Oziq-ovqat tarkibiga kiruvchi noorganik birikmalar

Kimyoviy elementlarni aniqlash Oziq-ovqat mahsulotlaridagi majburiy tekshiriladigan mineral komponentlariga eng xavfli toksik elementlar simob, kadmiy, ko‘rg‘oshin, mishyak, mis, rux, temir kiradi. Bulardan tashqari surma, nikel, selen, xrom, ftor, yod miqdori nazorat kilinadi. Metallarni aniqlash uchun kul yoki quruq minerilizatsiya qilinadi. Kislotali mineralizatsiya jarayoni Keldal kolbalarda yuqori bo‘lmagan temperaturalarda (120-3400Sgacha) o‘tkaziladi. Oksidlovchi sifatida sulfit, xlorid kislotalar yoki vodorod, peroksid ishlatiladi

5 g namunani Keldal kolbasiga solib, 10sm3 NNO3 va 10sm3 distillangan suv quyiladi kolbani ehtiyot bo‘lib qizdirib, hajmi ikki marta kamayguncha qaynatiladi, so‘ngra aralashmani sovitib, 10sm3 konsentrlargan N2SO4 quyib, yana qizdirib bu porsiyada konsentrlangan NNO3 ni qorayguncha qo‘shadi. qizdirish ehtiyot bo‘lib, ko‘mir bo‘lishiga yo‘l qo‘ymaslik kerak. Ozoleniyani kolbadagi eritma tiniqlashib, SO2 bug‘ hosil bo‘lgunicha olib boradi. Bundan so‘ng eritma sovitilib, 5sm3 distillangan suv qo‘shib, aralashmadan SO2 ajralib chiqquncha qizdiriladi. Sovitilgandan so‘ng tekshirilayotgan namuna distillangan suv bilan o‘lchoviga etkazilib, tanlangan analitik uslub bilan tekshiriladi.

Uzoq qizdirishda ham kolbadagi eritma qoraymasligi, biroz NSl yoki N2O2 qo‘shib, oksidlanish tezlanib, azot kislota sarfi kamayadi. Xo‘l mexanizatsiya ustun tomoni shundaki tez uchuvchan moddalar yo‘qolishiga olib kelinib, oksidlanish jarayoni tezlanadi. Quruq mineralizatsiya barcha turdagi oziq-ovqat mahsulotlari uchun qo‘llanilib, bunda simob, mishyakdan tashqari barcha metallar aniqlanadi. quruq mineralizatsiya deb mufel pechida 400-6000S namuna turiga karab 4-16 soatgacha qizdirishga aytiladi.

Makroelementlarni aniqlash.   Kaliy: K – ni aniqlash uchun quruq va xo‘l mineralizatsiya foydalaniladi. quruq mineralizatsiyasi 4500S yuqori bo‘lmagan haroratda o‘tkaziladi. Namunani avval suyultirilgan N2SO4 da ivitib ba’zida Mg(NO3)2 qo‘shadi. Xo‘l minerilizatsiyani N2 S va NSlO4 kislotalar ishtirokida olib boriladi.