O`zgaruvchan xilma-xillikni o`rganish

Empirik ma'lumotlar		Xi -
|Xi - |
X1=	43,0	37,5	37,5
X2=	17,7	12,2	12,2
X3=	8,7	3,2	3,2
X4=	-47,4	-52,9	52,9
JAMI	22,0	0,0	105,8
=	5,5
=			26,5

Empirik ma'lumotlar
X1=	43,0	37,5	37,5
X2=	17,7	12,2	12,2
X3=	8,7	3,2	3,2
X4=	-47,4	-52,9	52,9
JAMI	22,0	0,0	105,8
	5,5
			26,5

O'rtacha qiymatdan og'ishlarni hisoblash
5.1.1 -jadval

Standart og'ish og'ishlarning umumlashtiruvchi xarakteristikasi sifatida ishlatiladi. Og'ishlarning oddiygina o'rtachasini hisoblashning iloji yo'q, chunki ularning ba'zilari salbiy, ba'zilari esa ijobiy bo'ladi, natijada bunday o'rtacha natijalar har doim nolga teng bo'ladi va qo'shimcha ma'lumotlarga ega bo'lmaydi.

• Standart og'ish og'ishlarning umumlashtiruvchi xarakteristikasi sifatida ishlatiladi. Og'ishlarning oddiygina o'rtachasini hisoblashning iloji yo'q, chunki ularning ba'zilari salbiy, ba'zilari esa ijobiy bo'ladi, natijada bunday o'rtacha natijalar har doim nolga teng bo'ladi va qo'shimcha ma'lumotlarga ega bo'lmaydi.
• Shuning uchun manfiy va musbat og’ishlarni ishorasiga e’tibor bermaslik maqsadida og’ishlarning moduli yoki kvadratlarini olish maqsadga muvofiq.
• Modul asosida hisoblangan o’rtacha og’ish ko’rsatkichi o’rtacha chiziqli (mutlaq) tafovut deb ataladi va “” kabi belgilanadi.Yuqoridagi misolda uning qiymati 26,5 ga teng.
• Minus belgisidan xalos bo'lishning ikkinchi usuli - avval har bir tafovutni kvadratga oshirish, so'ngra ularni qo'shish, n - 1 ga bo'lish va kvadrat ildizni olishdan iborat bo'lgan standart usul ishlatiladi.

•  

=

To’plam uchun standart og'ishni hisoblash

To’plam uchun standart og'ishni hisoblashda quyidagi amallar bajarilishi kerak.

• 1. Har bir qiymatdan o'rtacha qiymat ayiriladi.
• 2. Ayirma qiymatlar kvadratga oshirilib, kvadratlar yig’indisi n-1 ga bo'linadi. Bo’linma natijasi dispersiya deb ataladi.
• 3. Dispersiyadan kvadrat ildiz chiqariladi. Natija standart og'ish deb ataladi.

Standart og'ishni hisoblash formulasi yuqorida tavsiflangan protsedura uchun matematik stenografiyadir. Ma'lumotlar to’plami uchun standart og'ish “S” harfi bilan belgilanib, standart og'ish va dispersiyani hisoblash formulalari quyidagicha.

Tanlama to’plam uchun standart og’ish