O’zdavtemiryo’lnazorat o’zbekiston respublikasi temir yo’llarida signallashtirish bo’yicha yo’riqnoma toshkent

tiniq-oq rangda yonuvchi tasmalar paydo bo’lganida hamda radio aloqa bo’yicha stansiya 
navbatchisi (poezd dispetcheri) dan poezdning stansiya tomon harakatlanish mumkinligi yoki 
uning peregonda zudlik bilan to’xtalishi kerakligi xaqida ko’rsatma olgan mashinist mos 
ravishda quyidagi amallarni bajarishi shart:
- harakat tezligini 20 km/soat gacha ravon pasaytirish choralarini ko’rishi va alohida 
hushyorlik bilan harakat tarkibini kuzatgan holda, stansiya qabul qilish yo’lida chiqish belgisi 
ko’rsatkichidan qat'iy nazar to’xtab o’tish;
- peregonda poezdni xizmat tormozi bilan to’xtatishi, bu xaqda peregondagi poezdlar 
mashinistlariga xabar berishi, nosoz vagonlarni ko’zdan kechirishi va stansiya navbatchisiga 

---

(poezd dispetcheriga) ularning poezd bilan stansiyaga harakatlanish mumkinligi yoki tarkibga 
vagon ko’ruvchilarining kelishini talab qilish xaqida xabar berishi.
Stansiya navbatchisi (poezd dispetcheri) bu holda poezdlarni xavfsiz o’tkazishni 
ta'minlovchi qo’shimcha choralarni ko’radi: qo’shni yo’l bo’ylab harakatlanuvchi poezdlar 
mashinistlariga xabar beradi va zarur hollarda poezdning stansiyadan jo’natilishini to’xtatadi. 
Oddiy holatda signal ko’rsatkichlari yoritilmaydi va ular signal ahamiyatiga ega 
emas.
BLOK-UCHASTKALAR CHEGARASINING KO’RSATKICHLARI 
62. Avtomat lokomotiv signalizatsiyasi signalitzasiya va aloqa vositalarining mustaqil 
vositasi sifatida qo’llaniluvchi temir yo’l uchastkalarida blok-uchastkalar chegaralarida nur 
qaytargichli va raqamli literli jadvalli signal belgilari o’rnatiladi (rasm 5.10).
Rasm 5.10 
 
"TOK QABUL QILGICHNI TUSHIR" KO’RSATKICHLARI 
63. Doimiy tokda elektrlashtirilgan uchastkalarda tok ajratgich oldida, kontakt 
tarmog’ining biror-bir stansiyasida kuchlanishning to’satdan o’chirilishida, elektr harakat 
tarkibining tok qabul qilgichni ko’targan holda o’tishga yo’l qo’yilmaydigan vaziyatlarida, 
kontakt tarmog’i ustunlariga yoki alohida machtalarga joylashtiriluvchi "Tok qabul qilgichni 
tushir" chiroqli signal ko’rsatkichlar qo’llaniladi (rasm 5.11).
Signal ko’rsatkichda yonib-o’chuvchi tiniq-oq rangli tasmaning paydo bo’lganida 
mashinist cheklangan tok ajratgichni tok qabul qilgichni tushirgan holda o’tish uchun darhol 
choralar ko’rishi shart.