O’zdavtemiryo’lnazorat o’zbekiston respublikasi temir yo’llarida signallashtirish bo’yicha yo’riqnoma toshkent

 
POEZDLAR HARAKATI UCHUN TO’SIQ JOYLARNI VA 
ISHLAR OLIB BORILAYOTGAN JOYLARNI 
STANSIYALARDA TO’SISH 
39. Poezdlar harakati uchun stansiya yo’llari va strelkali o’tkazgichlardagi har qanday 
to’siq poezd (manyovr tarkibi) kutilayotgani yoki kutilmayotganidan qat'iy nazar to’xtash 
signallari bilan to’silishi kerak.
Stansiyaning yo’llarida ishlar olib borilayotgan yoki to’siq joylarni to’xtash signallari 
bilan to’sganda, bu joyga yo’nalgan strelkali o’tkazgichlar shunday holatda o’rnatiladiki, ularga 
harakat tarkibi kira olmasin hamda burilmaydigan qilib mix qoziqlar bilan mahkamlanadi yoki 
qulflanadi.
To’siq yoki ishlar olib borilayotgan joyni to’sish uchun ko’chma qizil signal yo’l o’qiga 
o’rnatiladi (rasm 3.11, a).
Agar biror sababga ko’ra strelkali o’tkazgichning ostryaklari to’siq bor joyga yoki ishlar 
olib borilayotgan joy tarafiga yo’naltirilgan bo’lsa va bu yo’lni ajratishning iloji bo’lmasa, u 
holda bunday joy ikkala tarafdan ishlar olib boriladigan yoki to’siqli joy chegarasidan 50 m 
masofada o’rnatiluvchi ko’chma qizil signallar bilan to’siladi (rasm 3.11, b). Bu holda strelkali 
o’tkazgichning ostryaklari to’siq yoki ishlar olib borilayotgan joydan 50 m dan yaqin masofada 
joylashgan bo’lsa, har bir strelkali o’tkazgich ostryaklari o’rtasiga ko’chma qizil signal 
o’rnatiladi (rasm 3.11, v).

---

Strelkali o’tkazgichda to’siq yoki ishlar olib boriladigan joy qizil ko’chma signallar bilan 
to’silganda signallar quyidagicha o’rnatiladi: krestovina tarafidan - chegaraviy ustuncha 
qarshisida har bir qo’shilayotgan yo’llarning o’q chizig’iga; qarama-qarshi tomondan - 
ostryakdan 50 m masofada (rasm 3.12, a).
Agar to’silishi kerak bo’lgan strelkali o’tkazgich yonida yana boshqa strelkali o’tkazgich 
joylashgan bo’lsa va uni to’siq bor strelkali o’tkazgichga harakat tarkibi chiqa olmaydigan qilib 
o’rnatish mumkin bo’lsa, bunday strelka shu holatda qulflanadi yoki mixlanadi. Bunday 
vaziyatda, mazkur izolyatsiyalovchi strelkali o’tkazgich tarafdan ko’chma qizil signal 
o’rnatilmaydi (rasm 3.12, b). 
Strelkali o’tkazgichni ko’rsatilgan yo’nalishga o’rnatish mumkin bo’lmasa, bunday 
vaziyatda to’siq yoki ishlar olib borilayotgan joydan shu strelkali o’tkazgich yo’nalishida 50 m 
masofaga ko’chma qizil signal o’rnatiladi (rasm 3.12, a).
Agar to’siq yoki ishlar olib borilayotgan joylar kirish strelkali o’tkazgichda joylashgan 
bo’lsa, peregon tarafidan bu joy yopiq kirish signali bilan to’siladi, stansiya tomonidan esa 

---

chegaraviy ustunchaning qarshisida har bir qo’shiluvchi yo’lning o’q chizig’iga ko’chma qizil 
signallar o’rnatiladi (rasm 3.12, v).
Agar to’siq yoki ishlar olib borilayotgan joy kirish strelkali o’tkazgich bilan kirish 
signalining oraliqida bo’lsa, peregon tarafdan yopiq kirish signali bilan, stansiya tarafidan esa - 
kirish strelkali o’tkazgich osryaklarining o’rtasiga ko’chma qizil signal o’rnatib to’siladi (rasm 
3.12, g).
Strelkali post navbatchisi, strelkali o’tkazgichda to’siq joyni payqagan bo’lsa, zudlik 
bilan bitta ko’chma qizil signalni to’siq joyida (ta'mirlash ishlarini boshlashdan oldin) o’rnatishi 
va bu xaqda stansiya navbatchisiga xabar berishi kerak.
40. Stansiyaning asosiy yo’llarida joylashgan tezlikni cheklash kerak bo’lgan joy, tezlikni 
cheklash ko’chma signallari hamda "Xavfli joy boshi" va "Xavfli joy oxiri" signal belgilari bilan 
3.13 va 3.14 rasmlarda ko’rsatilgan tartibda to’siladi.
Agar tezlikni cheklash kerak bo’lgan joy stansiyaning qolgan boshqa yo’llarida 
joylashgan bo’lsa, u faqat tezlikni cheklovchi ko’chma signal bilan to’siladi. Bu signallarni 
o’rnatish tartibi 3.15 rasmda ko’rsatilgan.

---