O‘zmu xabarlari вестник нууз acta nuuz

Xulosalar 
va 
muhokamalar. 
Xulosalar 
o’qituvchilarning yozish ko’nikmasini o’rgatish jarayonidagi 
qiyinchiliklaridan kelib chiqib yozilgan. 
a) Ingliz tilida yozish ko’nikmasini o’rgatuvchi 
o’qituvchilarning tajribalari. 
Talabalar asosan qaysi yozma faoliyatni bajaradilar 
degan savolga o’qituvchilar turli janrda deb javob beradilar. 
Masalan, ular hikoya, matn yoki hisobot yozishlari mumkin. 
O’rta maktab o’qituvchilari asosan matn yozishni talab 
qilishadi. Boshqa o’qituvchilar esa turli xil yozma mashqlarni 
bajartirishadi, masalan, bo’sh joylarni to’ldirish, grammatik 
usulda gaplar tuzish va hokazo. 10 ta o’qituvchining 30%i 25-
30 daqiqa kundalik yozish amaloyoti uchun vaqt beradi, 20%i 
esa taxminan 15 daqiqa aqliy hujum, oddiy mashq qilish 
uchun vaqt ajratadi, faqat 10%i esa 40 daqiqa vaqt beradi 
yozish amaliyoti uchun. O’qituvchilar o’qitish uchun tanlagan 
strategiyalari turlicha. Mavzularning 30%i grammatik tarjima 
usulidan iborat, chunki bu yozishni o’rgatish uchun tez-tez 
ishlatilinadigan usuldir. Ularning har birining sinfxonasida 
audio va video vositalari mavjud. Yana ba’zilari esa umuman 
yozish mahoratini o’rgatmaydi. Aynan mana shu o’qituvchilar 
oq doska va kitoblardan tashqari hech qanday yordamchi 
vositalardan foydalanmaydi. Yozishning qiyin yoki osonligi 
haqida asosiy munozara olib borildi. Yozishni o’rgatish bir 
necha omillarga bog’liq. Masalan, sinfning atmosferasi, 
o’quvchilarning vaqti, foydalanish uchun kerak bo’ladigan 
vositalarning mavjudligi va hokazo. O’quvchilardan talab 
qilinadigan omillar ham mavjud: lingvistik kompetensiya, 
motivatsiya va ularning past o’qish odati. Qishloq va shahar 
maktablari taqqoslanganda, qishloq o’quvchilarining yozish 
malakasi pastligi aniqlandi.
b) Yozishni o’rgatishdagi qiyinchiliklar 
Qiyinchiliklar ichki va tashqi faktorlarga bo’linadi. 
Ichki faktorlar bu motivatsiya yetishmasligi, tilga oid 
ko’nikmalarning kamligi va ona tilining ta’siri. Tashqi 
faktorlar esa sinf atmosferasi va vositalar.
Muhokama. Qatnashgan 10ta o’qituvchilar yozish 
ko’nikmasini naqadar qiyin ekanligini aytishadi va buning 
o’ziga xos sabablari borligi haqida so’z yuritishadi. 4 ta omil 

---