Oziq-ovqat texnologiyasi va sanoat uzumchiligi fakulteti

O‘ZBEKISTON OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
TOshkent KIMYO-texnologiYA institutI


OZIQ-OVQAT TEXNOLOGIYASI VA SANOAT UZUMCHILIGI FAKULTETI
“spirt ishlab chiqarish texnalogiyasi” fanidan


KURS ISHI


Mavzu: Spirtni rektifikatsiyalash texnologiyasi

Bajardi:		5-19 guruh talabasi Qudratov isroil
Rahbar:		Boboyev A.X.

SHAXRISABZ – 2020

Mundarija

1. 
   Mundarija
   
2. 
   Topshiriq
   
3. 
   Kirish
   
4. 
   Asosisy uskunaning tuzilishi va ishlash prinsipi
   
5. 
   Texnologik sxemani izohi
   
6. 
   Mahsulotlar hisobi
   
7. 
   Mikrobiologik va texnologik nazorat
   
8. 
   Texnika xavfsizligi
   
9. 
   Foydalanilgan adabiyotlar
   

Тасдиқлайман:____________________

___________________Кафедра мудири.
«_____»__________________20____й.
К у р с (и ш и) л о й и х а с и

________________________________________________________________________фани бўйича

Гурух__________ талаба__________________________________Рахбар________________________

Т о п ш и р и қ

1.Ишланадиган лойиха (мавзу)___________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

2.Бошланғич маълумотлар_______________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3.Қўлланмалар 1. Ш.Ш. Саломов, Ҳ.Т. Ҳасанов. Спирт технологияси. Тошкент, 2008 йил.

2. 
   “Спирт ишлаб чиқариш технологияси” фанидан маъруза матни. ТКТИ. Тошкент – 2019
   
3. 
   В.Л. Яровенко, В.А. Маринченко, В.А. Смирнов, П.М. Цыганков, В.Н. Швец, Н.И. Белов. Технология спирта – М.: Колос, «Колос-Пресс», 2002. – 464 с.
   
4. 
   Г.В. Полыгалина «Технохимической контроль спиртового и ликёро-водочного производство. М Колос 1999г.
   

4. Чизма қисмининг тузилиши____________________________________________________________

1. _Asosiy uskunani tuzilishi_____________________________________________________________
2. ________________________________________________________________________________

5. Ёзма қисмининг тузилиши ___________________________________________________________

1.Mundarija 2.Topshiriq 3.Kirish 4. Asosisy uskunaning tuzilishi va ishlash prinsipi 5. Texnologik smemani izohi 6. Mahsulotlar hisobi 7. Mikrobiologik va texnologik nazorat 8. Texnika xavfsizligi 9.Foydalanilgan adabiyotlar
6. Қушимча вазифа ва курсатмалар _______________________________________________________

7. Курс (иши) лойихасини бажариш режаси

1	2	3	4		Химоя

Рахбар __________________________
(имзо)
Kirish
Spirt ishlab chiqarishni asosiy jarayonida – kraxmalni qandli moddalarga aylantirish va qandni etil spirtiga aylantirish biologik katalizatorlar orqali amalga oshiriladi. Shuning uchun bu biokimyoviy jarayon hisoblanadi. Lekin qand achitqi yordamida spirtga aylantiriladi. Shuning uchun u mikrobiologik texnologiya jarayonlariga ham kiradi. Shu bilan birga spirt ishlab chiqarish mexanik, issiqlik va fizik-kimyoviy jarayonlarni ham o’z ichiga qamrab olgan fandir .
Spirt ishlab chiqarishning asosiy jarayonlari quyidagilar:
Xujayra strukturasini buzish va kraxmalni eritish maqsada don va kartoshka xom-ashyosini bug’ bilan pishirish, pishirilgan massani sovitish va kraxmalni undirilgan don fermentlari yoki mikroorganizmlardan olingan fermentlar bilan qandli moddalarga aylantirish, qandli moddalarni achitqi yordamida spirtga aylantirish, spirtni haydash va rektifikatsiyalash.
Bundan tashqari xom-ashyoni pishirishga tayyorlash, solod tayyorlash yoki mog‘or zamburug‘ini tayyorlash, achitqilarni o‘stirish jarayonlari ham kiradi. 4 Melassadan spirt ishlab chiqarishda yuqorida ko‘rsatilgan birinchi va ikkinchi jarayonlar ishlatilmaydi .
Spirt ishlab chiqarishda quyidagi ikkilamchi mahsulotlar hosil bo‘ladi: uglerod dioksid, barda, sivuxa moylari va efir aldegidli fraksiya (EAF). Uglerod dioksid spirtli bijg‘ish vaqtida hosil bo‘ladi. Uni yig‘ib tozalaniladi va suyuq yoki qattiq holga aylantiriladi. Melassa brajkasidan spirtni haydashdan oldin achitqi ajratiladi va non mahsulotlari ishlab chiqariladi .
Etil spirt haydashda ajralib chiquvchi sivuxa moylari (asosan izoamil, izobutil va n-propil spirtlarni aralashmasi) va bosh fraksiya texnik mahsulot sifatida ishlab chiqarishga beriladi. Brajkani haydashda hosil bo‘ladigan qoldiq modda barda deyiladi. Don-kartoshkali barda kraxmal va achitqidan tashqari xom-ashyo tarkibiga kiruvchi barcha moddalarni saqlaydi.
Don va solod tarkibidagi azotli moddalarni oz qismi achitqini oziqlanishiga sarflanadi. Lekin achitqi to‘la qiymatli oqsil, ko‘pgina vitaminlar va boshqa biologik muhim moddalarni sintez qiladi. Shuning uchun don-kartoshkali barda hayvonlar uchun yaxshi yem hisoblanadi. Ba’zi bir korxonalarda barda quritiladi.
Melassa bardasi ko‘ritilgandan keyin, boshqa yem bilan birgalikda qoramollarni boqishda ishlatiladi. Natural holatda melassa bardasi yem achitqisini o‘stirishda va vitamin B12 konsentrati (metan bakteriyalarini o‘stirishda) olishda ishlatiladi. Melassa bardasi tarkibida ko‘p miqdorda glitserin, glyutamin kislotasi, betain, kaliy tuzlari va boshqa moddalar bo‘ladi.