6. Qo‘riqxonalarning madaniy-oqartuv va estetik jihatidan ahamiyati katta. Buyurtmalarni asosiy vazifasi noyob hayvon, parranda yoki o‘simlik turini yoki ajoyib tabiatli joylarni yo’q bo‘lib ketishidan asraydi, hayvon va o‘simliklarning ko‘payishi uchun sharoit yaratib beradi. Buyurtmalarni asosiy vazifasi noyob hayvon, parranda yoki o‘simlik turini yoki ajoyib tabiatli joylarni yo’q bo‘lib ketishidan asraydi, hayvon va o‘simliklarning ko‘payishi uchun sharoit yaratib beradi. Davlat buyurtmalari (zakazniklari). Doimiy bo‘lmagan (5 yildan kam yoki ko‘p), ba’zan mavsumiy muhofaza qilish rejimiga ega bo‘lgan hududlar. Buyurtmalarning vazifalariga o‘simlik va hayvonlarning bir yoki bir nechta ekologik komponentlarni yoki muayyan ekotizimni to‘lig‘icha muhofazalashni ta’minlash kiradi. Bundan tashqari, buyurtma bir yoki bir nechta ovlanadigan hayvonlar sonini saqlash va tiklash, so’ngra qat’iy ruxsat bo‘yicha ov qilinadigan joy vazifasini ham bajarishi mumkin. Buyurtmalar muhofaza qilinadigan hududlar tizimi umumiy maydonining yarmidan ko‘pini tashkil qiladi. Bu hududlar maydoni 25 km² dan 100000 km² gacha maydonni tashkil qiladi. O‘zbekistonda qouyidagi buyurtmalar mavjud: O‘zbekistonda qouyidagi buyurtmalar mavjud: - Abdusamad davlat buyurtmasi 1978 yil, 2188 ga
- Oq buloq davlat buyurtmasi 1973yil, 12572 ga
3. Tudaqul davlat buyurtmasi 1960 yil, 3000 ga Buxoro viloyati 4. Dengizqul davlat buyurtmasi 1973 yil, 8620 ga Buxoro viloyati 5. Amudaryo deltasidagi davlat buyurtmasi 1974 yil, 60000 ga Qoraqalpog’iston Respublikasi 6. Nurumtepa davlat buyurtmasi 1971 yil, 29000 ga Qoraqalpog’iston Respublikasi 7. Xorazm davlat buyurtmasi 1974 yil, 11000 ga Xorazm viloyati 8. Kuhitang davlat buyurtmasi 1975 yil, 43000 ga Surxondaryo viloyati Davlat tabiat yodgorliklari – maydoni juda kichik va alohida muhofaza qilinadigan tabiat hududlari umumiy maydonining 0,1%ni tashkil qiladi. Tabiat yodgorliklari alohida ilmiy yoki madaniy ahamiyatga ega tabiiy yoki inson qadimda o‘zgartirgan tabiat hududidir. Juda qari daraxt, ko‘p yillik o‘simliklarning ekzotik guruhi, geologik topilma, sharsharalar, g’orlar, eski bog’lar va boshqa tabiiy ob’yektlar tabiat yodgorligi bo‘lishi mumkin. Sobiq SSSRda 4000 ga yaqin, jumladan O‘zbekistonda 1000 ga yaqin tabiat yodgorliklari mavjud. Tabiat yodgorliklari xususiyatiga qarab geologik, palentologik, landshaft, arxeologik va botanik kabilarga bo‘linadi:
Do'stlaringiz bilan baham: |
