishish imkoni, ishsiz qolish 
xavfining yo‘qligi, mehnat sharoitining yaxshiligi, 
shuningdek arzon kredit (qarz) olish imkoni va 
boshqalar ta’sir qiladi. 
Ishchi kuchining taklifiga nufus qonuni, 
ya’ni aholi sonining o‘sish surati xam ta’sir qiladi. 
Aholi soni tez o‘sib, ishchi kuchi qilish yoshiga 
etgan aholi qancha ko‘p bo‘lsa, mehnat taklifi 
xam shuncha ko‘p bo‘ladi. O‘zbekistonda 2019 
yilda mehnat yoshiga etganlar jami aholining 
49.3%ni tashkil etgan bo‘lsa, 2022 yilda bu 
ko‘rsatkich 61,1%ga etgan. SHunga mos ishchi kuchi taklifi ham ortgan.
Iqtisodiyotdagi har qanday beqarorliklar, jumladan boshlangan jahon moliyaviy – 
iqtisodiy inqirozi real sektordagi faollikka jumladan, bandlik va ishsizlikka o‘z 
ta’sirini o‘tkazdi. 
Ishchi kuchiga bo‘lgan talab miqdori uning yordamida yaratiladigan tovar va 
xizmatlarga bo‘lgan talabning hajmiga bog‘liq bo‘ladi. Agar bozorda tovarlarga 
talab oshsa ishchi kuchiga talab ham ortadi. Agar tovarlarga talab qisqarsa uni 
yaratadigan ishchi kuchiga ham talab qisqaradi. Mana shu bog‘liqlik sababli 
iqtisodiy inqirozlar davrida ishchi kuchiga talab keskin qisqarib ishsizlar soni oshib 
Inqirozning turli xil 
oqibatlari faqatgina uning 
xarakterini emas, balki 
inqirozni yumshatishi yoki 
qattiqlab yuborishi mumkin 
bo‘lgan inqirozga qarshi 
boshqaruvning tavsifini 
ham aniqlaydi
.

---

Shamsiddinov N. 
boradi. 
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yhati 
1. McConnell, Brue. Economics: principles, problems and policies. 17 th 
edition. America, New York: McGraw-Hill 
2. Shodmonov Sh., Alimov R., Jo’raev T. «Iqtisodiyot nazariyasi» o’quv 
qo’llanma. 2020 yil. 
3. D.Tojiboeva «Iqtisodiyot nao’zariyasi» (o’quv qo’llanma) Toshkent-2003 
yil 
4. Mankiw N.G. Principles of Economics (5
th
). AQSh 2010 
5. Iqtisodiyot nazariyasi.Sh. Shodmonov.2005 
6. Ч.Т. Хорнгрен., Дж. Фостер “Финансы и статистика”